Википедий

Григорьева, Светлана Дмитриевна

марий серызе, почеламутчо, кусарыше

Светлана Григорьева (Светова, Сото) (Светлана Дмитриевна Григорьева (Архипова)) (1967 шыжа 14, Марий АССР, Шернур кундем, Йошкар Памаш ял) – марий серызе, почеламутчо, кусарыше, журналист, Россий Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (2005), Россий Журналист-влак ушемын йыжъеҥже, Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (2005), Родо-тукым калык эстон программын да Финн-угор литератур ассоциацийын  литератур премийын лауреатше (2007), Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше (2015).

Светлана Дмитриевна Григорьева (Архипова)
Светлана Григорьева, Светова, Сото
Шочын 1967 ий 14 шыжа(1967-10-14) (57 ий)
Шочмо вер Марий АССР, Шернур кундем, Йошкар Памаш ял
Тыршымаш алан серызе
Чап пӧлек да премий

Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже (2005), Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премий (2015), Родо-тукым калык эстон программын да Финн-угор литератур ассоциацийын  литератур премийже (2007), Марий Эл Республикын Туныктымаш да шанче министерствын Чапкагазше (1998,2005), Марий Эл Республикысе Савыктыш да информаций Кугыжаныш комитетын Чапкагазше (2001), Марий Эл Республикысе тӱвыра пашаеҥ-влакын профсоюз комитетын Чапкагазше (2004), Россий Федерацийын Связь да массовый коммуникаций министерствын Чапкагазше (2017)

Илыш корныжо

тӧрлаташ

Йоча да тунемме жап

тӧрлаташ

Светлана Григорьева 1967 ийын шыжа тылзын 14-ше кечынже Марий АССР Шернур кундем Йошкар Памаш ялеш шочын. Тӱҥалтыш школым шке шочмо ялыштыже тунем пытарен, вара Марисола кыдалаш школышто тунемын (1978–1985). Кӱшыл шинчымашым Марий кугыжаныш университетын руш-марий пöлкаштыже налын. Марий сылнымут дек Марисола школышто тунеммыж годым марий йылмым да литературым туныктышо Зинаида Васильевна Ермакова шӱмаҥден. Пырыс нерген икымше почеламутшо 5 классыште тунеммыж годым «Ямде лий» газетыште савыкталтын. 

Пашам ыштыме жап

тӧрлаташ

Дипломым кидыш налмеке, 1990 ий гыч 1991 ий марте Светлана Григорьева Шернур районысо «Призыв» район газетыште корреспондентлан, кеҥеж жапыште верысе радион дикторжылан да редакторжылан тырша. 1991 ий гыч тӱҥалын, республикысе «Ямде лий» йоча газетыште отдел редакторын сомылжым шукта, 1980–1990 ийлаште возымо произвединийлаже чӱчкыдын «Марий коммуна», «Кугарня» газетлаште, «Ончыко» журналыште, «Саман» да «Эрвий» альманахлаште савыкталтыныт. 2007 ий февраль тылзе гыч «Кече/Солнышко» журналыште тырша, 2008 ий июль тылзе гыч «Ончыко» журналыште отдел редактор улеш. А 2005 ий декабрь тылзе гыч Писатель ушемыште марий литератур консультант семын пашам вӱден шога. 2010 ий гыч «Россий писатель ушемын» Марий Эл Республикысе региональный пӧлкан председательже сомылым виктара.

Светлана Григорьева – тӱрлö жанрыште тыршыше журналист. Лудшо еҥ республикысе тӱрлö газет ден журналлаште савыкталтше статьяже, интервью, репортаж, обзоржо-влак дене палыме. Поэт почеламутшым кугыеҥ-влаклан гына огыл, тыгак йоча-влакланат пöлекла. 1997 ийыште журналист-влак коклаште республиканский конкурсышто «Йоча да самырык тукымлан эн сай савыктыш» номинацийыште сеҥышыш лектеш. 1997 ий гыч Россий журналист ушемын членже. «Пеледше тукым», «Самырык тукым» республикысе йоча смотр-конкурсым эртарен колтымаште тыршен. Сылнымутым возкалыше-влакын произведенийыштым кӱлешлан шотлен да нунын ончыкылыкышт верч азапланен, «Молан рывыж кужу почан?» (2013), «Сылнымут тӱняште – самырык вий. В мире литературы – молодая сила» (2011), «Мурем тылат, Йошкар-Памаш!» (2011), «Пеледалт, мландем! – Цвети, мой край!» (2012), «Вӱдӱдыр дене вашлиймаш» (2013) сборниклаш, «Эрвий» альманахыш (12 выпуск, 2010; 13 выпуск, 2011; 14 выпуск, 2012; 15 выпуск, 2014; 16 выпуск, 2016, 17 выпуск, 2017, 18 выпуск, 2018, 19 выпуск, 2019) чумырен савыктен лукмаште кугун тыршен. Светлана Архипова 2011 ий гыч «Кече/Солнышко» йоча республиканский журналын тӱҥ редакторжылан тырша. Самырык-влакын йомакыштым, почеламутыштым, уверыштым йоча изданийыш савыкташ кугу тӱткышым ойыра. Российыште эртаралтше «СМИротворец – 2015» калык-влак да этноконфессиональный кылым сайын палдарыме массовый информаций средстве-влакын всероссийский конкурсышто 2015 ийын иктешлымашыж почеш «Кече/Солнышко» журнал «Йоча да самырык-влаклан СМИ» номинацийыште 2 верым сеҥен налын.

2008 ий гыч Эстон литератур рӱдерын тӱнямбал сылнымут кусарыше еҥже-влак радамыште шога. Ты рӱдерын эртарыме семинарыштыже 2008 ийыште икымше гана лийын, 2016 ий июнь тылзыште адак семинарын участницыже лияш ямдылалтеш. Эстон йылме гыч ятыр сылнымутым кусарен, Элен Ниитын «Гном деке унала», Арво Валтонын «Жап кугыжа ӱдыр», Эно Раудын «Регенче Пондаш, Пелботинке да Пуншокш» сылнымут книгаштым марлаҥден. Ятыр венгр поэт-писательын сылнымутыштым марий лудшо деке намиен шуктен, кусарыме паша-влак «50 эн сылне венгр почеламут», «12 эн сылне венгр новелле» книгашке пуреныт, нуно Венгрийысе Бадачоньтомай олаште 2015 ийыште ош тӱням ужыныт. Икмыняр финн-угор йылме дене возышо поэт-влакын кусарыме почеламутыштым «Финн-угор писатель-влакын 12 эн сылне почеламутышт» (Венгрий, Бадачоньтомай, 2015) книгашке савыкташ ямдылен.

