Википедий

1 сӱрем: версий-влак коклаште ойыртем

Интерактивная навигация по истории
← Ончычсо тӧрлатымаш-влакВес тӧрлатымаш →
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
ВизуальныйВики-текст
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
1 корно:
{{Сӱрем}}
 
'''1 Сӱрем''' — [[григориан кечышот]] почеш идалыкын 182-шо (кужемдыме ийлаште 183) кечыже. Идалык пытыме марте 183 кече кодеш.
 
24 ⟶ 25 корно:
 
== Мо лийын ==
* [[2005]] ий — [[Марий Эл Радио]] икымше гана эфирыш лектын. Икымше эфирым [[Мурызо Эчан]] вӱден.▼
* [[1953]] ий — [[У Торъял]]ыште йоча книгагудым почмо. ▼
* [[1886]] ий — Козьмодемьянск оласе училище пелен метеорологий станцийым почыныт.▼
* [[1751]] ий — историйыште икымше «Энциклопедийым» савыктен лукмо.▼
* [[1783]] ий — [[Санкт-Петербург]] олаште Кугу театрым почмо. Вараже тудлан Мариинский театр лӱмым пуымо. ▼
* [[1862]] ий — Россий кугыжаныш книгагудым почмо.▼
 
''Тугак ончо: [[:Категорий:Сӱрем тылзын 1 кечынже мо лийын]]''
▲* [[2005]] ий — [[Марий Эл Радио]] икымше гана эфирыш лектын. Икымше эфирым [[Мурызо Эчан]] вӱден.
▲* [[1953]] ий — [[У Торъял]]ыште йоча книгагудым почмо.
▲* [[1886]] ий — Козьмодемьянск оласе училище пелен метеорологий станцийым почыныт.
▲* [[1751]] ий — историйыште икымше «Энциклопедийым» савыктен лукмо.
▲* [[1783]] ий — [[Санкт-Петербург]] олаште Кугу театрым почмо. Вараже тудлан Мариинский театр лӱмым пуымо.
▲* [[1862]] ий — Россий кугыжаныш книгагудым почмо.
 
== Кӧ шочын ==
* [[1888]] ий — [[Мухин-Сави, Владимир Алексеевич|Владимир Алексеевич Мухин-Сави]], марий писатель да шымлызе, мер пашаеҥ. Тиде уста айдемылан шуко нелылыкым чыташ логалын: икымше тӱнямбал сарыштат кредалын, марий калыкым волгыдыш лукмо верч шкем чаманыде тыршен, репрессийыш логалын. Ончыч ялысе школлаште туныктышылан, вара марий газет-влакын редакторжылан тыршен. Марий автоном областьым почмек Ревкомын, областьысе исполкомын да партий комитет бюрон членже лийын. 1925-ше ий гыч областьысе тунктыш пӧлкам вуйлатен. 6 ий шанче да шымлыше институтын директоржо лийын: этнографий, геологий, историй, йылме йодыш-влак дене кылдалтше шуко научный пашам возен. 36-шо ийыште тудым калык тушман семын арестоватленыт, а кок ий гыч Иосиф Сталинын кӱштыкшӧ почеш лӱен пуштыныт. Тачысе кечылан Владимир Мухин-Савин лӱмжым марий калыкын историйыштыже шӧртньӧ буква дене возымо.
* [[1924]] ий — Юрий Сергеевич Белков, Россий Федерацийын сулло сӱретчыже. [[Волгоград вел]] Желобново селаште шочын. [[Йошкар-Ола]]ш тудо [[1953]]-шо ийыште толын. «Совеременник-влак» портрет серийжылан [[Олык Ипай лӱмеш кугыжаныш премий]] денат палемдалтын. Ятыр палыме [[сӱрет]], [[пейзаж]], [[триптих]]-влакын авторжо. ▼
* [[1934]] ий — Филимон Ибатов, эрвел марий почеламутчо. Уста поэт ятыр ий сылнымут садвечыште тыршен, марий журнал да газетла гоч лудшо-влакым шке пашаже дене палдарен шоген. ▼
* [[1948]] ий — Анатолий Семёнович Соловьёв, агроном, Марий Элысе ял озанлыкын сулло пашаеҥже. Тошто Торъялыште шочын. 1973-шо ий гычак шочмо районысо «Прогресс» колхозышто тӱҥ агрономлан тыршаш тӱҥалын. Шке пашаштыже у технологийым шыҥдарымылан кугыжаныш премий дене палемдалтын. ▼
* [[1949]] ий — Александр Григорьевич Серяков, тазалык аралтыш пашаеҥ, Россий Федерацийын сулло тренерже. Волжск олаште шочын. Паша корныжо шочмо оласе йоча-влаклан школ дене кылдалтын. Тыште тудо тренерлан, а вара вуйлатышыланат тыршен. [[Грек-рим кучедалмаш]] дене уста тренер 14 спорт мастерым ямдылен.▼
* [[1949]] ий — Леон Аршакович Тирацуян, [[Марий Эл Республикын сулло сӱретчыже]]. 1969-ше ий гычак [[М. Шкетан лӱмеш Марий калыкле драме театр|Марий кугыжаныш драмтеатрыште]] сӱретче-декоратор да постановщик семын тыршаш тӱҥалын. Тудын пашаже-влак театр сӱретче-влак [[ончер]]лаште эреак кугу акым налыныт. А «Ош кече йымалне» спектакль да «Риголетто» [[опер]]лан кугыжаныш премий дене палемденыт. ▼
* [[1955]] ий — Эмилия Алексеевна Розинова, мер пашаеҥ. 20 ий наре механик заводышто тыршыме деч вара, «Шуко икшыван еш» мер ушемыште тыршаш тӱҥалын да 3 ий гыч ты ушемынак вуйлатышыжлан шогалын.▼
* [[1961]] ий — Владимир Александрович Забиякин, ялозанлык шанче кандидат. Россий Федерацийын кӱшыл шинчымашын почетан пашеҥже, доцент. ▼
 
