Муро: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
и wikidata interwiki |
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
||
1 корно:
'''Муро''' — марий калык ойпогынэн поян да кумдан шарлыше жанрже. Тудо калыкын тӱня умылымашыжым, койыш-шоктышыжым, илыш-йӱлажым, кумылжым почын пуа, айдемын чон кӧргӧ моторлыкшым, уш поянлыкшым ончыкта, неле жапыште кумылым нӧлташ полша, куан годым куатым ешара. Калыкын илышыштыже мурын вержым икымше марий композитор И.С. Ключников-Палантай тыге палемден: "Муро- мемнан калакнан илыш нервше".
Муро ожнысек калык йӱлам, модыш ден куштымашым сӧрастараш кучылталтын, моло жанр дене таҥастарымаште кӱэмалтше огыл, утларак лывырге, эре гаяк вашталт, пойдаралт толеш. Тошто лирический муро-влакым функций могырым икте-весышт деч ойыраш йӧсӧ. Нуно айдеын шонымашыжым, чон кумылжым, шӱм шижмашыжым почаш полшат, тӱрлӧ событий, факт деке кумылым ончыктат. Тидланак кӧра марий фольклористикыште лирический калык произведений-влакым шеледымаште тече кече мартеат икгай шонымаш уке.
Шымлызе-влакын паледымышт почеш, лирике сынан муро-влак утларак кумдан вашлиялтыт. Муро-влакын вес кугу тӱшкашт - драме-влак - марий калыкын илыш йӱлаж дене кылдалтыныт (сӱан, калаендарь пайрем-влак, модыш).
И.С. Иванов "Иарий калык лирике" шымлыме пашаштыже йӱла дене кылдалтдыме тошто лирический муро-влакым содержаний шот дене шеледаш, очыни, утларак келшен толеш манын палемден. Тидын годым мурын пойдаралт толмыжым, ойыртемалтше сылнештарыме йӧнжым, поэтикыжым шотыш налаш темлен. Шымлызе олык, курык, кас-йудвел, эрвел шуко марий мурым тӱткын шымлен, нергелен лекмекыже, тыгай цикл-влакым ойырен: 1) йӧратымаш, 2) еш илыш нерген, 3) тулык еҥын мурыжо, 4) рекрут да салтак муро, 5) муро-шонымаш-влак.
== Тыгак ончо ==
| |||