24 вӱдшор: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
||
3 корно:
== Пайрем-влак==
[[Файл:Tsitsernakaberd24.04.2009.JPG|thumb|270px|Армян геноцидлан пӧлеклалтше мемориал комплекс деке кажне ийысе ошкылмаш (24 Вӱдшор 2009 ий).]]
* {{Мланде тисте}} Самырык-влакын икоян улмо тӱнямбал кечыже
* {{Армений тисте}} Осман империйыште армян геноцидыште колышо-влакым шарныме кечыште.
== Лӱмгече ==
* Танле (православный) лӱм-влак: Антип, Иван, Яков.
* Католик лӱм-влак: Григорий, Фидель.
== Мо лийын ==
''Тугак ончо: [[:Категорий:Вӱдшор тылзын 24 кечынже мо лийын]]''
* [[1671]] ий — Кугыжасе воевода-влак Степан Разиным кученыт.
* [[1833]] ий — [[УАШ|Америкыште]] газироватлыме вÿдым ыштен лукмылан патентым налме.
* [[1916]] ий — [[Дублин]] олаште ирландец-влак англичан-шамыч ваштареш восстанийым тарватеныт.
== Кӧ шочын ==
''Тугак ончо: [[:Категорий:Вӱдшор тылзын 24 кечынже шочшо-влак]]''
* [[1886]]
* [[1907]] ий — [[Охотин, Родион Артемьевич|Родион Артемьевич Охотин]], Кугу Авамланде сарын талешкыже. Шкеже [[Провой кундем]] [[Олыктӱр]] ял гыч. Сар тӱҥалме ийыштак тушманын тылыштыже партизан движенийым вуйлатен. Сар пытымек, [[Германий]]ыште, [[Дрезден]] комендатуро вуйлатышын алмаштышыже лийын. Шочмо Ghjdjq кундемышкыже пӧртылмек, райисполкмышто, райкомышто, колхозышто тыршен. Эше 1943-шо ийыштак Ленин орден дене палемдалтын. Тудын лӱмжым Белоруссийысе Россоны посёлкын ик уремже нумалеш.
▲* [[1886]] - [[Ключников-Палантай, Иван Степанович]] - марий композитор, профессионал марий музыклан негызым пыштыше еҥ.
* [[1939]] ий — [[Андрианов, Андрей Андрианович]], марий мурызо, артист, [[Марий Эл Республикын калык артистше]]. ГИТИС-ым тунем пытарымек, 30 ий наре [[М. Шкетан лӱмеш кугыжанш драме театр|Шкетан лӱмеш драмтеатрыште]] пашам ыштен. А 1995-ше ий гыч [[Марий самырык театр]]ын актёржо лийын. Сцена гыч калыкым куандарен шогымо жапыште 80 утла рольым устан чоҥен. А М. Горькийын «На дне» пьесыж почеш шындыме спектакльыште Лукан рольжым модмыжлан поснак кугыжаныш премий дене палемденыт.
* [[1948]] ий — Николай Михайлович Скулкин, шанчыеҥ. [[Угарман вел]]ыште шочын. 1971-ше ийыште Марий Педагогик институтышто туныкташ тӱҥалын, вара кафедрын вуйлатышыже лийын. Умбакыже паша корныжо Марий кугыжаныш техник университетышке конден. Шанче тӱняште тиде айдемын лӱмжӧ ятыр шанче пашан авторжо семын кумдан палыме, вет Николай Михайлович радиоэлектрон аппаратурым кучылтмо теорийыште кугу специалистлан шотлалтеш. Арам огыл техник шанче кандидат лӱмым нумалеш.
* [[1958]] ий — [[Борисова, Любовь Семёновна|Любовь Семёновна Борисова]], [[журналист]], [[Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже]]. [[Маскасола кундем]] [[Пекшиксола]]ште шочын. Студент улмыж годымак телевиденийыште пашам ышташ тӱҥалын: ончыч [[режиссёр]]ын полышкалшыже, вара редактор лийын. Утларак сылнымут да сем тӱня дене кылдалтше передаче-влакым ямдылен.
* [[1952]] ий — Зоя Михайловна Скульдицкая, администраций вуйлатыше. [[Шернур кундем]]ын ӱдыржӧ, ветеринар специальностьым налмек, [[Украина|Украиныште]] пашам ыштен. Но икмыняр жап гыч шочмо мӧҥгыжӧ пӧртылын да Йошкар-Оласе Кочкыш да перерабатыватлыше йӧнозанлык кугыжаныш комитетын вуйлатышыжлан шогалын. Ветеринарий шанче кандидат.
== Кӧ колен ==
''Тугак ончо: [[:Категорий:Вӱдшор тылзын 24 кечынже колышо-влак]]''
== Калык пале ==
'''Шнуй Антипын кечыже'''. Тудын деч кресаньык-влак пÿй корштымым чараш йодыныт. Ты кечын [[пÿй]] корштымо верыш ший оксам пыштеныт, а вара тудым Антипын юмоҥа ончылан пыштеныт: тыге чыла чер кораҥеш манын ÿшаненыт.
А марий-влак ожнысек пÿртÿс вий полшымо дене эмлалтыныт. Мутлан, [[эҥер]], [[ер]], [[памаш]] дек миен [[Вÿд ава]] деч уш-акыл, шÿм-чон яндарлыкым да тазалыкым йодыныт: вÿд дене кум гана чурийым шӱялтен, «шонымем шужо» манын пелештеныт. Чипамаш дек мийыме годым гын, вÿдшым кум гана подылын тауштеныт.
{{commonscat|24 April}}
| |||