Тудын почеламутшо-влакым курыкмарий да эстон йылмышкат кусарыме. Тудо шкежат палыме руш муро-влакым марий йылмыш кусарыме пашам шукта. Южо публикацийжым Светова, Сото псевдоним-влак дене савыкта. 2013 ийыште филологий науко доктор да кумдан палыме кусарыше Каталин Надь «Лайэл, кушто Таргылтыш-влак огыт мале» йомак-повестьшым венгр йылмышке кусарен. Венгрийысе Будапешт олаште «Lajel, avagy ahol nem alszanak a Targiltisek meseregeny» книга презентаций эртаралтын. Тушто автор шке творчествыж нерген каласкален.

Еш

тӧрлаташ

Светлана Григорьеван ачаже, Дмитрий Трофимович, сарыш 18 ийым темыше каен. Тушто самырык рвезыеҥ шуко нелым-йöсым ужын да чот черланен. Салтакым сар гыч мöҥгыжö илаш-колаш колтеныт. Ачажын аважым, Светланан коважым, Мария Ивановнам, Шернур кундемыште эмлызе кова семын паленыт. Тудо тӱрлö шудо, мут, шке энергийже дене шуко еҥым эмлен. Эсогыл изирак стадийысе рак черымат эмлен кертын. Дмитрий Трофимовичымат тудак йол ӱмбак шогалтен. Тудо ӱмыр мучко шочмо Йошкар Памаш ялыштак (Шернур район) илен. Онодур ялыште пекарньым вуйлатен, бригадирланат, бухгалтерланат ыштен. Ялыште активист лийын. Аваже, Вера Сергеевна, ачаж деч 18 ийлан самырык. Тудо икмарда еш гыч лийын, но сар деч вара кӱчен кошташыжат пернен. Тудо У Торъял район Йыврай ял гыч пошкудо Тулгем  ялыш унала толын улмаш. Туштак ачаже ты ӱдыръеҥым ужын шуктен. Тунам ачажлан 39 ий лийын. Ачаже кап дене кӱкшö огыл, но пеҥгыде ыле. Нуно кандаш икшывым йол ӱмбак шогалтеныт: вич ӱдырым да кум эргым. Светлана кумшо лийын.

Кызыт Светлана шкеат пелаш да ава. Кристина ӱдыржö технологий университетым тунем пытарен, «Кече/Солнышко» йоча журналыште художественный редакторлан пашам ышта.  

Оҥай факт-влак

тӧрлаташ

Светлана Григорьева тӱрлӧ писатель-влакын погынымашыштышт да Российысе  самырык писатель-влакын 4-ше форумыштышт (Москва, 2004) пашам ыштен.

Э.Н. Успенскийын, В.М. Воскобойниковын, О.Г. Чухонцевын да С.И. Чупринын эртарыме мастер-классыштышт лийын. Тыште поэтын возымо мастарлыкшым кумдан палыме писатель-влак кӱкшын акленыт.

Финн-угор калыкын самырык кусарыше-влакын литератур университетыштышт (Сыктывкар, 2006) тыршен.

Авторын сылнымутшым руш, эстон, венгр, француз, англичан, коми, коми-пермяк, удмурт, татар, башкир, ингуш, калмык, белорус да моло йылмылаш кусарыме. Ты сомылым Марий Эл Республикын тӱвыран сулло пашаеҥже Анатолий Спиридонов, Елена Хисамутдинова, Александр Коковихин, Герман Пирогов да молат шуктен  шогат.

2007 ийыште Финляндийысе Лахти олаште эртаралтше «Моторлык да шучкылык» теме дене лийше Тӱнямбал писатель-влакын форумыштышт участвоватлен. Тиде форум 1963 ий гыч эрта да тӱнямбалне кумдан чапланен. Финн-угор писатель-влакын IX Тӱнямбал конгрессыштышт (Петрозаводск, 2006) делегат лийын. А 2008 ийыште Йошкар-Олаште эртаралтше Финн-угор писатель-влакын X Тӱнямбал (юбилейный) конгрессым ямдылымаште кугун тыршен. Тиде пайремлан финн-угор писатель-влакын сылнымутыштым иктыш чумырен да кусарен, «Кугезе тумо» антологийым ош тӱняш луктын. 2010 ийыште Финляндийысе Оулу олаште эртаралтше XI конгресслан, 2015 ийыште Венгрийысе Бадачоньтомай олаште эртаралтше XIII конгресслан, 2017 ийыште Эстонийысе Тарту олаште эртаралтше XIV конгресслан Марий Эл Республик делегацийым ямдылымаште сомылым вораҥдарен да делегатше лийын. 2019 ий 6-7 февральыште Белоруссийысе Минск олаште эртаралтше «Писатель да жап» литератор-влакын Тӱнямбал симпозиумыштышт марий сылнымут нерген доклад дене выступатлен.

Тыгак автор Финляндийысе М.А. Кастрен ушем дене кылым куча. Йоча-влаклан возымо «Пырысиге – мыр-мыр-мыр» ден «Сото кандывуй» почеламут сборникше-влак лач тиде ушем полшымо дене лектыныт.

Кызытсе жаплан самырык да тӱҥалше-автор-влакын поэтический сборникыштым савыкташ ямдылен: Наталия Шабдарован («Вашкыше пагыт», 2002), Надежда Ильинан («Ныжыл мардежан кундем», 2003), Эльвира ден Наталия Ендылетовамытын («Ал пеледыш», 2004), Лилия Исайын («Эр лупсан памаш», 2005), Людмила Пахтыбаеван («Пеледалтше пиал», 2005), Елизавета Марченкован («Шергашвуй коклаште», 2005), Эльвира Куклинан («Лыжгыкта кумыл йогын», 2005), Светлана Бессонован «Ковышта эрге» (2014), Виталий Попов-Чэмэшэрын «Мыланем пӧртылаш ыле...», Елена Юнусован, «Турнявӧчыж, Регенче да молат» (2014), «Копшаҥге сар» (2015), «Ужаваиге ден Коракиге» (2015) да молынат.

