Галкин, Иван Степанович: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Frhdkazan (каҥашымаш | надыр)
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
Andelem (каҥашымаш | надыр)
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
15 корно:
 
== Илыш корно ==
Тудо 1930 ий 16-шо идым тылзын 1930 ийыште [[У Роҥго кундем]] [[Кожласола хутор]]ышто шочын. 1953 ийыште Карело-Финский кугыжаныш университетын финн-угорэртык пӧлкаштеда эртыкфилологий факультетын финн-филологическийугор факультетымпӧлкажым тунем пытарен. 1953 аспирантурышто -1956 ийлаште Тарту кугыжаныш университетысе финн-угор йылме кафедрекафедр пелен Тартуский кугыжаныш университетыште аспирантурышто акад. П. Аристэн вуйлатымыжваспирануурышто тйлатымыж почеш тунемын. 1958 ийыште "Суффиксальное образование глаголов в современном марийском языке" теме дене кандидатлык диссертацийым арален.
 
Аспирантурым пытармеке, Шанчын шымлыше марий институтышто пашам ышта. Тиде пагытыште тудо {{comment|эртык|исторический}} [[мутлончыш]] дене кылдалтше ятыр статьям да "Залоги в марийском языке" (1958) ятыр статья-влакыммонографийым савыктен луктеш.
 
60-шо ийлаште марий йылмын исторический {{comment|мутлончышыжым|морфологийжым}} пенгыдын шымла. Тудо 2 томан "Историческая грамматика марийского языка" (1964 да 1966) шанче пашам возен. Тиде шанче пашалан энертенэҥертен, И.С. ГалкинГалкин1968 ийыште Таллиныште докторлык диссертацийым "Историческая морфология марийского языка" теме дене возен,возымо кудодокторлык 1968 ийыште Таллиныштедиссертацийым сайын аралалтынарален.
 
Пытартыш ийлаште проф. И.С. Галкин марий топонимий ден исторический {{comment|мутвундо|лексикологий}} йодышым шымлен. Тудо ятыр материалым поген. Нине шанче материал-влак дене кылден,негызеш тудо "Тайны марийской топонимики" (1985), "Кто и почему так назвал? Рассказ о географических названиях Марийского края" (1991), "Марий ономастика" (2000), "Топонимика Республики Марий Эл. Историко-этимологический анализ" (2002) книга-влакым савыктен луктын.
 
И.С. Галкин - студент-влаклан пӧлеклалтшевозымо книга-влакын авторжо. Тудын книгаже-влак: марий йылмын исторический грамматикыже, введение в финнофинн-угреведениеугроведенийын негызше, исторический лексикологийлексикологийже, марий йылмын лексикологийже (соавтордене Л.И.кылдалтше йодыш-влакым почын Барцева)пуат. Тыгак тӱшкан монографийымвозымо возымаштемонографий-влакын шкеик мастарлыкшым пыштенавторжо: "Современный марийский язык. Морфология", "Современный марийский язык. Фонетика", "Синтаксис сложного предложения", "Русско-марийский словарь", "Словарь северо-западного наречия марийского языка" да т.м.
 
1960-1982 ийлаште МарНИИм вуйлатен. Марий кугыжаныш университетыште марий филологий кафедрым почын да 1972-1975 ийлаште 1-шеикымше вуйлатышыже лийын. Тыгак МарКУ-што аспирантур ден докторантурым почын. Тудын вуйлатымыж почеш 6 аспирант-влак кандидатлык диссертацийым араленытарален.
 
Уло чон кумылжо, вий-куатше дене эреак тыршыше {{comment|шанчызе|ученый}} гына шымлыше пашаштыже у шонымашым келгын ӱшандарен каласен кертеш. Шочмо йылмынам лончылышо-влак кокла гыч ик тыгай чолга шанчызе семын филологий шанче доктор, профессор Иван Степанови Галкин ойртемалтын. Тудо лывырге шочмо йылмынан тӱрлӧ кӱлешан йодышыжым рашемден.