Мохандас Ганди: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
+кат |
linked to 1893 |
||
8 корно:
13 ияшыж годым ача ден авже Гандилан тудын таҥаш ӱдырым, Кастурбайым, налыктеныт (оксам аныклымылан кӧра тудо кечынак изаже-влакын суртыштышт сӧрмарий йӱлам шуктеныт). Жап эртымек Гандин да пелашыжын ныл эрге йочашт шочыныт: Харилал (1888—1949), Манилал (28 октября 1892—1956), Рамдас (1897—1969) да Девдас (1900—1957). Кызытсе индийский Ганди политик ешын шочшо-кушшышт нунын тукымышт огыт ул. Шке кугурак эргыж Харилал деч ачаже отказатлалтын. Ачажын ойлымыж почеш тудо аракам йӱын, пышткойшыла койын, оксам арен коштын. Харилал ала-мыняр гана веражым вашталтен; мокш чер дене колен. Моло эргыже-влак ачажын корныжым тошкеныт да Индийын эрыкше верч шогышо движенийын активистше-влак лийыныт. Девдас тыгак Лакши пелашым налмыж дене палыме. Лакши – Раджаджин, Индийский национальный конгрессын ик вуйлатышыже, Гандим пагалыше индийский герой, ӱдыржӧ. Но Раджаджи варна браминмыт дек относитлалтын, а варна кокласе ваш ушнымаш религий шонымашлан тореш лийын. Туге гынат 1933 ийыште Девдасын ачаже ден аваже тудлан Лакши ден ушнашыже согласым пуеныт.
19 ияшыж годым Мохандас Ганди Лондоныш каен. Тушто тудо юристлан тунемын. 1891 ийыште, тунем пытарымек, Мохандас Индийыш пӧртылын. Авамландыште профессийже ден кылдалтше пашаже кугу лектышым конден огылат, Ганди [[1893]] ийыште Африкыш пашам ышташ каен. Тушто тудо индийец-влакын правашт верч кучедалмашке ушнен да икымше гана кучедалмаште у приемым, виеш огыл торешланымаш (сатьяграха), кучылташ тӱҥалын. Мохандаса Гандин тӱня ужмашыжлан кугу влиянийым Бхагавадгита, тыгак Г. Д. Торо ден Л. Н. Толстойын (кудыжлан Ганди серышым возкален) шонымашыже-влак ыштеныт. Шке Гандиже ойлен, пуйто тудын тӱня ужмашыжлан эше Майкла Девитта влиянийым ыштен.
1915 ийыште М. К. Ганди Индийыш пӧртылын да ныл ий гыч талын эрык верч кучедалмашке ушнен. 1915 ийыштак кумдан палыме индийский писатель, Нобелевский премийын литература ден лауреатше, Рабиндранат Тагор, икымше гана Мохандасу Гандилан «Махатма» (дев. महात्मा) титулым кучыктен — «лӱмлӧ чон» (шке Ганди тиде титулым нумалаш кӧнен огыл. Титуллыкым ом шого манын шонен). ИНК Тилакын лидерже-влак кокла гыч иктыже колмыж деч ончыч тудым шке преемникше семын палемден.
| |||