Кулаково: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
61 корно:
== Верланыме вер ==
[[Чыкма]] — [[Шовакшэҥер]] корнын пурла могырыштыжо, райрӱдӧ — [[Чыкма]] ола — деч 12 километрлан кечывалвелне верланен<ref>Торалык [[Яндекс.Карте-влак]]ын ӱзгарыштын полышышт дене висалтын.</ref>. Села деч 1,5 километрлан касвелне Изи Юнга эҥер йога.
== Эртыш ==
Икымше гана тиде илем нерген Юль Кушерга гыч лекше 23 сурт-печан Кулаков почиҥга семын 1795 ийыште ушештаралтеш. Илем Озаҥ губернийысе Козьмодемьянск уездын Кугу Юнга волостьышкыжо пурен.
Озаҥ губернийысе илыме верлам ончыктышо 1859 ийысе спискыште Юль-Кушарга лӱм дене ушештаралтеш. Калыкыште Кулаково маныныт. Моско почто корныш наҥгайыше Козьмодемьянск гыч Озаҥыш шуйнышо почто корнышто «лӱмдымӧ памаш-влак воктен» верланен манын палемдалтын.
1877 ий гыч Кулаков манме илем Козьмодемьянск волость деч ойырлышо Кулаков волостьын рӱдыжӧ лийын.
1899 ийыште апостол дене тӧр улшо шнуй кугыжа Константин ден тудын аваже Елена лӱмеш пу черкым чоҥымо, приходым ыштыме. 1939 ийыште черкым петырыме, оралтым озанлык кӱлешлан кучылташ тӱҥалме, варарак йӱлалтыме.
1919 ий гыч села ялсоветын рӱдыжӧ лиеш. I ступенян школ почылтын. 1921 ий гыч села Козьмодемьянск кантонысо Красноволжский ялсоветын рӱдышкыжӧ савырна. Тудо икмыняр жап Красноволжье маналтын.
1930 ийыште Кулаково селаште «Маяк» лӱман колхоз ышталтын, кум ий гыч тудо Цатнур ялысе «Якшар партизан» колхоз дене ушнен. Сар деч вара села К.А. Тимирязев лӱмеш кугемдыме колхозыш, варарак В.П. Мосолов лӱмеш колхозыш ушнен.
1954 гыч 1965 ий марте Красноволжский ялсовет петыралтме лийын, Кулаково села Четнаевский (1954—1960 ийла) да Усола (1960—1965 ийла) ялсоветлашке пурен.
Селаште кугу чоҥымаш 1970 ийлаште каен шоген, тунамак туддеке ончычсо Цатнур ялым ушымо.
== Кызытсе жап ==
Селаште ял шотан илемын администрацийже, Мосолов лӱмеш племзавод-колхозын правленийже, Красноволжскысо кыдалаш общеобразовательный манме школ, социал-тӱвыра комплекс (ондак тӱвыра пӧрт), ялысе книгагудо, почто кыл пӧлка, фельдшер-акушер пункт ден ветеринар участке верланеныт. АТС ден кевыт улыт.
Еҥ-влак шке чоҥымо суртлаште да шуко пачеран пӧртлаште илат. Селашке газым пуртымо.
Тӱвыра пӧрт ончылно Кугу Отечественный сареш колышо сарзе-влаклан шарныктышым шогалтыме.
== Лӱмлӧ еҥ-влак ==
| |||