Николаев, Семён Васильевич: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
Илыш корным ешарен возымо |
||
26 корно:
== Илыш корныжо ==
Семён Николаев [[1936]] ийын [[7 идым|идым тылзын 7-ше кечынже]] [[Свердловск вел]] [[Красноуфимск йырвел]] [[Вӱддымӧ Сарсаде]] ялыште кресаньык ешеш шочын.
1948 ийыште тÿҥалтыш школым шочмо ялыште тунем лекте. Ик ий колхозышто конюхлан тыршен, вара Большетавриск шым ияш школышто тунемын. Вара Краснокамскысе педучилищеш тунемаш пурен (Башкирий кундем). 1956-1961 ийлаште Н.К.Крупская лÿмеш Мар Гос Пед Институтышто историко-филологический факультетыште тунемын.
Тунемын пытарымеке, институтыштак марий йылме кафедрыште ассистентлан пашам ыштен, марий фольклор курсым вÿден, ВЛКСМын секретарь лийын. Варажым марий радиошто тыршен, корреспондент да редактор лийын, МАССРын Тÿвыра Министерствын инспекторжолана шоген, телевиденийыше редактор, варажым тÿҥ редактор лийын, «Пачемыш» журналын тÿҥ редакторын алмаштышыжылан ыштен. 1975-1984 ийлаште – «Ончыко» журналын тÿҥ редакторжо. Писатель ушемын консультант лийын. Вараже – РМЭн госсекретарьын советникше лийын. Шуко ий республикысе калык усталык рÿдер пелен самырак возгалыше паша шотышто лабораторийлан вуйын шоген.
Самырак пагытыштак почеламут-влакым возгалаш тÿҥалын. 1956 ийыште –икымше почеламуткорно-влак савыкталтыт. С. Николаев студент нерген, ялысе ÿдыр да рвезе-влак нерген, йӧратымаш, келшымаш, романтике шÿлышан шонкалымаш нерген йӧратен возен.1962 ийыште – икымше почеламут сборникше «Шулдыраҥме пагыт» («Когда вырастают крылья) ош тÿҥям ужын. Ойырыме темым автор вес книгаштат «Латкандаш ияш-влак» («Восемнадцатилетние») шуэн. «Мустафа», «Менсуло», «Йошкар оҥан кайык» («Красногрудая птица») поэме-влакын савыкталтме деч вара С.Николаев кумдан палыме лийын.
50 ий наре С. Николаев сылнымутышто пашам ыштен. 17 сборникым луктын. Писатель-влак да нунын творчествышт нерген очерк-влакым поген да «Мутын нелыже да ямдыже» («Боль и радость слова») книгаш чумырен. Йомак-поэме сборникым «Йомак — умбаке» («Добрым молодцам урок») шочыктен да молымат. Тудо 300 утла мурын авторжо.
Семён Николаевын почеламутшо, поэмеже-влак «Нева», «Волга», «Октябрь» журналлаште, «Литературная Россия» газетыште лектеденыт. Кум книгам рушла Москошто да Йошкар-Олаште савыктыме.т Шуко вийым, куатым С. Николаев талантан самырык-влакым кушташ пуа. Кызыт тудым шке наставник- туныктышо семын А. Иванова, Г.Сабанцев, В. Осипов-Ярча, С. Эсаулова да молат маныт.
С. Николаевын произведенийже-влакым руш, украин, эстон, финн, удмурт, мордва, чуваш да моло йылмылашкат кусарыме. Тудо шочмо йылмыш В. Шекспирын, Мольерын, А. Островскийын пьесе-влакым, карел-финн эпосым «Калевала» кусарен. Тудо «Элнет» (по роману С. Чавайна), «Сар» (по трилогии М. Рыбакова) опера-влаклан либреттым возен.
== Тӱҥ произведенийже-влак ==
43 ⟶ 55 корно:
== Руш йылмыш кусарыме произведенийже-влак ==
* Родной язык: стихи / пер. С. Сомовой // Марийская поэзия. М., 1960. С. 322—323.
*
* Окна моего детства : стихи и поэмы. Йошкар-Ола, 1977. 112 с.
* Бессонница : стихи, поэмы / пер. А.Смольникова. Йошкар-Ола, 1982. 128 с.
*Порой меня друзья за чашкой чая...: стихи / пер. А. Смольникова // Между Волгой и Уралом. Уфа, 1982. С. 83.
*Мать: стихи / пер. А. Смольникова // Между Волгой и Уралом. Казань, 1987. С. 93-95.
== Илышыже да творчествыже нерген литератур ==
| |||