Тыгак тудо марий калык ойпогым савыкташ чумырен да сылнымут могырым ямдылен:

  • Марий калык йомак-влак [Марийские народные сказки] / cост., лит. обработка С.Д. Архиповой-Григорьевой; худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: Марий Эл Республик писатель ушем, 2010. 186 с.
  • Марий калык йомак-влак [Марийские народные сказки] / cост., лит. обработка С.Д. Архиповой-Григорьевой; худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: Марий Эл Республик писатель ушем, 2016. 238 с.
  • Марий калык модыш-влак [Марийские народные игры] / сост. С.Д. Архипова. Йошкар-Ола, Марий Эл Республик писатель ушем, 2012. 112 с.
  • Марийская кухня. Народные рецепты / автор-сост. С.Д. Архипова. Йошкар-Ола: РО «Союз писателей России» РМЭ, 2018.
  • Марийские народные игры / сост. С.Д. Архипова. Йошкар-Ола, Марий Эл Республик писатель ушем, 2020. 120 с.

Марий писатель-влакын илыш-корныштым шымлыме книга-влакым ямдылен: Николай Арбанын 100 ий темме лӱмеш «Чон моторлык — курымаш» (2012), Валерий Апакаевын лӱмгечыжлан пӧлеклалтше «Мландӱмбалне улам ыле кайык...» (2010), Михаил Якимовын шочмыжлан 85 ий темме лӱмеш «Йывырталын йӱдым тольым ломберан Яҥгетсолаш...» (2014).

Светлана Григорьеван почеламутшо-влак деке композитор-влакат мелын савырненыт. Шке чоныштлан келшыше почеламутым ойырен, семым келыштареныт. Семым профессионал композитор-влак Сергей Маков, Иван Егоров да самодеятельный композитор-влак Владислав Николаев, Вячеслав Осипов, Влад Николаев, Александр Речкин да молат келыштареныт. Муро-влакым кумдан палыме мурызо-влак Станислав Шакиров, Олег Логинов, Светлана Дмитриева, Олег Славин, Эльвира Попова, Роза Искакова, Эльвира Токташева, Александр Речкин, Лариса Сидоркина, Нина Казашова Людмила Соловьева, Светлана Яндукова, Надежда Пашкина да молат мурат. Мутлан, тыгай муро-влакым ончыкташ лиеш: «Ала тауштет», «Серыш», «Лышташ поран», «Леве йӱр», «Шинчам кумен» да молат. Муран компакт-дискым лукмо.

Чылаже 300 наре йоча да кугыеҥ-влаклан мурын авторжо.

2007 ийыште йоча-влаклан возымо «Йомшо чывиге» сборникшылан Родо-тукым калык эстон программын да Финн-угор литератур ассоциацийын  литератур премий лауреатше лӱм дене палемдалтын. Тудо икмыняр гана йоча-влаклан да кугыеҥлан возымыж дене республикысе журналист-влакын пашашт номинацийыште сеҥышыш лектеден.

Светлана Дмитриевнан чыла тиде ыштыме пашажым аклен, Туныктышо да воспитаний Министерствын (1998, 2005), Печать да информаций Госкомитетын (2001), РМЭ культур профсоюз рескомын (2004) Чап таныкше дене да 2005 ийыште 25 ий сылнымут аланыште тыршымыжлан «Марий Эл Республикын сулло пашаеҥже» лӱмым пуымо. 2015 ийыште С.Г. Чавайн лӱмеш кугыжаныш сылнымут премийын лауреатше лийын. 2017 ийыште Россий Федерацийын Связь да массовый коммуникаций министерствын Чапкагазше дене палемдалтын.


 
Бадачоньтомай (Венгрий). Конференцийын заседанийже деч вара.
 
Венгерский национальный музей воктене.
 
Марий серызе-влак Янош Пустаи дене пырля.

Сылнымут корныжо

тӧрлаташ

1999 ийыште Светлана Григорьеван «Шыманрак ончынем шинчашкет» икымше почеламут сборникше ош тӱням ужеш.

2002 ийыште кокымшо книгажым тудо йоча-влаклан пöлекла («Пырысиге – мыр-мыр-мыр»).

2003 ий – йоча сылнымут книга «Сото кандывуй».

Вес поэтический книгаже – «Лишыл ыле тымыкын ласкаже» – 2004 ийыште лектын, тышке почеламут деч посна ятыр муро пурен.

Светлана Григорьева моло поэт-влак деч лирик кумылан  улмыж дене ойыртемалтеш.