''Тугак ончо: [[:Категорий:Сӱрем тылзын 1 кечынже шочшо-влак]]''
* [[1888]] — [[Мухин, Владимир Алексеевич|Владимир Алексеевич Мухин-Сави]], [[марий]] [[серызе]], [[шанчызе]], [[литературовед]], [[этнолог]], мер пашаеҥ.
▲* [[1924]] ий — Юрий Сергеевич Белков, Россий Федерацийын сулло сӱретчыже. [[Волгоград вел]] Желобново селаште шочын. [[Йошкар-Ола]]ш тудо [[1953]]-шо ийыште толын. «Совеременник-влак» портрет серийжылан [[Олык Ипай лӱмеш кугыжаныш премий]] денат палемдалтын. Ятыр палыме [[сӱрет]], [[пейзаж]], [[триптих]]-влакын авторжо.
▲* [[1934]] ий — Филимон Ибатов, эрвел марий почеламутчо. Уста поэт ятыр ий сылнымут садвечыште тыршен, марий журнал да газетла гоч лудшо-влакым шке пашаже дене палдарен шоген.
▲* [[1948]] ий — Анатолий Семёнович Соловьёв, агроном, Марий Элысе ял озанлыкын сулло пашаеҥже. Тошто Торъялыште шочын. 1973-шо ий гычак шочмо районысо «Прогресс» колхозышто тӱҥ агрономлан тыршаш тӱҥалын. Шке пашаштыже у технологийым шыҥдарымылан кугыжаныш премий дене палемдалтын.
▲* [[1949]] ий — Александр Григорьевич Серяков, тазалык аралтыш пашаеҥ, Россий Федерацийын сулло тренерже. Волжск олаште шочын. Паша корныжо шочмо оласе йоча-влаклан школ дене кылдалтын. Тыште тудо тренерлан, а вара вуйлатышыланат тыршен. [[Грек-рим кучедалмаш]] дене уста тренер 14 спорт мастерым ямдылен.
▲* [[1949]] ий — Леон Аршакович Тирацуян, [[Марий Эл Республикын сулло сӱретчыже]]. 1969-ше ий гычак [[М. Шкетан лӱмеш Марий калыкле драме театр|Марий кугыжаныш драмтеатрыште]] сӱретче-декоратор да постановщик семын тыршаш тӱҥалын. Тудын пашаже-влак театр сӱретче-влак [[ончер]]лаште эреак кугу акым налыныт. А «Ош кече йымалне» спектакль да «Риголетто» [[опер]]лан кугыжаныш премий дене палемденыт.
▲* [[1955]] ий — Эмилия Алексеевна Розинова, мер пашаеҥ. 20 ий наре механик заводышто тыршыме деч вара, «Шуко икшыван еш» мер ушемыште тыршаш тӱҥалын да 3 ий гыч ты ушемынак вуйлатышыжлан шогалын.
▲* [[1961]] ий — Владимир Александрович Забиякин, ялозанлык шанче кандидат. Россий Федерацийын кӱшыл шинчымашын почетан пашеҥже, доцент.
 
== Кӧ колен ==
 
''Тугак ончо: [[:Категорий:Сӱрем тылзын 1 кечынже колышо-влак]]''
 
52 ⟶ 50 корно:
* Ярилан кечыже. Кастене тулото йыр чумырген шинчыныт. Тулеш чайым шолтеныт. Ты кечын тӱрлӧ шудан чайым йӱман улмаш.
* [[Марий калык]]ат шудын вийжылан ӱшана. Моло калык дене таҥастарымаште марий-влак тиде йӧным кумдан кучылтыт. Да эше теве мо ӧрыктара: ятыр аяран шудын да поҥгын южо чер годым полшымыжо нерген марий калык ожнысек пален. Тӧрлатыше еҥ пуалме черым кораҥдаш манын кармывоҥгым моштен кучылтын.
 
{{commonscat|1 July}}
 
[[Категорий:1 Сӱремсӱрем]]
"https://mhr.wikipedia.org/wiki/1_сӱрем" гыч налме