1 сӱрем: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
3 корно:
 
== Пайрем-влак ==
* {{Флагификаций|Армений}}, Прокуратур пашаеҥ-влакын кечышт.
* Архитектур кече.
* {{Флагификаций|Болгарий}}, Джулая пайрем.
* {{Флагификаций|Бурунди}}, Эрык кече.
* {{Флагификаций|Великобританий}}, [[Виргин отро-влак]], Территорий кече.
* {{Флагификаций|Гана}}, Республик кече.
* {{Флагификаций|Канада}}, Канадын кечыже.
* {{Флагификаций|Канада}}, [[Ньюфаундленд]], Шарнымаш кече.
* {{Флагификаций|Киргизий}}, Налоговикын кечыже.
* {{Флагификаций|Китай}}, Китайысе компартийым чоҥымо кече.
* {{Флагификаций|Лесото}}, Еш кече
* {{Флагификаций|Молдавий}}, Налоговый службын кечыже.
* {{Флагификаций|Руанда}}, Эрык кече.
* {{Флагификаций|Сомали}}, Ушнымаш кече.
* {{Флагификаций|Суринам}}, Эрык кече.
* {{Флагификаций|Турций}}, Сарзе-теҥыз вийын кечыже.
* {{Флагификаций|Украина}}, Архитектурын кечыже.
 
== Лӱмгече ==
Сӱрем тылзын икмыше кечынже* Александр, Василий, СергейВиктор, АнтонЛеонтий, ГалинаНиканор, – влакын лӱм кечыштСергей.
== Мо лийын ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:1 Сӱрем Мо лийын]]''
* [[2005]] ий — [[Марий Эл Радио]] икымше гана эфирыш лектын. Икымше эфирым [[Мурызо Эчан]] вӱден.
* [[1953]] ий — [[У Торъял]]ыште йоча книгагудым почмо.
16 ⟶ 31 корно:
* [[1862]] ий — Россий кугыжаныш книгагудым почмо.
== Кӧ шочын ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:1 Сӱрем Кӧ шочын]]''
* [[1888]] ий — '''[[Мухин-Сави, Владимир Алексеевич|Владимир Алексеевич Мухин-Сави]]''', марий писатель да шымлызе, мер пашаеҥ. Тиде уста айдемылан шуко нелылыкым чыташ логалын: икымше тӱнямбал сарыштат кредалын, марий калыкым волгыдыш лукмо верч шкем чаманыде тыршен, репрессийыш логалын. Ончыч ялысе школлаште туныктышылан, вара марий газет-влакын редакторжылан тыршен. Марий автоном областьым почмек Ревкомын, областьысе исполкомын да партий комитет бюрон членже лийын. 1925-ше ий гыч областьысе тунктыш пӧлкам вуйлатен. 6 ий шанче да шымлыше институтын директоржо лийын: этнографий, геологий, историй, йылме йодыш-влак дене кылдалтше шуко научный пашам возен. 36-шо ийыште тудым калык тушман семын арестоватленыт, а кок ий гыч Иосиф Сталинын кӱштыкшӧ почеш лӱен пуштыныт. Тачысе кечылан Владимир Мухин-Савин лӱмжым марий калыкын историйыштыже шӧртньӧ буква дене возымо.
* [[1924]] ий — '''Юрий Сергеевич Белков''', Россий Федерацийын сулло сӱретчыже. [[Волгоград вел]] Желобново селаште шочын. [[Йошкар-Ола]]ш тудо [[1953]]-шо ийыште толын. «Совеременник-влак» портрет серийжылан [[Олык Ипай лӱмеш кугыжаныш премий]] денат палемдалтын. Ятыр палыме [[сӱрет]], [[пейзаж]], [[триптих]]-влакын авторжо.
* [[1934]] ий — '''Филимон Ибатов''', эрвел марий почеламутчо. Уста поэт ятыр ий сылнымут садвечыште тыршен, марий журнал да газетла гоч лудшо-влакым шке пашаже дене палдарен шоген.
* [[1948]] ий — '''Анатолий Семёнович Соловьёв''', агроном, Марий Элысе ял озанлыкын сулло пашаеҥже. Тошто Торъялыште шочын. 1973-шо ий гычак шочмо районысо «Прогресс» колхозышто тӱҥ агрономлан тыршаш тӱҥалын. Шке пашаштыже у технологийым шыҥдарымылан кугыжаныш премий дене палемдалтын.
* [[1949]] ий — '''Александр Григорьевич Серяков''', тазалык аралтыш пашаеҥ, Россий Федерацийын сулло тренерже. Волжск олаште шочын. Паша корныжо шочмо оласе йоча-влаклан школ дене кылдалтын. Тыште тудо тренерлан, а вара вуйлатышыланат тыршен. [[Грек-рим кучедалмаш]] дене уста тренер 14 спорт мастерым ямдылен.
* [[1949]] ий — '''Леон Аршакович Тирацуян''', [[Марий Эл Республикын сулло сӱретчыже]]. 1969-ше ий гычак [[М. Шкетан лӱмеш Марий калыкле драме театр|Марий кугыжаныш драмтеатрыште]] сӱретче-декоратор да постановщик семын тыршаш тӱҥалын. Тудын пашаже-влак театр сӱретче-влак [[ончер]]лаште эреак кугу акым налыныт. А «Ош кече йымалне» спектакль да «Риголетто» [[опер]]лан кугыжаныш премий дене палемденыт.
* [[1934]] ий — '''Филимон Ибатов''', эрвел марий почеламутчо. Уста поэт ятыр ий сылнымут садвечыште тыршен, марий журнал да газетла гоч лудшо-влакым шке пашаже дене палдарен шоген.
* [[1955]] ий — '''Эмилия Алексеевна Розинова''', мер пашаеҥ. 20 ий наре механик заводышто тыршыме деч вара, «Шуко икшыван еш» мер ушемыште тыршаш тӱҥалын да 3 ий гыч ты ушемынак вуйлатышыжлан шогалын.
* [[1961]] ий — '''Владимир Александрович Забиякин''', ялозанлык шанче кандидат. Россий Федерацийын кӱшыл шинчымашын почетан пашеҥже, доцент.
 
== Кӧ колен ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:1 Сӱрем Кӧ колен]]''
 
== Калык пале ==
* [[Танле тын|Православий]] календарь почеш таче ЯрилынЯрилан кечыже. Кастене тулото йыр чумырген шинчыныт. Тулеш чайым шолтеныт. Ты кечын тӱрлӧ шудан чайым йӱман улмаш.
* [[Марий калык]]ат шудын вийжылан ӱшана. Моло калык дене таҥастарымаште марий-влак тиде йӧным кумдан кучылтыт. Да эше теве мо ӧрыктара: ятыр аяран шудын да поҥгын южо чер годым полшымыжо нерген марий калык ожнысек пален. Тӧрлатыше еҥ пуалме черым кораҥдаш манын кармывоҥгым моштен кучылтын.
{{commonscat|1 July}}