Кол кучымаш (паша)

Кол кучымаш кок тӱрлӧ лиеш:

  1. Каныш семын (Руш. - рыбалка).
  2. Паша семын (Руш. - рыболовство).
Индийысе колызо-влак

Паша шӧрынжым ончалаш гын, кол кучымаш нерген кутырымо годым теҥыз да эҥер кол кучымым коштыш налыт. Колым кочкыт, кол гыч коям луктыт.

Эртымгорно тӧрлаташ

 
Лу гыч ыштыме Кӱ Курымысо эҥыр име.
 
Колызо, гравюро, 1531 ий.

Кол кучымаш - айдемын акрет годсо пашаже. Шанчыеҥ-влак тудым палеолит пагыт (2,6 млн ий ончыч) гычак эскерат. Тыге южо калык кол кучымашым тӱҥ пашалан ойырен, мутлан, Йӱдвел Америкыште. Саскам погышо да сонарзе-влак дене пырля колызо-влак уло калыкым пукшеныт. Но вольыкым ончышо калык колым кучен огыл. Акрет годсо кол кучымо йӧн-влак дене тачат пайдаланат: пӱям пӱат, вапшым вӱдыштӧ шындат, эҥыр да моло арвер дене кучылыт. Ужалмаш шочмо дене колым кучышо-влак оксам ышташ тӱҥалыныт, а таче кол кучымаш посна озанлыкыш савырнен.

Кол кучымаш паша таче тӧрлаташ

Кучымо шотышто кол-влакым тыге пайлаш лиеш: теҥыз кол (теҥызыште гына илат); эҥер-теҥыз кол (теҥызыште илат, эҥерлашке мӧртньым кышкаш куснат); да эҥер кол (эҥер, ер, пӱяште илыше-влак). 2006 ийыште Science журнал увертарен: тыгак шуко дене колым кучаш тӱҥалына гын 2048 ий марте Младыште [кол]] ок код.

Тыгак ончо тӧрлаташ