Сылнымутшо

тӧрлаташ

Книга-влак

тӧрлаташ
  • Шыманрак ончынем шинчашкет : почеламут-влак [С нежностью смотрю в твои глаза : стихи]. Йошкар-Ола: «Марий Эл учитель» журнал редакций, 1999. 64 с.
  • Пырысиге-мыр-мыр-мыр... : почеламут-влак [Котёнок мурчит : стихи] / худож. М.Ю. Клюкина.  Йошкар-Ола: РМУП «Сельские вести», 2002. 20 с.
  • Сото кандывуй : почеламут-влак [Василёк : стихи] / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола, 2003. 23 с.
  • Лишыл ыле тымыкын ласкаже... : почеламут, муро-влак [Тишина была близка... : стихотворения, песни] / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола, 2004. 160 с.
  • Йолташетым акле : сценарий-влак [Цени друга : сценарии] / худож. Ф.Н. Лебедева, Л.Д. Пашкина. Йошкар-Ола, 2007. 96 с.
  • Пакчаште Ах! да Ох! : поэме [В огороде Ах! и Ох! : поэма] / Т. Никитина. Йошкар-Ола, 2007. 8 с.
  • Оляля да лу бантик : поэме [Оляля и десять бантиков : поэма] / худож. М. Туговицкая. Йошкар-Ола, 2007. 8 с.
  • Пучымыш-томаша : поэме [Каша-малаша : поэма] / худож. Н. Егошина. Йошкар-Ола, 2007. 8 с.
  • Лывенай : йомак-поэме [Бабочка Лывенай : поэма-сказка] / худож. Р.Г. Мкоян. Йошкар-Ола, 2007. 24 с.
  • Йомшо чывиге : ойлымаш-влак [Потерявшийся цыпленок : рассказы] /  худож. Р.Г. Мкоян. Йошкар-Ола , 2007. 72 с.
  • Юзо отро : йоча муро-влак [Волшебный остров : детские песни] / худож. И.П. Шакирова. Йошкар-Ола, 2007. 28 с.
  • Лайэл, кушто Таргылтыш-влак огыт мале : йомак повесть [Страна Лайэл, или где не спят Таргылтыши : повесть-сказка] / худож. Н.Н. Головина. Йошкар-Ола, 2008. 184 с.
  • Страна Лайэл, или где не спят Таргылтыши : повесть-сказка / худож. Н.Н. Головина. Йошкар-Ола, 2008. 188 с.
  • Шудышырчык : йоча почеламут-влак [Кузнечик : стихи для детей] / худож. Ю.Н. Шошина. Йошкар-Ола, 2008. 28 с.
  • Я необычная девочка и «Мисс Совершенство» : повесть для детей / худож. Р.В. Яковлева. Йошкар-Ола, 2010. 128 с.
  • Мардеж лийнем ыле эрдене... : муро-влак [Хотела быть ветром утром... : песни]. Йошкар-Ола, 2012. 240 с.
  • Турий тур-тур : йоча тушто, писылудыш, шотлеммут, мутводыш, малтыммур, муро, почеламут, поэме, сценарий, йомак-влак [Жаворонок тур-тур : загадки, скороговорки, считалки, игры, колыбельные, песни, стихи, поэма, сценарии, сказки для детей] / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола, 2012. 128 с.
  • Lajel, avagy ahol nem alszanak a Targiltisek meseregeny // Forditotta: Nagy Katalin. Budapest, Napkut Kiado, 2013. 192 с.
  • Кунам одарга пызле пагыт : почеламут-влак [Когда расцветёт время рябины : стихи]. Йошкар-Ола: Марий Эл Республик писатель ушем, 2014. 256 с.
  • Вот идёт мурлыка Кот! : стихи для детей / пер. на рус. А. Спиридонова, Г. Смирнова / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: РО «Союз писателей России» РМЭ, 2017. 24 с.
  • Кушто вич тум-тум? : йоча почеламут ден йомак-влак [Где же пять тум-тумов? : стихи, сценарии, сказки для детей] / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: Марий Эл Республик писатель ушем, 2017. 128 с.
  • Сова с фонарём и жёлтые ушки : повесть-сказка для детей / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: РО «Союз писателей России» РМЭ, 2019. 96 с.
  • Мырлыше Пырыс ден Пик-пик : йоча почеламут-влак [Вот идёт мурлыка Кот! : стихи для детей]. / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: РО «Союз писателей России» РМЭ, 2020. 24 с.
  • Когда расцветает рябина : стихи / худ. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: Издательский дом «Марийское книжное издательство», 2022. 192 с.

Вес вере савыкталтше произведений-влак

тӧрлаташ
  • Пырысна // Призыв. 1980.
  • Пырысна // Ямде лий. 1981.
  • 1 сентябрь // Ямде лий. 1981. авг.
  • Шӱжарем // Призыв. 1981. 29 дек.
  • Первоклассник // Ямде лий. 1982. 4 сент.
  • Кас // Ямде лий. 1983. 5 март.
  • Шошо кумыл // Призыв. 1983. май.
  • Пызлыгичке (Сылнымут шыже – 1984) // Ямде лий. 1984. окт.
  • Кас ошкылеш // Эрвий. Йошкар-Ола, 1984.
  • Мардеж // Ямде лий. 1985. 1 янв.
  • Пасун мурыжо (Ойл.) // Призыв. 1985. май.
  • Чарайолын. Йолгорно // Ямде лий. 1985. 10 авг.
  • Почеламут-влак // Ончыко. 1987. № 6. С. 64.
  • Патырвал. «Салам, тора улат...». Тый денет пырля. «Кузе ойлымем огеш шу...». Янда коклаште. Корнышто // Ончыко. 1989. № 2.
  • «Ер да мый. Тып иеш пуш...». «Ужара серышем ынде тек...». Келша шӱлык, ӱлык камвочшо... // Марийский университет. 1989. 25 май. № 23 (520).
  • Келша шӱлык, ӱлык камвочшо... // Марий коммуна. 1989. 17 сент.
  • Пызлеран ялемже икте. «Коштын омыл тыйым сорвален...» «Серышетлан тау...». Шып шопкерыште шып шогыман. Лышташ камвозын лавыраш // Призыв. 1991. 9 июль. № 81 (7650).
  • Почеламут аршаш // Марий коммуна. 1991. 2 окт.
  • Почеламут-влак // Ончыко. 1992. № 4. C. 104–105.
  • Почеламут // Кугарня. 1993. 9 янв.
  • Почеламут-влак // Ончыко. 1994. № 7. С. 80–82.
  • Почеламут-влак // Марисолан мут сылныже: сылнымут кружокыш коштшо-влакын ойпогышт. Йошкар-Ола, 1995. С. 42–51.
  • Писе жап мыланем лийын йогын, со куржеш йоргыкталын тораш // Кугарня. 1999. 1 окт. № 40 (514). С. 10.
  • Почеламут // Ямде лий. 2003. 6 сент.
  • Поэзий шепка саскан (Ончылмут) // Поэзий шепкаште. Йошкар-Ола, 2006. 3 с.
  • Пароход. Буль-буль. Ок лий. // Кече/Солнышко. 2007. № 5. С. 11.
  • Почеламут-влак // Кугезе тумо: финн-угор писатель-влакын сылнымутышт. Йошкар-Ола, 2008. С. 56.
  • Почеламут-влак // Эрвий: республикысе марий сылнымут мастар-влакын мурпашашт. Вып. 12. Йошкар-Ола, 2010. С. 8–9.
  • Почеламут-влак // Марий Эл. 2010. 4 сент. С. 7.
  • Басне-влак // Эрвий: республикысе марий сылнымут мастар-влакын мурпашашт. Вып. 12. Йошкар-Ола, 2010. С. 121–129.
  • Сценарий-влак // Эрвий: республикысе марий сылнымут мастар-влакын мурпашат. Вып. 13. Йошкар-Ола. 2011. С. 118–121.
  • Почеламут-влак // Эрвий: республикысе марий сылнымут мастар-влакын мурпашашт. Вып. 14. Йошкар-Ола, 2012. С. 95–106.
  • Почеламут-влак // Ончыко. 2012. № 6. С. 18–22.
  • Почеламут-влак // Ончыко. 2014. № 8. С. 10–14.
  • Почеламут-влак: Ила марий калык. Ял сӱрет. Ломберем. Шернур, манам да. Кодшо курым гыч муро. «Каважат ыле канде тугае...» Эрденысе тӱня. О шыже, моторем. Салам, ош теле. Марий мландыште — лум. Рвезе ӱмыр. Кодеш чон муро. Висвис да мый. Тый декет мый толам // Ончыко. 2015. III–4
  • «Мый умылаш йодам шӱм-чоным...» : Почеламут-влак // Ончыко. 2021. № 8. С. 3–11.
  • Почеламут-влак // Кугарня. 2022. дек.
  • «Ош кайык-шамыч чоҥештат...» Вет тиде октябрь // Кугарня. 2023. 30 август.

