Ефремов, Георгий Захарович: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Kudsebs (каҥашымаш | надыр)
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
Kudsebs (каҥашымаш | надыр)
30 корно:
==== '''Тамара Апатеева. Эре чоныштем''' ====
1927 ий. Кеҥеж рÿдö. Ачам Пошкырт мланде гыч ешыжым шочмо кундемышкыже, Морко кантонысо Макарсолашке наҥгая.
Макарсола – курык сереш, ужар садер лоҥгаш верланыше ик уреман изи ял. <br />
Курык, чодыра, мланде йымач йорген лекше яндар памаш-влак ялым йомакысе семынак сöрастарат. Садланак дыр тысе марий – влак йомакым, тоштыеҥ ойым каласкалаш да колышташ путырак йöратат. Ты кундемысе шемер калык ожнысек мландым курал - ÿден, сонарыш коштын. Южышт ойлышаш шомакыштат ятыр лийын.
<br />
Нунын коклаште революций деч ятыр ондакак Ефремов тукым вожым колтен. Кызыт гын нуно эрыкан, ласка илыш дене илат, колхозник, агроном, учитель, врач, писатель лийыныт.
<br />
Георгий Ефруш ( Георгий Захарович Ефремов) – Макарсолан эргыже. Тудо нигö деч ончыч тысе чечен кундемым моктен мурен.
<br />
Чынак, ончыкылык писательын ачаже Захар, кугызаже–влак Иван, Гаврил, Петр йомакымат, ужмо-колмыштымат моткоч оҥайын каласкаленыт.
<br />
Захар ден Гаврил Ефремовмыт шке жапыштышт кугу грамотан еҥ лийыныт, шуко лудыныт, илышымат сайын паленыт, Царевококшайскыште , Озаҥыште, Пермьыште, Екатеринбургышто, Воронежыште, Царицыныште лийыныт, возымыштым «Пермские ведомости», варажым «У вий», «Ямде лий» да моло изданийыште печатленыт. Иван Ефремовшо лудын-возен моштен огыл гынат, уш-акылже пеш тале улмаш, тÿрлö оҥайым каласкалаш моткоч кертын.
<br />
Иван суртыштак мый ончыкылык марий писатель Георгий Ефруш дене палыме лийым. Иван Ефремович лачак Макарсола нерген тошто легендым каласкала ыле. Келгынрак шÿлалташ лÿдын, чыланат тÿткын колыштыныт. А Георгий гын кугызаж каласкалымым шÿм-чонышкыжак пыштен колыштын. Мыйын шонымаште, лач тыгай годым тудо сылнымутым йöраташ, илыш, поро ден осал нерген шонаш тунемын.
Тудо ласка кумылан, яндар шонымашан рвезе ыле. Шарнем, ялысе йоча-влак дене модаш тÿҥалме годым тудо кугурак семынак пеш серьезно ойла ыле : «Тамара шÿжарем иктыланат обижаяш ом пу».
<br />
Тудо ласка кумылан, яндар шонымашан рвезе ыле. Шарнем, ялысе йоча-влак дене модаш тÿҥалме годым тудо кугурак семынак пеш серьезно ойла ыле : «Тамара шÿжарем иктыланат обижаяш ом пу».
Кок ий гыч Георгий Арын шымияш школышто тунемаш тÿҥале. Ачамат туштак туныктен. Георгий ик теле мемнан дене илыш. Школышто чон йывыртен тунеме, поэт да драматург Н.С. Мухинын вуйлатыме литературно-драматический кружокыш куанен кошто. Тунам тыште тунемше А.Ф. Федорова, А.Т. Тихонова, Г.З. Ефремов да молат шке туныктышышт дене пырля лишыл яллашке концерт, спектакль дене лектын коштыт ыле. Тидак, очыни, Георгийым драматический искусство дек лишемдыш. Варажым, 30-шо ийлаште, тудо шкежат пьеса-влакым возаш пиже.
