14 кылме: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
1 корно:
{{Кылме}}
 
'''14 Кылмекылме''' (14 ноябрь) — [[григориан кечышот]] почеш идалыкын 318-ше (кужемдыме ийлаште 319-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 47 кече кодеш.
== Пайрем-влак ==
 
== Пайрем да памятный дате-влак ==
* Диабет ваштареш кучедалме тӱнямбал кече палемдалтеш. Тиде кече Канадысе физиолог Бантингын шочмо кечыже лӱмеш палемдалтеш
* Социолог-влакын кечышт
 
== Лӱмгече ==
Кылме тылзын латнылымше кечынже Демьян, Иван, Кузьма, Ульяна, Адриан, Елизавета, Денис, Феодотия да Яков – влакын лӱм кечышт.
== Мо лийын ==
''Тыгак ончо: [[:Категорий:14 Кылме Мо лийын]]''
* [[1920]] ий — Севастопольысо бухта гыч ош армийын пытартыш корабльже-влак лектыныт.
* [[1936]] ий — Игечым эскерыше бюро пелен Игече институтым почыныт.
* [[1989]] ий — Репрессийыш логалше еҥ-влакын депортацийым закондымылан шотлымо деклараций лектын.
== Кӧ шочын ==
''Тыгак ончо: [[:Категорий:14 Кылме Кӧ шочын]]''
* [[1946]] ий — [[Ефимов, Измаил Варсонофьевич|Измаил Варсонофьевич Ефимов]], сӱретче, график, Марий Элын сулло сӱретчыже. Курыкмарий кундемыште шочын. Микряк кыдалаш школым тунемын пытарымеке, Озаҥ оласе сӱретче училищыште тунемын, вара Суриков лӱмеш Москосо сӱретче институтышто шинчымашым поген. Измаил Варсанофьевич марий республикысе сӱретче – влакын ушем кучемын вуйлатышыже лийын.
* [[1939]] ий — Валерий Петрович Матвеев, мер да спорт пашаеҥ, Марий республикын капкультурын сулло пашаеҥже. 1953-шо ийыште Торяъл кундемысе Ошканер шымияш школым тунем пытарымек, Йошкар-Оласе педучилищыш тунемаш пурен. Армий деч вара У-Торъял школышто физкультур туныктышылан тыршен. 26 ий Валерий Петрович Марий Эл баскетбол федерацийым вуйлатен.
* [[1951]] ий — Ольга Петровна Скребкова, туныктыш пашаеҥ, Россий Федерацийын сулло туныктышыжо. Куйбышев велыште шочын. Кӱшыл шинчымашым Куйбышев кугыжаныш педагогик институтышто налын. Йошкар-Олашке 1975-ше ийыште толын. Тӱрлӧ школлаште туныктышылан пашам ыштен. 1990-ше ий гыч 27-ше №-ан школын вуйлатышыжлан тыршаш тӱҥалын.
* [[1930]] ий — Владимир Ильич Изергин, журналист, Марий Элысе тӱвыран сулло пашаеҥже палемда. Педучилищым тунем пытарымек, «Коммунар» Шернур кундемысе газетыште ыштен. 26 ий «Марий коммуна» газет редакцийын пӧлка вуйлатышылан пашам ыштен. Конституций текстым да В. И. Ленинын пашаже-влакым марий йылмышке кусарымаште тудынат надырже изи огыл.
* [[1984]] ий — [[Искакова, Роза Евгеньевна|Роза Евгеньевна Искакова]], [[мурызо]]. Роза шкеже [[Одо Эл]] [[Грахов кундем]] Мари-Возжай ялыште шочын-кушкын. Марий-Возжай кыдалаш школым тунемын пытарымеке, Йошкар-Олашке т[[ӱвыра да сымыктыш колледж]]ышке эстрада пӧлкашке тунемаш пурен. Розан репертуарыштыже тыгай кумдан палыме муро-влак улыт: «Тӱкалтем мо окнатым», «Волгыдо йӧратымаш», «Кузе илет, авай», «Тол манам», «Кайышашлык корнына» да молат улыт.
 
