9 шыжа: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
и Bot: Migrating 143 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2923 (translate me) |
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
||
2 корно:
'''9 Шыжа''' — [[григориан кечышот]] почеш идалыкын 282-шо (кужемдыме ийлаште 283) кечыже. Идалык пытыме марте 83 кече кодеш.
== Пайрем-влак ==
* [[Файл:Earth flag PD.jpg|25px]] Почтын тӱнямбалсе кечыже палемдалтеш.
== Лӱмгече ==
Шыжа тылзын индешымше кечынже Ефрем, Иван, Владимир да Тихон-влакын лӱмгечышт.
== Мо лийын ==
''Тыгак ончо: [[:Категорий:9 Шыжа Мо лийын]]''
* [[1760]] ий — Шымияш сар кайыме пагытыште Берлин Чернышевын вуйлатыме армийже ончылно капитуляций нерген увертарен.
* [[1829]] ий — Арарат курыкышко икымше гана кӱзымаш лийын.
* [[1991]] ий — Букеровский премийым пеҥгыдемдыме: тудо сылнымут пашаште кугу кӱкшытыш шушо-влаклан пуалтеш.
* [[2002]] ий — Россий мучко 10-шо калык перепись тӱҥалын.
== Кӧ шочын ==
''Тыгак ончо: [[:Категорий:9 Шыжа Кӧ шочын]]''
* [[1940]] ий — [[Александр Дмитриевич Афонин]], [[футбол]]ист да тренер. Александр Дмитриевич [[Моско]] олаште шочын. Физкультур институтышо шинчымашым поген. 1956-шо ийыште «Локомотив» самырык футбол командыште модаш тӱҥалын. [[Йошкар-Ола]]шке толмек, «Спартак» командыште модын. Тунамак [[Совет Ушем спорт мастер]] лӱмым сулен. Умбакыже паша корныжо [[Озаҥ]]ысе, [[Тольятти]]се, [[Нижнекамск]] да [[Алжир]]ысе футбол командылаште шуйнен. Марий футболын историйыштыже тудын лӱмжым шӧртньӧ буква дене возымо.
* [[1935]] ий — Юрий Иванович Сабанцев, ял озанлык пашеҥ. [[Поранча кундем]] Чеберюла шочын. Шинчымашым кыдалаш школышто, педучилищыште поген. Вара Магадан кундемыште туныктышылан, комсомол райком вуйлатышылан тыршен. Шочмо кундемышке пӧртылмеке, партий да комсомол пашам виктарен шоген. «Куженерский» кайык фабрикын вуйлатышыжлан, Кужэҥер райисполком вуйлатышылан шоген. Суапле пашажлан Почёт орден да ятыр чап танык дене палемдалтын.
* [[1946]] ий — Евгений Александрович Кузнецов, шанче-технолог, Марий Эл ял озанлыкын сулло пашаеҥже. [[Юлсер]] олаште шочын. Шинчымашым Марий политехник институтышто поген, варажым Ленинград оласе академийыште аспирантурышто шинчымашым келгемден. 1968-шо ий гыч Юлсер оласе целлюлозно-бумажный йӧндартыште слесарьлан, вара инженерлан ыштен. Вуйлатыше марте шуын. 1996-шо ийыште Юлсер кундем администраций вуйлатыше лийын. Техник шанче кандидат. Суапле пашажлан Почёт орден да ятыр чап танык дене палемдалтын.
* [[1967]] ий — Лариса Анатольевна Сидоркина. «Пӧрт воктене», «Гармонь койышет», «Шочмо кече», «Авамланде» муро-влакым йоҥгалтарыме дене кугу чапым налын. Тудынат таче шочмо кечыже. Лариса Анатольевна 1967-ше ийыште [[Морко кундем]] Шордур ялыште шочын. Ынде ятыр ий тудо Марий тӱвыра рӱдерыште тырша. Шергакан йолташнам да пагалыме мурызынам шочмо кечыж дене шокшын саламлена.
== Кӧ колен ==
''Тыгак ончо: [[:Категорий:9 Шыжа Кӧ колен]]''
== Калык пале ==
'''Иоанн Богословын кечыже'''. Ожно тиде кечын икымше лумым вученыт. Лум йоршан йур лиеш гын, теле рудышто левешта маныныт, а кече мучко кече шыратен онча гын – вес ийын июнь тылзе ночко да лавыртышан лиеш.
{{commonscat|9 October}}
| |||