Википедий

Тужаров, Геннадий Матвеевич: версий-влак коклаште ойыртем

Интерактивная навигация по истории
← Ончычсо тӧрлатымаш-влакВес тӧрлатымаш →
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
ВизуальныйВики-текст
Yufereff (каҥашымаш | надыр)
12 120 тӧрлымаш
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
1 корно:
'''Геннадий Матвеевич Тужаров''' ({{Шочын|1931|1|7}}, [[Киров вел]], [[Яраҥ кундем]], [[Симаничи]] ял — {{Колен|19|11|2008}}) — [[марий]] [[йылмызе]], [[шанче доктор|филологий шанче доктор]] (1998), [[профессор]] (1999), [[Марий Эл Республикысе шанчын сулло пашаеҥже]] (1995), [[Российской Федерацийысе кӱшыл туныктышын почётан пашаеҥже]] (2001).
'''Геннадий Матвеевич Тужаров''' ([[7 Шорыкйол]] [[1931]], [[Яраҥ кундем]]) — марий йылмызе.
 
== Илыш корныжо ==
Геннадий Матвеевич Тужаров [[Киров вел]]ысе [[Яраҥ кундем]]ыште Симаничи ялыште [[1931]] ийыште [[7 шорыкйол]] тылзын шочын. Ачажын фронтыш каймыж деч вара изиж годымак аваж дене пырля [[Йошкар-Ола]]шке илаш кусненыт. Марий кундемыште тудо ÿмыржö мучко туныктымо учрежденийлаште пашам талын ыштен. [[1953]] ийыште Йошкар-Оласе педучилищым пытарен да кыдалаш образованийым налын. [[1958]] ийыште историй да филологий факультетым «руш йылме да литератур туныктышо» специальностьым тунем пытарен да кÿкшыт образованийым налын.
Г. М. Тужаров шанче пашашке 60-шо ийла покшелне толын. Тиде шанче пашашке тыршенак ушнен. [[1965]]-[[1967]] ийлаште Советское финно-угроведение (СФУ) журналын лаштыкыштыже индеш статьям савыктен луктын.
Туныктымо пашажым тудо ялыште тÿҥалын. Варажым Г. М. Тужаров кок ий жапыште марий АССР министерстве просвещенийыште пашам ыштен. Но самырык рвезым лач шке шочмо йылмын шанчышкыже веле шупшын. Тиде паша тудым тунемын пытарме шке институтышкыжо руш йылме кафедрыш вÿден. Студент-влак дене пашам ыштымаш, нуным лингвистический дисциплиным туныктымаште тудын чонжо эшеат чот марий йылмым шымлаш кумылжо лектын. Марий йылмым тунемме кумылжо самырык филологым [[Тарту университет]]ын аспирантурышкыжо вÿден.
Аспирантурышто Г. М. Тужаров марий йылмын диалектшым, тудын тайныжым шарналтен. Изиж годымак филолог марий-влакын мутланымыштым, мутын ныжылгын йоҥгымыжым колыштын. Палемдаш кÿлеш, лач тиде Г. М. Тужаровым шке шочмо диалектшым шымлаш, диссертационный темым возаш шÿкалын. 1966 ийыште тале марий диссертацийым возен да сайын арален. Тиде пашам тале академик, учёный-полиглот П.Аристэ полшымо дене ыштен.
П.[[Пауль Аристэ]] шке финн-угор шанче школ денже уло тÿнялан палыме.
Аспирантурышто Г. М. Тужаров сай филолог шинчымашым налын, исследователь-финноугровед лийын лектын. Тудо финно-угровед шанчым тыршенак тунемын . Аспиран лиймыж годымак, Г. М. Тужаров «Советский финно-угроведений» (СФУ) международный журналышке кас-йÿдвел наречий нерген возен,а вараже ик эн тале авторжо лийын. Шке икымше шымлыме пашажым, диалект нерген кок книгашке пуртен-«Марий йылмын кас-йÿдвел наречийже» ([[1970]]) да «Марий йылмын кас-йÿдвел наречий словарьже» ([[1971]]).
Аспирантурышто марий филолог П. Аристэнын шанче школжым тунем пытарен. Тарту университетыште, чылалан палыме тунамсе жаплан, учёный-финноугровед-влак пашам ыштеныт. Тушто финн-угор могыр гыч аспирант-влак, докторант-влак тунемыныт. Тыште гына Г.М. Тужаров тале лингвист лийын лектын.
33 ⟶ 34 корно:
1967-1974 - Н. К. Крупская лÿмеш Марий кугыжаныш педагогический институтын руш йылме кафедрын кÿшыл туныктышыжо.<br />
1969, шошо ага тылзе - Йошкар-Оласе финн-угор Фсесоюзный конференцийын участникше.<br />
1970, сорла тылзе - [[Таллинн]] оласе (Эстоний) 3 Международный конгрессын финноугровед участник.<br />
1974, кылме тылзе - «руш йылме»кафедрын доцент лÿмым налын.<br />
1979 - РСФСР Министерство просвещенийын Почетный грамот денже суапландаралтын.<br />
41 ⟶ 42 корно:
1985-1991 - Н. К. Крупская лÿмеш Марий кугыжаныш педагогический институтын руш йылме кафедрын доцентше.<br />
1987, вÿдшор тылзе - «Ветеран труда» медаль дене суапландаралтын.<br />
1987 - Устинов оласе (ОдоУдмурт АССР) 17 Всесоюзный финно-угор конференцийын участникше.<br />
1990 - Дебрецен оласе ([[Венгрий]]) 7 Международный финноугровед конгрессын участникше.<br />
1991-1997 - Н.К. Крупская лÿмеш Марий кугыжаныш педагогический институтын языкознаний кафедрын доцентше.<br />
1994, кылме тылзе – Йошкар-Оласе ,1 Всероссийский финноугровед шанче конференцийын участникше.<br />
1995, ÿярня тылзе - «50 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945» медаль дене суапландаралтын.<br />
1995, шыжа тылзе - «Заслуженный[[Марий деятельЭл наукиРеспубликысе Республикишанчын Марийсулло Элпашаеҥже]]» лÿмым пуэныт.<br />
1996 – Йошкар - Ола, РМЭ, «Структура и развитие волжско-финских языков» теман конференцийын участникше.<br />
1997, шыжа тылзе - 2008, кылме тылзе - Н. К. Крупская лÿмеш Марий кугыжаныш педагогический институтын языкознаний кафедрын профессоржо.<br />
1998 – Йошкар - Ола, РМЭ, Марий кугыжаныш университетыште «Грамматические категории имени существительного в марийском языке» теман шанче докладым арален.<br />
1999, вÿдшор - доктор филологических наук лÿмым пуэныт.<br />
1999, кылме тылзе - чумыр да танастарыметаҥастарыме языкознаниыйн профессор лÿмым пуэныт.
2001, ÿярня тылзе - «Почетный[[Российской работникФедерацийысе высшегокӱшыл профессиональноготуныктышын образования Российскойпочётан Федерации»пашаеҥже]] лÿмым пуэныт.<br />
2005, сорла тылзе – Йошкар - Ола, РМЭ , 5 Всероссийский финноугровед шанче конференцийын участникше.<br />
2008, 19 кылме тылзе – Г. М. Тужаровын илышыже кÿрылтын.
143 ⟶ 144 корно:
 
[[Категорий:Марий йылмызе-влак]]
[[Категорий:Марий шанчызе-влак]]
"https://mhr.wikipedia.org/wiki/Тужаров,_Геннадий_Матвеевич" гыч налме