Дипломат
Тиде мутын вес ыҥже-влак улыт. Дипломат (ыҥ-влак) ончал.
Дипломат --- (акрет грекла δίπλωμα «кок гана тодылмо (кагаз)» деч) ӧрдыж вашкыл шотышто кугыжаныш органын (Йотэл паша шотышто Министерствын, мутлан) пашаеҥже; йот эл, вес кугыжаныш-влак дене але нунын ончылъеҥышт дене официал вашкылым шуктен кертеш.
Паша тӧрлаташ
- Шке кугыжаншын граждан-влакын йот эллаште праваштым арала.
- Верланыме кугыжаныш нерген уверым пога.
- Эл-влак коклаште йолташ, тӱвыра, окса да моло кылым пеҥгыдемдаш, кучаш полша.
Калык-влак кокласе келшымаш почеш, дипломатлан посна рангым да дипломат иммунитетым пуат. Дипломат ранг - пашавер гына огыл, тиде шкешотан статус. Дипломатлан йот элысе кугыжаныш деч привелегий-влакым (неприкосновенность, улмо элыште неподсудность, таможньо тергымаш деч эрык) пуат. Дипломатий привелегий радам (дипломат иммунитет) чыла рангысе дипломат-влаклан икгаяк.
Дипломат (посол)-влакын пашашт негызеш ӧрдыж вашкыл организаций-влак чоҥалтыныт (мутлан, йот эл паша шотышто министерстве).
Руш дипломат-влакым пуштмаш тӧрлаташ
- Руш посол Александр Грибоедовым Персийыште 30 Шорыкйол (11 Пургыж) 1829 ийыште пуштыныт.
- Совет Ушемын полпредшым Вацлав Воровскийым в Лозанна олаште (Швейцарий) 10 Ага 1923 ийыште пуштыныт.
- Совет Ушемын дипломатий курьержым Теодор Нетте-м Латвийыште 5 Пургыж 1926 ийыште пуштыныт.
- Кантон олаште (Китай) Совет Ушемысе дипломат-влакым 1927 ийыште Теле тылзын пуштыныт.
- 2006 ийыште 3 Пеледышыште Ирак кундемыште 5 российысе дипломатым шолыштыныт да пуштыныт.