Вес йылмыла дене савыктыме произведений-влак

тӧрлаташ
  • Летом; Вечер: стихи / пер. на рус. Г. Смирнова // Ший памаш. Серебряный родник. Йошкар-Ола, 2003. С. 77.
  • Стихи / пер. на эст. А. Валтона // Kuum öö. Таллинн, 2006. С. 632–637.
  • Стихи / пер. на рус. А. Спиридонова // Дружба. Время пить херши. Йошкар-Ола, 2007. С. 313–321.
  • Стихи / пер. на рус. Г. Пирогова // Пирогов Г. Тринадцатый апостол. Йошкар-Ола, 2007. С. 289–293. 
  • Стихи / пер. на рус. А. Коковихина, Е. Хисамутдиновой // Дружба. Йошкар-Ола, 2010. С. 134–135. 
  • Страна Лайэл, или где не спят Таргылтыши: повесть-сказка / худож. Н.Н. Головина. Йошкар-Ола, 2008. 188 с.
  • Я необычная девочка и «Мисс Совершенство»: повесть для детей / худож. Р.В. Яковлева. Йошкар-Ола, 2010. 128 с.
  • Tavol / Magyar fordítás Nagy Katalin // Magyar Naplo 22. evf. 8. sz. Augusztus, 2010. 62 c.
  • Hiljaa kahisten putoavat vuodet. Autumn swells in tree tops. Kaksi yӧta. Two Nights. Elaman totuus. The Truth of Life. // Lilja Bouialo, Heidi Lumme, Jack Rueter, Roman Bouialo // UgricSlam! 2010. Toimittanut Jouni Tossavainen. Suomalais-ugrilaisen Runopuulaakin 2010 runoilijat. Oulu, 2010. C. 126–135. 
  • Lajel, avagy ahol nem alszanak a Targiltisek meseregeny // Forditotta: Nagy Katalin. Budapest, Napkut Kiado, 2013. 192 с.
  • Страна Лайэл, или Где не спят Таргылтыши: отрывок из повести-сказки / на рус. // Современная литература народов России: Детская литература / Антология. М.: Организационный комитет по поддержке литературы, книгоиздания и чтения в Российской Федерации; Фонд социально-экономических и интеллектуальных программ; Объединенное гуманитарное издательство, 2017. – 608 с. С. 293–300.
  • Вот идёт мурлыка Кот! : стихи для детей / пер. на рус. А. Спиридонова, Г. Смирнова / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: РО «Союз писателей России» РМЭ, 2017. 24 с.
  • Стихи: «У цукарнiцн мне б схаваць пагляд... «Холад сцiсне, гукне куды-небудзь... У Парыжы — вясна, «Валасы распусцiла агнiстае сонца...» Я чакаю цябе, Мама. / Пер. на белорус. Миколы Метлицкого // «Лiтаратура i мастацтва» («Литература и искусство»)// Звязда. № 8, 22 фев. 2019. С. 10.
  • Стихи / пер. на рус. А. Коковихина // Литературно-художественный журнал «Нёман». Республика Беларусь, Минск, 2019. № 5. С. 54–57.
  • Сова с фонарём и жёлтые ушки: повесть-сказка для детей / худож. М.Ю. Клюкина. Йошкар-Ола: РО «Союз писателей России» РМЭ, 2019. 96 с.
  • Утро сентября (К 100-летию Республики Марий Эл): стихи / пер. на рус. Анны Бовт // Звениговские новости. 2020. март.
  • Сова с фонарём и жёлтые ушки : Повесть-сказка для самых маленьких. Отрывок из повести-сказки // Звонкая речка. Марийская детская литература. Антология. В двух книгах. Первая книга. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство. 2020. С. 65–81.
  • Сова с фонарём и жёлтые ушки : Повесть-сказка для самых маленьких. Отрывок из повести-сказки (Продолжение) // Дружба: Следы на песке: Сборник произведений литераторов республики. Вып. 23. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2020. С. 170–189.
  • Стихи: «Палыны, не спяшайцеся гудам» «І толькі кастрычнік даверыў трымаць мне нябёсы...» «Абуджае прасторы краю...» «Хай для нас жыццё ідзе на спад...» / Пер. на белорус. Бажэны Гаушкiнай // «Лiтаратура i мастацтва» («Литература и искусство») // Звязда. № 11, 19 март. 2021. С. 9.
  • Шужген эртӹшӹ сӹлнӹ игот. «Шӹп солашкы палшыш кандаш вадым...» Туан велнӹ. «Лым кишäэм леведӹ тенгечӹ...» // Е. Егоркина сарен // У сем. 2021. № 1. С. 112—114.
  • Шурген эртыше сылне ийгот (С тихим шелестом падают годы): на абазинском языке // Георгий Чекалов // Абазашта адзыхьква (Родники Азабашты) 2021. № 3. С. 102–103.
  • 歲月在安靜的沙沙聲中落下 (Шурген эртыше сылне ийгот — С тихим шелестом падают годы) : Стихи на китайском языке // Джеймс Тиан (James Tian 田宇) // 詩集 — Poetry collection (Альманах поэзии). 2021 № 11. C.22-28.
  • Стихи на китайском языке // Цземин Итион Цай (Tzemin Ition Tsai 蔡泽民) // 澤民，在中國語文月刊的專欄 — Цзэминь: Ежемесячный журнал китайского языка. 2021, ноябрь. № 773. С. 1—5.
  • 歲月在安靜的沙沙聲中落下 (Шурген эртыше сылне ийгот — С тихим шелестом падают годы) : Стихи на китайском языке// Джеймс Тиан (James Тian 田宇) //今日文教(国内统一刊号:CN14-0009) 传播文化科技智慧 报道教育创新历程 «Тачысе тӱвыра да образований» («Культура и образование сегодня»). № CN 14-0009. 2021. 17 дек.
  • Cтихи // Polis magazino : журнал Греции // https://www.polismagazino.gr // 2021, 23 дек.
  • На Покров, когда я родилась. Я теперь не твоя. Погадай, гадалка, мне на счастье. Стихи. // Край сернурский. 21 окт. 2022. № 41. С. 9.
  • I kui lehtedgi vuoded lähtäh. (Шурген эртыше сылне ийгот — С тихим шелестом падают годы) Перевод на карельский язык Паюшин Шаню // Oma mua. Дек. 2023.
  • Япраҡ булып иңдән йылдар яуа // перевод на башкирский: Гузаль Ситдыхова // Ватандаш : Уфа. 2024. № 2. С. 176.

