Англичан йылме
Англичан йылме (англичанла English) — индоевропысо (герман) йылме. Англичан йылме — тӱнямбал йылмым тунемын, тӱнямбал политикыште да xix курымлан кӧра лектын шогышо мо колонийыште британ империй ушымо королевстве XX—XXI курымын ийже. Англичан йылме диалект да шуко шуко кутыртыш-влак улыт.
.svg)
Англичан йылмыште гаяк шочмо йылмыже англосаксонский тукым тугак ончо вашкет, мане англосакс. Тудо шочмо калыкшылан шуко великобританийыште лийын, а капше дене британ империй шарлен кундемысе азийыште, африкыште, америкыште, африкыште, и австралийыште. Британийысе англичан йылмым шочмо йылме але утаралт кодаш обретением деч вара колонийыште калыкын кугу ужашыже (сша, канада, Австралий, у зеландийыште лийын), але йылме кокла гыч иктыже (Индий, Нигерий). Шуко йот эл тунемме учреждений семын англичан йылмым тунемыт.
ВозыктышПравить
Кылверым тиштын акрет тиште лиеш; латин тиштер негызеш vii курым гыч иленыт (кучылталтше ешартыш тиште эр тугак ончо, но нуно мондалтыныт). Кызытсе 26-шо тиште тиштер-влакыште английысе.
Англичан йылмым тунемше-влак кокла гыч ик эн нелын ыштен индоевропысо чынвозышым шотлалтеш. Чынак ойлат каҥашым жапыштыже английысе таҥастарен ончыктымо, тудо ялт ом келше британец кызытсе кутырымо ой, американ, австралиец вес йылме да нумалыт. Кугу буквам возымаш чӱкташ вид-влак мут чот, ит лӱд годым каласалтеш, да, мӧҥгешла, шуко уло, график огеш эквивалент йӱк шокта. Тыге лӱмден «правилым лудаш» процент кӱшыл посна тыгай шыгыремдымын, тӱрлӧ шонен мо практический йомдарышым. Кажне гаяк тунемше лудын але возен логалеш у мутым шымла, кажныже мо дене кылым транскрипций ончыктымо мутым мутерыште налын. Чынвозышым мюллер манын пале йылмызе Макс английысе «кугыжаныш пуламыр».
Чынвозышым англичан таҥастаре.
Англичан йылмыште орфографий нормо вич — британийысе (тыгак «Конкурс орфографий»), британийысе оксфордский, американ, австралийысе да канадысе.
Пунктуаций ик эн тыглай гыч толын. Европо радамыште да американ коклаште ойыртем уло англичан английысе да пунктуаций. Тыге, мутлан, формо великобританийыште обращений годым точко деч вара ныжыл серышым Mr, але Dr Mrs ок шындалт, сша дене таҥастарымаште, mr возаш кӱштеныт. Jackson олмеш Jackson Mr. Тыгак кавычке формо ойыртем уло: кок апостроф сай кучылтмаш "...", британец а одинарный '...', утларак чолга да т. д запятой американ-шамычым серийный[1]
Правиллам системыш пуымо текстым руш лӱм дене палемдалтын да англоязычный лӱм-влак нелыжат ситышын, фонетике ден орфографий системе коклаште компромисс дене лӱдыктышӧ, лончыш «Англо-руш транскрипцийым кучылтмаш». Шукын лӱмдыш лӱм ден, но, йӱла почеш пуалтеш, кугыжаныш, тиде правилым противоречий тичмаш але изи ужашан.