Зайниев, Гельсий Зайниевич
Гельсий Зайниев (Гельсий Зайниевич Зайниев) (1940 шорыкйол 8, Башкир АССР, Мишкан кундем, Кульчубай ял) – марий серызе, журналист, кусарыше, литературовед, краевед, Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1988), М.А. Кастрен Обществе премийын лауреатше (2002), Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше (2005), Пошкырт Элысе Яныш Ялкайн лӱмеш премийын лауреатше (1999), «Марий Элын идалыкысе книгаже» конкурсын лауреатше (2006, 2016).
Гельсий Зайниевич Зайниев | |
---|---|
Гельсий Зайниев | |
Шочмаш дене лӱм | Гельсий Зайниевич Зайниев |
Шочын | 1940 ий 8 шорыкйол (84 ий) |
Шочмо вер | Башкир АССР, Мишкан кундем, Кульчубай ял |
Чап пӧлек да премий |
Илыш корныжо
тӧрлаташГельсий Зайниев 1940 ийын шорыкйол тылзын 8-ше кечынже Башкир АССР Мишкан кундем Кульчубай ялеш кресаньык ешеш шочын. Н.К. Крупская лÿмеш Марий кугыжаныш педагогике институтын историй-филологий факультетшым тунем пытарен. Журналист корныжо «Марий коммуна» газет гыч тÿҥалын. Тушто 23 ий утла тыршен. Корреспондент, тÿвыра, сымыктыш да сылнымут пöлкам вуйлатыше, ответственый секретарь, кусарыше лийын. Вара кум ий наре «Кече» журналыште тÿҥ редакторын алмаштышыжлан ыштен. 1993-2005 ийлаште – «Ончыко» журналысе пöлкан редакторжо. Г.З. Зайниев – марий сылнымутын да сымыктышын палыме еҥже-влакын биографийыштым шымлыше, 300 наре материалын авторжо (тушто марий сылнымут историйже почылтеш), С.Г. Чавайн лÿмеш национальный библиотекын кажне ийын савыктыме «Календарь знаменательных и памятных дат Марий Эл» савыктышын чолга участникше. Гельсий Зайниевич ик гана веле огыл «Марий Элын идалыкысе книгаже» конкурсын лауреатше лийын: 2006 ийыште – «Илыш муро» кнгигалан, 2012 ийыште – «Колымшо курым» книгалан
Тӱҥ произведенийже-влак
тӧрлаташ- Пиал нерген муро: очерк-вл. [Песня о счастье: очерки]. Йошкар-Ола, 1978. 112 с.
- Илыш эҥер: лит. ден искусство ӹлӹш гыч заметка-вл. [Река жизни: заметки из жизни лит. и искусства]. Йошкар-Ола, 1982. 128 с.
- Мучашдыме кыша: лит.-краевед, очерк-вл. [Нескончаемые следы: лит.-краевед. очерки]. Йошкар-Ола, 1987. 184 с.
- Писатели Марийской АССР: биобиблиогр. справочник / Г.Беспалова, К.Васин, Г.Зайниев. Йошкар-Ола, 1988. 376 с.
- Муро сугынь: очерк-вл. [Песенный наказ: очерки]. Йошкар-Ола, 1999. 240 с.
- Эрвел памаш: очерк, шарнымаш ой, вашмутланымаш [Родники востока: очерк, воспоминания, интервью]. Йошкар-Ола, 2001. 236 с.
- Гурий Кармазин (Эвайн): страницы жизни и творчества. Йошкар-Ола, 2002. 64 с.
- Усталык памаш: лит.-краевед. очерк-вл. [Родник талантов: лит.-краевед. очерки]. Йошкар-Ола, 2003. 144 с.
- Эр элем – эрвелем: очерк, шарнымаш [Край утренней зари: очерки, воспоминания]. Йошкар-Ола, 2004. 176 с.
- Илыш муро : Марий сылнымут: ий да еҥ-вл. [Песня жизни : годы и люди]. Йошкар-Ола, 2006. 304 с.
Илышыже да творчествыже нерген литератур
тӧрлаташ- Гимаев Л. Йолташым муэш // Марий коммуна. 1979. 10 янв.
- Селин А. Почылтшо кумыл // Ончыко. 1983. № 6. С. 10.
- Егоров В. Кӱлешан, пайдале // Кугарня. 1995. 7 апр.
- Селин А. Эн тӱҥ аклыше – калык // Марий Эл. 2000. 7 янв.
- Васинкин А. Пиалан усталык шулдыр // Ончыко. 2000. № 10. С. 167–176.
- Егоров В. Нуно марий калыкым чапландареныт // Марий Эл. 2003. 10 дек.
- Галютин-Ялзак Ю. «Усталык памаш» да... тидак веле огыл // Марий Эл. 2004. 28 янв.
- Тимофеева В. Усталыклан моктеммур // Кугарня. 2004. 20 февр.
- Краснов П. Эртыше пагытым таныш пӧртылтен // Марий Эл. 2005. 20 сент.
- Никифоров В. «Усталык памаш» – пайдале книга // Марий Эл. 2005. 8 нояб.
- Мустаев Е. Уш-акылым пойдарыше тӱвыргӧ мутсаска // Ончыко. 2005. № 10. С. 37–42.
- МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 132.
Чап
тӧрлаташ- «Пашаште чапланымылан» медаль (1970).
- «Паша ветеран» медаль (1984).
- Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1988).
- Пошкырт Элысе Яныш Ялкайн лӱмеш премий (1999).
- М.А. Кастрен Обществе премий (2002).
- Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премий (2005).
- «Марий Элын идалыкысе книгаже» конкурсын лауреатше (2006, 2016).