23 сӱрем: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
|||
9 корно:
== Лӱмгече ==
* Католик лӱм-влак: Бригида, Аполлинария.
* Танле (православный) лӱм-влак: Александр, Антон, Даниил, Пётр.
== Мо лийын ==
''
===Марий тӱняште===
* [[1925]] ий — Марий Элыште капкультур ушемым почмо.
* [[1985]] ий — Йошкар-Ола воктене «Тополь» баллистический ракетный полк историйыште икымше гана дежурствыш лектын.
===Тӱня мучко===
* [[1774]] ий — Емельян Пугачёвын кресаньык армийже Казань олам руалтен налын.
* [[1881]] ий — Францийыште гимнастик спортын федерацийжым почмо.
== Кӧ шочын ==
''
* [[1960]] ий — Наталья Анатольевна Хайруллова, Марий Эл Республикын кугыжаныш пого министрже. Озан оласе кӱшыл институтым тунемын пытарен. Ыштыме пашажлан Марий Эл Республикын чап грамотыжо, да «За заслуги перед Марий Эл» орденын медальже дене палемдалтын.
* [[1923]] ий — [[Меркушев, Иван Иванович|Иван Иванович Меркушев]], Совет Ушем Герой, Совет Армийын полковникше. Шкеже тудо [[Марий Тӱрек кундем]] [[Кӱшыл Сенда]] гыч. Фронтыш 1942-шо ийыштак каен: командованийын кӱштымашым шуктен, фашист-влаклан кугу эҥгекым конден. Берлиным налмаште лӱддымылыкым ончыктен. Тидлан тудым Йошкар Шудыр да Ленин орден-влак дене палемденыт. Сар деч варасе паша корныжо Украинысе Донецк ола дене кылдалтын. Марий калыкат шке патыр эргыжым порын шарнен ила.
* [[1930]] ий — Нина Афанасьевна Хлебникова, туныктыш пашаеҥ, Россий Федерацийысе сулло профессионал-техник туныктышо. 1953-шо ий гыч уста специалист Республикысе туныктышо-влак ушемын вуйлатышыжлан тыршаш тӱҥалын. Вара паша корныжо тӱрлӧ школлаште шуйнен. 20 ий 13-шо №-ан училищыште туныктышылан тыршен, лач тыште тыршыме годым тудын кабинетше Россий Федераций мучко эн сай радамыш логалын.
* [[1937]] ий — Антонина Васильевна Журавлёва, Марий Эл Республикысе туныктышын сулло пашаеҥже. Маскасола кундем Кугунур ялыште шочын. Марий кугыжаныш педагогик институтым тунем лекмек, Вятскысе йоча пӧртыштӧ пашам ыштен. Умбакыже Звениговысо школ-интернатыштат, Йошкар-Оласе техникумыштат тыршен. Но 1981-ше ий гыч 3-шо №-ан школын вуйлатышыже лийын, а вара 8 №-ан школыш куснен – тиде школ 1993-шо ий гыч Ломоносов лӱмеш лицей лӱмым налын. Антонина Васильевнан вуйлатыме жапыште тудо Россий кӱкшытысӧ «Идалыкын школжо» конкурсын дипломантше лийын. А вуйлатышыже «Эн сай вуйлатыше» лӱм дене палемдалтын.
* [[1946]] ий — Ирина Михайловна Адамова, модельер. Шкеже Челябинск ола гыч, но шке паша вержым Йошкар-Олаште муын. Ынде ятыр ий тудо сӱретче-модельер семын тырша, марий вургемлан ятыр у проектым ямдылымыж дене чапым сулен.
* [[1960]] ий — Зоя Николаевна Бердникова, тӱвыра да администраций пашаеҥ. Шернур кундем Исай почиҥга ялыште шочын. Кӱшыл шинчымашым Марий кугыжаныш педагогик институтышто налын. 1999-ше ий гыч Зоя Николаевна Шернур районысо администрацийыште самырык-влак паша шотышто пӧлкан тӱҥ специалистшылан пашам ышташ тӱҥалын, а кызыт администраций вуйлатышын алмаштышыже сомылым шуктен шога. Марий Эл Республикын муниципал службын сулло пашаеҥже.
* [[1950]] ий — Альберт Иванович Рукавишников, марий [[онаеҥ]]. Тудо [[Шернур кундем]] [[Эҥермучаш]] ялеш шочын. Кызыт [[Куженер]]ыште ила. 25 ий милицийыште пашам ыштыме деч вара (майор милиции), налоговый инспекцийыште тыршен. Кызыт Альберт Иванович — марий онаеҥ — кумалтышым эртарен шога.
== Кӧ колен ==
''
== Калык пале ==
* Антонын кечыже. Ожно тиде кечын тыгай калыкпале-влакым эскереныт: кӱдырчӧ кӱдырта гын – кол сайын чӱҥгаш тӱҥалеш. Пыл мӱндырчынак мурен толеш гын, кужу жап йӱр шуйна. Тыгак ер ден эҥерлам эскереныт: кушто вӱдшудо чот шочеш – тушто вӱдӱдыр-русалка-влак илат, манын шоненыт.
* Марий калык гын вӱдӱдыр деч лӱдын огыл. Тудо шкеже моткоч лӱдшылан шотлалтеш. Но коклан Вӱд Ия ӱдыр семын кончен кертеш. Сандене тӱткӧ лияш йодыныт.
{{commonscat|23 July}}
| |||