С. Григорьева кусарыше семын

тӧрлаташ
  • Эллен Ниит. Гном дек унала (В гости к гному – Külla päkapiku juurde) / иллюстр. Рубена Мкояна. Йошкар-Ола: Изд-во «Стринг», 2007. 24 с.  
  • Эллен Ниит. Гном эрге (Мальчик гном – Päkapikupoiss): поэме // Ончыко. 2007. № 6. С.132-144. 
  • Эно Рауд. Регенче Пондаш, Пелботинке да Пуншокш (Моховая борода, Полботинка и Муфта – Naksitrallid): йоча йомак-повесть. Йошкар-Ола: МУП «Сельские вести», 2008. 60 с. 
  • Арво Валтон. Жап кугыжа ӱдыр (Принцесса времени – Ajaprintsess): йомак-влак. Йошкар-Ола: МУП «Сельские вести», 2010. 16 с.  
  • Арво Валтон, Матхура, Свен Кивисилдник да молат // Кугезе тумо [Дуб предков]: антология финно-угорских писателей. Йошкар-Ола, 2008. 144 с.  
  • Матхура, Арво Валтон, Свен Кивисилдник // Ончыко. 2008. № 8. С. 133-137. 
  • Матхура, Арво Валтон // Ломбо эҥер [Черемуховая река]: антология финно-угорских писателей. Сыктывкар: ООО «Изд-во «Кола», 2008. С. 124-128.
  • Янош Сентмартони, Гашпар Надь, Лаура Янку, Иштван Белла, Шандор Чоори, Иштван Турци, Ференц Буда, Иштван Агх: почеламут-влак // Узьмак кугыжаныш: венгр поэт-влакын сылнымутышт. Йошкар-Ола, 2009.
  • Габдулла Тукай: почеламут-влак // Габдулла Тукай. Избранные стихи. Казань, 2011. С. 54–64.
  • Александр Пушкин. Я помню чудное мгновенье: стихотворение // Александр Пушкин. Я помню чудное мгновенье (на 210 языках мира). Архангельский литературный музей, 2015. С.114.
  • Индрек Кофф. Мöҥгышкö [Домой]: повесть гыч ужаш // Кече/Солнышко. 2015, № 11. С. 8–9.
  • Даниэль Бержени, Михай Вӧрӧшмарти, Янош Вайда, Агнеш Немеш-Надь, Ласло Надь, Шандор Вӧреш, Ференц Андраш Ковач: почеламут-влак // 50 эн сылне венгр почеламут. Бадачоньтомай (Венгрий), 2015.
  • Иштвань Темеркинь, Фридьеш Каринти, Ирме Шаркади, Петер Хайноци // 12 эн сылне венгр ойлымаш: Бадачоньтомай (Венгрий), 2015.
  • Финн-угор писатель-влакын 12 эн сылне почеламутышт. Бадачоньтомай (Венгрий), 2015.
  • Индрек Кофф. Мӱгинде пий: ойлымаш-влак. Йошкар-Ола: Марий Эл Республик писатель ушем, 2017. 64 с.
  • Разиль Валеев. Мый таче вашталтем тӱням, я шкежак таче вашталтам… (Или мир я изменю сегодня, или сам сегодня изменюсь…): почеламут // Поэт: Казань, Издательство «Магариф-Вакыт», 2017.
  • Зянон Пазьняк. Ош сарзе [Белый воин]. Рошто [Рождество]. Полоцк [Полоцк]: почеламут-влак. // Vox Angelica: кнiга пераклау. Варшава – Нью-Ёрк: «Беларускiя Ведамасьцi», 2018. С. 51–52.
  • Галина Бутырева (руш), Анжелика Елфимова (коми), Алёна Ельцова (коми), Василий Козлов (коми-пермяк), Нина Обрезкова (коми), Виктор Рычков (коми-пермяк), Владимир Тимин (коми), Алёна Шомысова (коми), Татьяна Башкирова (руш), Михаил Бондарев (руш), Анна Васильева (руш), Галина Головко (Анна БОВТ, руш), Александр Коковихин (руш), Иван Переверзин (руш), Андрей Расторгуев (руш), Разиль Валеев (татар), Пётр Захаров (удмурт), Муш Нади (удмурт), Лариса Орехова (удмурт), Арзами Очей (удмурт), Владимир Волдин (хант), Владимир Енов (хант), Надежда Лонгортова (хант), Надежда Салиндер (ненка), Прокопий Салтыков (хант). Россий ӱмбалне шонанпыл. Российысе калык-влакын поэзий саскашт. Антологий [Радуга над Россией. Поэзия народов России. Антология]. Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2019. С. 88–92, с. 94–96, с. 99–100, с. 102–103, с.119–122, с. 131, с. 134, с. 180–192, с. 193–205, с. 222–228, с. 229, с. 248–253, с. 263–271, с. 334, 385–398, с. 411–416, с. 417–425, с. 426–433, с.461, с. 462, с. 470, с. 476, с. 477.
  • Пётр Семёнов, карел писатель. Лӱдыктыш: ойлымаш. Ӱжаран кугорно. Российысе калык-влакын прозо саскашт. Антологий. I том [Рассветный путь. Проза народов России. Антология. I том]. Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2019. С. 426–430.
  • Алексей Полугрудов, коми писатель. Омо: ойлымаш. Татьяна Югова, коми писатель. Эмлызе Маланья: ойлымаш. Василий Козлов, коми-пермяк писатель. Онисан шӱмжö: ойлымаш. Нина Ядне, ненец писатель. «Пуштса мыйым!»: ойлымаш. Надежда Большакова, саам писатель. Мяндаш — кугезе: йомак. Лариса Марданова, удмурт писатель. Вучаш: ойлымаш. Еремей Айпин, хант писатель. Юмава вӱран лумышто: Роман гыч ужаш. Ӱжаран кугорно. Российысе калык-влакын прозо саскашт. Антологий. II том [Рассветный путь. Проза народов России. Антология. II том]. Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2019. С. 28–30, с. 88, с. 94–96, с. 152–155, с. 166, с. 226–231, с. 253–256.
  • Индрек Кофф. Мый коча лиям ыле гын [Если я был бы дедушкой] : ойлымаш-влак. Йошкар-Ола, 2020. 28 с.
  • Михаил Хонинов, калмык поэт. Лиям йошкар тюльпан [Стану красным тюльпаном]: почеламут. // Антология. Михаил Хонинов. Стану красным тюльпаном [Антология одного стихотворения Михаила Хонинова «Стану красным тюльпаном» на языках народов мира]. Элиста: КалмНЦ РАН, 2021. С. 78, 186, 218.