<br />
Георгийын илышыштыже ятыр еҥ поро кышам коден. Нунын кокла гыч Н.С. Мухинын лÿмжым эн ончыч каласыме шуэш. Морко медрабфакыште тунеммыж годым Георгий тудын дене кокымшо ганат вашлие. Н.С. Мухин тыште завучлан ыштен, студент-влак дене спектакльым, поэзий касым чÿчкыдын ямдылен.
1934-1936 ийлаште Георгий дене Марий пединститутышто пырля тунемме жап мыйын ушыштем поснак сайын аралалт кодын.
<br />
Экзамен сдатлаш толаш уверым мый моло деч вара, 29 августышто веле налынам ыле, кок кечыште чыла предмет дене экзаменым кученам. Г. Ефруш дене вашлиймаш чотак йывыртыктыш.
1934-1936 ийлаште Георгий дене Марий пединститутышто пырля тунемме жап мыйын ушыштем поснак сайын аралалт кодын.
Наука, студент-влак дек Георгий эреак мелын шоген. Тудо илышымат ужын: Горельский тÿҥалтыш школышто туныктышылан ыштен, педкурсышто, рабфакыште тунемын. Садлан южгунам вузышто эртыме материал, туныктымо методика шотыштат ÿчаша ыле. Тудо исторический грамматикым, литературный йылмын законжым, орфографий правил-влакым келгынрак тунем налме, шинчымашым практически кучылтмо нерген шонен.
<br />
Георгий писатель организаций, редакцийысе паша нергенат ятыр йодыштын, тунамак Д.Орайын возымыжым йöратен шынден.
Экзамен сдатлаш толаш уверым мый моло деч вара, 29 августышто веле налынам ыле, кок кечыште чыла предмет дене экзаменым кученам. Г. Ефруш дене вашлиймаш чотак йывыртыктыш.
1936 ийыште «Ямде лий» газет редакцийыш куснымекыже, Георгий институт гыч кайыш. Идалык гыч тудо Цибикнур школышто ышташ тÿҥале…
<br />
Кызыт Ефремов тукым гыч ятырышт уке улыт. Тыгак калыкын чапле эргыже Г. Ефрушат уке. Писатель, сылнымут мастар, сай йолташ, поро эрге, шке ешыжым йöратыше ача нерген шарнымаш эрелан кодеш.
Наука, студент-влак дек Георгий эреак мелын шоген. Тудо илышымат ужын: Горельский тÿҥалтыш школышто туныктышылан ыштен, педкурсышто, рабфакыште тунемын. Садлан южгунам вузышто эртыме материал, туныктымо методика шотыштат ÿчаша ыле. Тудо исторический грамматикым, литературный йылмын законжым, орфографий правил-влакым келгынрак тунем налме, шинчымашым практически кучылтмо нерген шонен.
А шочмо сылнымутым йöратымыже, тудын возымыжо марий калык ушышто памаш семынак илаш тÿҥалеш.
<br />
Георгий писатель организаций, редакцийысе паша нергенат ятыр йодыштын, тунамак Д.Орайын возымыжым йöратен шынден.
<br />
1936 ийыште «Ямде лий» газет редакцийыш куснымекыже, Георгий институт гыч кайыш. Идалык гыч тудо Цибикнур школышто ышташ тÿҥале…
<br />
Кызыт Ефремов тукым гыч ятырышт уке улыт. Тыгак калыкын чапле эргыже Г. Ефрушат уке. Писатель, сылнымут мастар, сай йолташ, поро эрге, шке ешыжым йöратыше ача нерген шарнымаш эрелан кодеш.
<br />
А шочмо сылнымутым йöратымыже, тудын возымыжо марий калык ушышто памаш семынак илаш тÿҥалеш.
 
==== '''Илья Васильев. Макарсолан эргыже''' ====
Морко поселко ден Шеҥше села кокласе кугорно кок велнат шем чодыра. Ӱмылан, юалге. Тудо акрет годсо шке мурыжым иктутыш кожге мура. Кÿшнö, вуй ÿмбалне, ош пыл лаштык-влак койыт, ала-кушко эркын ийыт.