== Кӧ коленСобытий-влак ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:14 Кылме Кӧтылзын 1 кечысе коленсобытий-влак]]''
* [[1920]] ий — Севастопольысо бухта гыч ош армийын пытартыш корабльже-влак лектыныт.
* [[1936]] ий — Игечым эскерыше бюро пелен Игече институтым почыныт.
* [[1989]] ий — Репрессийыш логалше еҥ-влакын депортацийым закондымылан шотлымо деклараций лектын.
 
== Шочыныт ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:14 Кылме Мотылзын 14 кечынже лийыншочшо-влак]]''
* [[1946]] ий — [[Ефимов, Измаил Варсонофьевич|Измаил Варсонофьевич Ефимов]], сӱретче, график, Марий Элын сулло сӱретчыже. Курыкмарий кундемыште шочын. Микряк кыдалаш школым тунемын пытарымеке, Озаҥ оласе сӱретче училищыште тунемын, вара Суриков лӱмеш Москосо сӱретче институтышто шинчымашым поген. Измаил Варсанофьевич марий республикысе сӱретче – влакын ушем кучемын вуйлатышыже лийын.
* [[1939]] ий — Валерий Петрович Матвеев, мер да спорт пашаеҥ, Марий республикын капкультурын сулло пашаеҥже. 1953-шо ийыште Торяъл кундемысе Ошканер шымияш школым тунем пытарымек, Йошкар-Оласе педучилищыш тунемаш пурен. Армий деч вара У-Торъял школышто физкультур туныктышылан тыршен. 26 ий Валерий Петрович Марий Эл баскетбол федерацийым вуйлатен.
* [[1951]] ий — Ольга Петровна Скребкова, туныктыш пашаеҥ, Россий Федерацийын сулло туныктышыжо. Куйбышев велыште шочын. Кӱшыл шинчымашым Куйбышев кугыжаныш педагогик институтышто налын. Йошкар-Олашке 1975-ше ийыште толын. Тӱрлӧ школлаште туныктышылан пашам ыштен. 1990-ше ий гыч 27-ше №-ан школын вуйлатышыжлан тыршаш тӱҥалын.
* [[1930]] ий — Владимир Ильич Изергин, журналист, Марий Элысе тӱвыран сулло пашаеҥже палемда. Педучилищым тунем пытарымек, «Коммунар» Шернур кундемысе газетыште ыштен. 26 ий «Марий коммуна» газет редакцийын пӧлка вуйлатышылан пашам ыштен. Конституций текстым да В. И. Ленинын пашаже-влакым марий йылмышке кусарымаште тудынат надырже изи огыл.
* [[1984]] ий — [[Искакова, Роза Евгеньевна|Роза Евгеньевна Искакова]], [[мурызо]]. Роза шкеже [[Одо Эл]] [[Грахов кундем]] Мари-Возжай ялыште шочын-кушкын. Марий-Возжай кыдалаш школым тунемын пытарымеке, Йошкар-Олашке т[[ӱвыра да сымыктыш колледж]]ышке эстрада пӧлкашке тунемаш пурен. Розан репертуарыштыже тыгай кумдан палыме муро-влак улыт: «Тӱкалтем мо окнатым», «Волгыдо йӧратымаш», «Кузе илет, авай», «Тол манам», «Кайышашлык корнына» да молат улыт.
 
== Коленыт ==
''ТыгакТугак ончо: [[:Категорий:14 Кылме Кӧтылзын 14 кечынже шочынколышо-влак]]''
 
== Калык пале ==
Козьма да Дамианын кечыже. Тиде кечын идалыклан пытартыш суан-влакым эртареныт. Марлан кайыдыме ÿдыр-влак ÿдырсий пайремыш чумыргеныт. Поян еҥ-влак нужна родо-тукымыштлан, пошкудыштлан пöлек шотеш чывым пуэныт.
{{commonscat|14 November}}
 
[[Категорий:14 Кылмекылме]]