23 ӱярня: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
1 корно:
{{Ӱярня}}
 
'''23 Ӱярняӱярня''' — [[григориан кечышот]] почеш идалыкын 82-шо (кужемдыме ийлаште 83) кечыже. Идалык пытыме марте 283 кече кодеш.
 
== Пайрем-влак ==
* {{флагификаций|ООН}} — метеорологийын тӱнямбал кечыже. Тиде кечын 1950-ше ийыште метеорологий ушем пашам ышташ тӱҥалын.
7 ⟶ 9 корно:
* Католик лӱм-влак: Ребекка, Торибио.
* Танле (православный) лӱм-влак: Анастасия, Анект, Василиса, Виктор, Викторин, Гали, Галина, Дмитрий, Диодор, Дионисий, Клавдий, Кодрат, Крискент, Киприан, Леонид, Никифор, Ника, Нунехия, Павел, Папий, Руфин, Саторин, Серафион (Серапион), Феодора, Хариесса.
 
== Мо лийын ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:Ӱярня тылзын 23 Ӱярнякечынже Момо лийын]]''
* [[1876]] ий — Павел Яблочков ыштен лукмо лампочкылан патентым налын.
* [[1891]] ий — [[футбол]]ла модмо годым пасукапкаште икымше гана сеткым кучылтыныт.
* [[1900]] ий — Крит отрошто археолог-влак историй да сылнымут гыч кумдан палыме Минотаврын дворецшым муыныт.
 
=== Марий Элыште ===
* [[1843]] ий — Оршанка кундем Кугунур селасе школым чоҥымо.
 
== Кӧ шочын ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:23 Ӱярня Кӧтылзын 23 кечынже шочыншочшо-влак]]''
* [[1908]] — [[Николаев, Сергей Николаевич|Сергей Николаевич Николаев]], [[марий]] [[серызе]], [[Марий Эл Республикын Калык серызыже|Марий АССР-ын Калык серызыже]].
* [[1908]] — [[Николаев, Сергей Николаевич]], [[драматург]], мер да кугыжаныш пашаеҥ, Марий АССР-ын калык писательже. «Салика», «Айвика», «Шинелян ÿдыр», «У саска», «Кугу толкын» да ятыр моло пьесын авторжо — Сергей Николаевын лÿмжым марий калыкын историйыште шöртньö буква дене возымо. Тудо ятыр руш пьесымат марлаш кусарен. Сымыктыш аланыште сай лектышым ончыктымыжлан ятыр чап танык дене, «Знак Почёта» да Йошкар Знамя Паша орден, Кугыжаныш премий дене палемдалтын. Марий Эл Республикын калык писательже, Йошкар-Олан почётан гражданинже.
* [[1927]] ий — [[Романова, Майя Тимофеевна]], актриса да мурызо, Россий Федерацийын сулло артисткыже шочын. 42 ий наре тудо Марий кугыжаныш театрын сценыже гыч калыкым шке мастарлыкше дене куандарен шоген: 100 утла рольым чоҥен. Поснак муро-влакым йоҥгалтарымыж дене кугу чапым сулен. 50–80–ше ийлаште Майя Романова Марий сценын чолга шӱдыржӧ лийын. Калык кызытат тудым «Марий шӱшпык» лӱм дене пала.
* [[1950]] ий — Галина Александровна Фролова, туныктыш пашаеҥ, Марий Элын калык туныктышыжо. Кострома олаште шочын. 1981-ше ий гыч Йошкар-Оласе 16 №-ан профессионал училищышке мастерлан тыршаш толын, а 8 ий гыч тиде тунемме тӧнежым вуйлаташат тӱҥалын.
* [[1954]] ий — Ананьев, Фёдор Борисович, чоҥышо, Россий Федерацийын почётан чоҥышыжо. Йошкар-Олаште шочын-кушкын. «Марийскгражданпроект» институтышто 1977-ше ий гыч инженерлан пашам ышташ тӱҥалын. 1998-ше ийыште тиде институтым вуйлаташ шогалын.
* [[1957]] ий — Толстов, Вениамин Валерьевич, туныктышо, Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже. Ятыр ий тудо [[Козьмодемьянск]] олан туныктыш кучемын вуйлатышыжлан шоген: тыгак тусо лицейым вуйлатен. Мер пашаштат Вениамин Валерьевич кугу пагалымашым сулен: 8-ше марий погынын делегатше лийын.
* [[1959]] ий — Андрианова, Тамара Викторовна, бизнесъеҥ. [[Морко кундем]] [[Алдысола]] ялыште шочын. 10 ий наре механик заводышто тыршен. А 1990-ше ий гыч бизнес пашашке куснен: пеледыш-влакым ужалыме ушемым кучаш тӱҥалын.
* [[1967]] ий — [[Шакиров, Станислав Алексеевич]], марий артист, мурызо, семлызе, семмастар, марий калыкын ик эн чот йӧратыме артист. Шочынжо тудо [[Пошкырт Эл]] [[Пӱрӧ кундем]]ысе [[Кульчубай]] ялыште. Марий Элышке толмекыже ончыч кугыжаныш филармонийын солистшылан тыршен: кумдан чапланыше [[Мари (группо)|«Мари» группым]] чумырен. Марий эстрадын ик эн чолга шӱдыржӧ. [[Марий Эл Республикын калык артистше]].
 
== Кӧ колен ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:23 Ӱярня Кӧтылзын 23 кечынже коленколышо-влак]]''
* [[1956]] — [[Оскар Лутс]], эстон писатель.
 
== Калык пале ==
* '''Василисан кечыже'''. Тиде кечын пöрт йыр канавым кÿнченыт, шулышо лум вÿдлан йоген каяшыже корным ыштеныт. Пöртймалымат тергеныт: вÿд ынже пуро манын ачалыме сомылымат шуктеныт.
 
{{commonscat|23 March}}
 
[[Категорий:23 Ӱярняӱярня]]