Кечытӧр: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
3 корно:
'''Кечытӧр''' ({{lang-ru|''равноде́нствие''}}) — кунам [[Кече (астрономий)|Кечын]] рудыжӧ эклиптике почеш пӧрдмыж годым [[кава]] [[экватор]]ым эрта.
{{Solstice-equinox}}
[[Шошымсо кечытӧр]] [[20 Ӱярня]] але [[21 Ӱярня]]ште толеш, кунам Кече [[кечывалвел полушарий]] гыч [[Йӱдвел полушарий|йӱдвелыш]] кусна, а [[Шыжымсе кӧчытӧркечытӧр|шыжымсе]] [[22 Идым]] але [[23 Идым]]ыште толеш, кунам тудо [[йӱдвел]] гыч [[кечывалвел]]ыш кусна. Тиде кечылаште уло [[Мланде|Мландыште]] ([[Географический полюс|полюс-влакым]] шотлыде) [[Кече (жап)|кечын]] кужытшо [[йӱд]] кужыт дене иктак. Шошымсо да шыжымсе кечытӧр годым Кече лач [[эрвел]]не лектеш да [[касвел]]не шинчеш. Шошымсо кечышогымаш деч вара (йӱдвел полушарийыште) эрвел деч йӱдвелнырак лектеш, а шыжымсе деч вара — эрвел деч кечывалвелнырак.
 
Шошымсо да шыжымсе кечытӧр [[астрономийысе жап]]ым шотлаш полша. Мутлан, кок шошымсо кечытӧр кокласе жап "тропик идалык" семын лӱмдалтеш, астрономийыште тудым жапым шотлымашыште кучылтыт. [[Тропик идалык]] 365, 2422 [[сутка]] шуйна. [[Юлиан кечышот]] 365¼ сутка шуйна. Кужемдыме ий кечышотым шке верышкыже шында ыле, а [[григориан кечышот]]ышто 400 ий жапыште 3 кечылан гына йоҥылыш лиеш.