Илышыже да творчествыже нерген литератур

тӧрлаташ

Библиографий

тӧрлаташ
  • Г. Валерианов. Кузе? Веселан, пайдалын... // Ямде лий. 1979. дек.
  • Г. Алексеев. Тема палыме, возо веле // Ямде лий. 1980. июнь.
  • П. Шипилин. Лето труда и отдыха // Пионерская правда. 1983. авг.
  • В. Агаев. Фотоувер // Призыв. 1982. янв.
  • Бурков Л. Поэзий самырык шӱлыш дене поян: критика // Кугарня. 1993. 22 окт.
  • Емельянова Л., Мочаев В. Кто есть кто в Марий Эл. Рейтинг журналистов. // Молодежный курьер. 2000. 20 янв.
  • Егоров В. Шыма кумылан йӱк // Ончыко. 2001. № 2. С. 173–175.
  • Абукаев В. Конкурсым иктешлыме // Марий Эл. 2002. 17 янв.
  • Микишкин В. Кандывуй тӱняже чиялан поян // Марий Эл. 2003. 28 окт.
  • Петров А. Российысе самырык писатель-влакын ончыклык корныштым рашемдыме // Кугарня. 2004. 5 нояб.
  • Григорьева С. Иктешлыше форум. Российысе самырык писатель-влакын IV вашлиймашышт деч вара // Ончыко. 2004. № 11. С. 136–140.
  • Анисимов Э. Пырче гычын тӱҥалеш кеч-могай кугу паша. Критике. // Ончыко. 2005. № 11. С. 171–183.
  • Земцов И. Лишыл ыле тымыкын ласкаже. Республиканский центр народного творчества, 2004 // Марийская правда. 2005. 16 нояб.
  • Степанова И. Шошо кумылан Светлана // Кугарня. 2005. 25 нояб.
  • Илибаева М. Тек шыманрак ончалыт шинчашкет // Марий Эл. 2005. 25 нояб.
  • Сеҥыше-влакым саламлена. // Марий Эл. 2006. 13 янв. № 3 (22410). С. 1.
  • Алексеев А. Марий писатель-влак – Акпарс кундемыште // Кугарня. 2006. 24 фев. № 8 (846). С. 9.
  • Jelena Filippova. Otammokseh sugukanzoin tevoksien kiandamizeh // OmaMua. 2006. 17 paivu. № 32 (814). C. 3.
  • Jelena Filippova. Otammokseh sugukanzoin tevoksien kiandamizeh // OmaMua. 2006. 24 paivu. № 33 (815). C. 3.
  • Саламлена! // Ямде лий. 2007. 13 янв. № 1 (2767). С. 1.
  • Камалетдинова Л. Кусарыме муро утларак лишыл? // Марий Эл. 2007. 6 окт.
  • Глушкова З. «Жап хершим йӱаш...» // Марий Эл. 2007. 18 окт. С. 8.
  • Степанова И. Светлана, браво! // Кугарня. 2007. 2 нояб. № 44 (934). С. 2.
  • Ягодарова Л. Кумылым нöлталыт // Ямде лий. 2007. 3 нояб. № 44 (2809). С. 3.
  • Глушкова З. Куатле мурызым шарнен // Марий Эл. 2007. 7 нояб. № 208 (22860). С. 8.
  • Куклина Э. «Юзо отро». У книга // Кугарня. 2007. 16 нояб. № 46 (936). С. 6.
  • Куклина Э. «Поэзий – нимучашдыме пиал» // Кугарня. 2007. 23 нояб. № 47 (937). С. 5.
  • Терентьева Э. Ийым иктешлыме мут // Кугарня. 2007. 28 дек. № 52 (942). С. 7.
  • Ендылетова Э. Марий поэтессым Эстоний вашлийын // Кугарня. 2008. 25 июль. № 30 (972). С. 5.
  • Ябердина И. Возышо, кусарыше, ятыр мурын авторжо // Кугарня. 2008. 22 авг. № 34 (976). С. 10.
  • Светлана Григорьеван пашаже-влак // Кугарня. 2008. 22 авг. № 34 (976). С. 10.
  • Садовин Е. Приключений сынан йомак-повесть // Марий Эл. 2008.
  • Садовин Е. Лайэл – пеш мотор эл. У книга // Марий Эл. 2008.
  • Глушкова З. Мемнан дек толеш Х конгресс // Марий Эл. 2008. 10 сент. № 169 (23067). С. 1.
  • Киселев А. Ласковая страна. Национальное творчество в Марий Эл вновь на подъеме // Московский комсомолец. 2008. 10–17 сент. С. 2.
  • Ябердина И. Шӱдö наре мурын авторжо // Кугарня. 2010. 16 апр. № 16 (1062). С.10.
  • Марышев В. Новый председатель // Марийская правда. 2010. 2 окт.
  • Глушкова З. «Ик кидыштем – тул, вес кидыштем – вӱд...» // Марий Эл. 2010. 12 окт. 
  • Суворова И. Такая разная марийская литература // Йошкар-Ола. 2015. 8 авг.
