Беляев, Константин Иванович
(Константин Беляев гыч колтымо)
Константин Беляев (Константин Иванович Беляев) (1910 теле 21, Россий империй, Озаҥ губерний, Чыкма уезд, Юнго Кугушӱргӧ ял — 21 сӱрем 1964, Козьмодемьянск) — курыкмарий серызе, почеламутчо, семлызе, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1960), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.
Константин Иванович Беляев | |
---|---|
Константин Беляев | |
Шочмаш дене лӱм | Константин Иванович Беляев |
Шочын | 1910 ий 21 теле |
Шочмо вер | Россий империй, Озаҥ губерний, Чыкма уезд, Юнго Кугушӱргӧ ял |
Колен | 1964 ий 21 сӱрем (53 ий) |
Колымо вер | Козьмодемьянск |
Эл | |
Тыршымаш алан | серызе, почеламутчо, семлызе, директор |
Чап пӧлек да премий |
Илыш корныжо
тӧрлаташКонстантин Беляев 1910 ий теле тылзын 21-ше кечынже Россий империй Озаҥ губерний Чыкма уезд Юнго Кугушӱргӧ ялыште шочын.
Тӱҥ произведенийже-влак
тӧрлаташ- Кашкы ӓнгӹр: шайыштмаш //Тошты кола. М., 1935. С. 55—79.
- Ик актан пьесӹвлӓ [Одноактные пьесы]. Козьмодемьянск, 1944.64 с.
- Кредӓлмӓш мыры : стихвлӓ [Песни борьбы : стихи]. Козьмодемьянск, 1944. 56 с.
- Патриотвлӓ : повестьвлӓ [Патриоты : повести]. Козьмодемьянск, 1950. 150 с.
- Пеледыш аршаш : йоча ойлымаш-шамыч [Букет : рассказы для детей]. Йошкар-Ола, 1952. 48 с.
- Тетялык рассказала [Рассказы для детей]. Козьмодемьянск, 1955. 112 с.
- Кӱ техень патыр? : шайыштмашвлӓ [Кто храбрый? : рассказы]. Йошкар-Ола, 1959. 20 с.
- Косир Костя : шайыштмаш ; Кӹтӹк дон мытык : пьеса //Кырык сирӹштӹ, Йыл тӹрӹштӹ. Йошкар-Ола, 1964. С. 100—117.
- Пашкудывлӓ : шайыштмаш // Кӓнгӹжӓш цевержӹ. Йошкар-Ола, 1964. С 47-66.
- Мӱӓн кечӹвлӓ эртевӹ ; Йой вӓтӹ ; Талантвлӓ : интермедий ден сценка-влак// Пьесӹвлӓ. Йошкар-Ола, 1964. С. 71—87.
- Рашкалтыш паштек : айырен нӓлмӹ произведенийвлӓ [После грозы : избр. произв]. Йошкар-Ола, 1967. 194 с.
- Аргамак : лыдыш дон поэмӹвлӓ [Аргамак : стихи и поэмы]. Йошкар-Ола, 1970. 72 с.
- Нӧргӹ тум : шайыштмашвлӓ [Дубок : рассказы]. Йошкар-Ола, 1976. 112 с.
- Тоже. Йошкар-Ола, 1994. 128 с.
- Ойлымаш-влак// Нӧргӧ тумо. Йошкар-Ола, 1994. С. 119—158.
Вес йылмыш кусарыме произведенийже-влак
тӧрлаташ- Сосны шумят : рассказ / пер. на рус. А. Кременского // Сосны шумят: мар. проза. Йошкар-Ола, 1956. С. 186—204.
- Сосны шумят : рассказ / пер. на венгер. К. Салаш и // Форраш (Родник). Будапешт, 1963. С. 183—205.
- Друзья-товарищи ; Самый лучший подарок : рассказы / пер. на рус. В. Муравьева // Солнце над лесами : антол. мар. прозы. Йошкар- Ола, 1970. С. 279-283.
- Самый лучший подарок : рассказ / пер. на рус. В.Муравьева // Солнце над лесами. Йошкар-Ола, 1984. С. 264—265.
Илышыже да творчествыже нерген литератур
тӧрлаташ- Медяков К. Константин Беляевын творчествыже // Ончыко. 1956. №2. С. 95—100.
- Васин К. Поэт песенный, поэт самобытный // Мар. правда. 1970. 24 дек.
- Кадыков Н. Туан калыкнан мырызыжы //Ир жерӓ. Йошкар-Ола, 1970. С. 94—98.
- Канюшков А. Сеҥымашке ӱжын фронтыштат, тылыштат //Арслан тукым. Йошкар-Ола, 1985. С. 98—104.
- Писатели Марийской АССР : биобиблиогр. справ. Йошкар-Ола, 1988. С. 22—24.
- Ильяков Н. Искусствыш ашкыл // Айырен нӓлмӹ произведе- нийвлӓ. Т. 3. Проза, драма. Йошкар-Ола, 1994. С. 524—530.
- Константин Беляев : Ӹлӹмӓш корныжы, мырывлӓжӹ, ӓшӹндӓ- рӹмӓшвлӓ / К. Юадаров йӓмдӹлен. Йошкар-Ола, 1996.48 с.
- Сирӹзӹ дӓ композитор Константин Беляевӹн шачмыжылан — 90 и //У сем. 2000. № 4. С. 68—103. Содерж.: Егоров Н. Жеплӓн йӧндӹмӹ страницӹвлӓ ;
- Федосеева Н. Халыкын патыр эргӹжӹ ; Юадаров К. Соок ӓшеш кодеш.
- Федосеева Н. Халыкын патыр эргӹжӹ // У сем. 2000. № 4. С. 95—100.
- Юадаров К. Тӹдӹ мӓмнӓн шӱмӹштӹнӓ // У сем. 2005. № 4. С. 70—76.
- МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 47.
Чап
тӧрлаташ- «Пашаште ойыртемалтмылан» медаль.
- Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше.
Литератур
тӧрлаташ- Патыр курым. Кырык мары антологий. Йошкар-Ола, Книгам лыкшы мары издательство, 1980.
- Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. — 752 с. С. 96-98.