Деревяшкин, Анатолий Карпович
Анатолий Айзенворт (А.Зет, А. К., А. Д.) (Анатолий Карпович Деревяшкин) (1910 ӱярня 10, Россий империй, Илна губерний, Яраҥ уезд, Шуарсола ял — 25 теле 1942, СССР, Сталинград вел, Клычково ял) — марий серызе, журналист, туныктышо, кусарыше, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1939), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.
| Анатолий Карпович Деревяшкин | |
|---|---|
| Анатолий Айзенворт, А.Зет, А. К., А. Д. | |
| Шочмаш дене лӱм | Анатолий Карпович Деревяшкин |
| Шочын | 1910 ий 10 ӱярня |
| Шочмо вер | Россий империй, Илна губерний, Яраҥ уезд, Шуарсола ял |
| Колен | 1942 ий 25 теле (32 ий) |
| Колымо вер | СССР, Сталинград вел, Клычково ял |
| Эл | |
| Тыршымаш алан | серызе, кусарыше, журналист, преподаватель |
.svg){kind=small}
Илыш корныжо
тӧрлаташАнатолий Айзенворт 1910 ий ӱярня тылзын 10-шо кечынже Россий империй Илна губерний Яраҥ уезд Шуарсола ялыште шочын. Оршанке кок ступенян школым пытарымек Озаҥ оласе Восточно-педагогический институтыш тунемаш пурен. 1931 ийыште тудым тунем пытарен. МарНИИ-ште тыршен, марий йылмым да сылнымутым шымлен. «Марий коммуна», «Марийская правда» газетла дене кылым кучен шоген. 1937 ий гыч Н.К.Крупская лӱмеш Марпединститутыште марий сылнымут курсым вӱден.
Сылнымут пашажым 1926 ийыште тӱҥалын. Ондак руш йылме дене возкален шоген. 30-ше ийлан марий ял нерген шуко ойлымаш шочын. 1935-1937 ийлаште «Вич лӱддымӧ» («Пятеро смелых») йоча-влаклан повестьым возен. 1942 ий тӱҥалтыште Анатолий Деревяшкиным Йошкар Армийыш налыныт. 1942 ий 25 декабрьыште тудо Сталинград верч кредалмаште колен. Волгоград кундемыште Клычково ял лише тойымо. Повестьшым возен пытарыме огыл.
Тӱҥ произведенийже-влак
тӧрлаташ- Илыш мура : ойырен налме произведений-вл. [Жизнь поет : избранные произведения]. Йошкар-Ола, 1950. 136 с.
- Вич полмезе: повесть [Пятеро смелых]. Йошкар-Ола, 1954. 106 с.
- Вич полмезе: повесть [Пятеро смелых]. Йошкар-Ола, 1987. 94 с.
Руш йылмыш кусарыме произведенийже
тӧрлаташ- Пятеро смелых: повесть/ пер. М.А.Шамбадала. Йошкар-Ола, 1955. 56 с.
Анатолий Айзенвортын кусарыме произведенийже-влак
тӧрлаташ- Али-Баба да нылле разбойник: араб йомак. М., 1938.32 с.
- Андерсен Г. Дюймовочка : йомак. М., 1938. 32 с.
- Рауф В. Халиф-аист нерген йомак. М., 1938. 16 с.
- Чуковский К. Маска ден Тылзе: йомак. Йошкар-Ола, 1946. 16 с.
- Андерсен Г. Чинче ӱдыр : йомак. Йошкар-Ола, 1953. 20 с.
Илышыже да творчествыже нерген литератур
тӧрлаташ- Асылбаев А. Вич полмезе // Марий литература нерген. Йошкар- Ола, 1957. С. 117-119.
- Васин К. Писатель Анатолий Айзенворт // Марий коммуна. 1970. 24 фев.
- Кубаев Г. «Вич полмезын» авторжо // Марий коммуна. 1980. 21 фев.
- Зайниев Г. Тӱрлӧ жанр дене // Марий коммуна. 1985. 21 фев. Зайниев Г. Муро дене кумылаҥын //Арслан тукым. Йошкар-Ола, 1985. С. 30—36.
- Егоров В. Критик, кусарыше, возышо // Марий Эл. 2000. 23 фев.