  • Каталин Надь. Венгерские поэты, писатели, переводчики и литература уральских народов или реквием по литературе // INF – 13. 13. Finnugor irokongresszus. Badacsony, OOKPress, Veszprem, 2015. C. 37–59. 
  • Степанова И. Тудын когыльыжат тамле, мурыжат сылне // Кугарня. 2015. 2 окт. 
  • Бояринова Г. «Кунам одарга пызле пагыт...» // Ончыко. 2015. № 9. С.118–127.
  • И. Айбердина. Конкурс юных литераторов // Дружба (Республика Башкортостан, общественно-политическая газета Мишкинского района), 2017. 2 июнь. № 48. С. 4.
  • Марийская Биографическая Энциклопедия. Йошкар-Ола, Марийский биографический центр, 2017. С. 112.
  • О. Зайнитдинова. Читали поэзию Казакова // Дружба (Республика Башкортостан, общественно-политическая газета Мишкинского района), 2018. 18 май. № 40 (101107). С. 4.
  • Ягодарова И.А. «С. Григорьеван поэзийыштыже кеҥеж пагытым ончыктышо образ-влак» // Проблемы марийской и сравнительной филологии: сб. статей / Мар. гос. ун-т; отв. ред. Р.А. Кудрявцева. Йошкар-Ола, 2018. С. 210–212.
  • Сяргей Шычко. Вітанне з Марый Эл (Привет из Марий Эл) // «Лiтаратура i мастацтва» («Литература и искусство»), № 8, 22 фев. 2019. С. 10.
  • Гаджиев М. Марш не курящих. // Горцы. Кавказская литературно-художественная газета. № 3 (54). / Дагестанская правда. № 59–60. Махачкала. 2019. 14 март. С. 4.
  • В. Абукаев. Уста йоча-влак шукын улыт // Келшымаш (Пошкырт кундем, Мишкан районын общественно-политический газетше), 2019. 22 май. № 41 (10212). С. 1.
  • Терентьева Э. Писатель-влак ешаралтыт // Кугарня. 2019. 27 дек.
  • Шичко С. Марий Эл – Беларусь: Отмечены за гуманитарное сотрудничество // Созвучие. 2020. 25 авг.
  • Коньшина Е. Марий Эл Республикалон челядь понда Антологияын печатайтiсо висьттэз и миян гижиссезлiсь // Иньвенский край. 2020. 19 нояб. № 47 (937). С. 3.
  • Тимофеева З. Сылнымут алан чоным сымыстара // Кугарня. 2020. 20 нояб. № 47 (1613). С. 11.
  • Александрова Х. У книга – у лӱм // Ямде лий. 2021. 30 янв. № 4. С. 5.
  • Карлюкевич А. Святлана Грыгор’ева ў беларускай «Літаратуры і мастацтве» // «Лiтаратура i мастацтва» («Литература и искусство») // Звязда. № 11, 17 март. 2021. С. 1.
  • Ягодарова Л. Соты анжалтышан сирӹзӹ // У сем (Новый лад). 2021. № 1. С. 109-111.
  • Канукова Зарина. Марийские узоры в текстах Светланы Архиповой // Горянка. Нальчик. 2021. 2 нояб.
  • Бобров А. Клин журавлей над солдатом. К 100-летию Расула Гамзатова // Советская Россия. 2022. 13 сент. С. 1.
  • Бобров А. Клин журавлей над солдатом. К 100-летию Расула Гамзатова // Невский альманах. 2022. сент. № 9. С. 53.
  • Семенова Л. Таче пўралтме шочмо кече. // Марий Эл. 2022. 14 окт. 2022. С. 15
  • Погадай, гадалка, мне на счастье. Стихи. // Край сернурский. 21 окт. 2022. № 41. С. 9.
  • Марийская поэзия на людиковском наречии – Перевод войдет в новый сборник стиховhttps://omamedia.ru/news/mariyskaya_poeziya_na_lyudikovskom_narechii_perevod_stikhotvoreniya_voydet_sbornik_stikhov/
  • Marina Tolstyh. Tutkija on kääntänyt runoja lyydiksi. Vapaa-aika // Karjalan Sanomat (https://omamedia.ru/) 07.02.2024. № 05 (16621) С. 14.

Чап

тӧрлаташ

Кылвер-влак

тӧрлаташ

Литератур

тӧрлаташ
  1. Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. – Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. – 752 с. C. 192–194.
  2. Егоров В. Шыма кумылан йӱк // Ончыко. 2001. № 2. С.173–175.
  3. Бурков Л. Поэзий самырык шӱлыш дене поян: критика // Кугарня. 1993. 22 окт.
"https://mhr.wikipedia.org/w/index.php?title=Григорьева,_Светлана_Дмитриевна&oldid=195431" гыч налме