Майоров-Шкетан, Яков Павлович: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
31 корно:
 
=== Йоча да тунемме пагыт ===
Майоров-Шкетан [[Оршанке кундем]] [[Тошто Крешын]] ялеш [[1898]] ийын [[17 шыжа|шыжа тылзын 17-ше кечынже]] шочын. Кем ургызо, йорло Логин Пагулын ешыште Яков Шкетан кумышо йоча. Еш нужна гыч мучыштен огыл гынат рвезе тунемашак шонен, 1912 ий 8 сӱремыште Ирмучаш черке-приходской кок классан училищым пытарымеке, туныктышо-влакым ямдылыше [[Кукарка]] оласе семинарийыш каяш шона. Кок гана пураш точыш, но семинарист радамыш ыш логал.
 
=== Пашам ышташ тӱҥалме жап ===
37 корно:
 
=== Армий ===
1917 ийын Пургыжпургыж тылзыштыже Япыкым кугыжан армийыш нангайышт. Тыге кугуКугу Октябрь революцийым тудо позицийыште вашлие. Кужу жап ночко окопышто лиймыжлан кора чотак явыга да черлана. Ий гыч тудым мӧҥго эмлалташ колтат.
=== Революций деч варасе паша ===
1918 ийыште шошым шочмо кундемышке пöртылын. «Революций сургалте, илыш лончылаҥе, шергылалте, кокыте шелалте. Мый сар гычак большевик корным умылен тольымат, 1918 ийыште совет паша ышташ шогальым», - возен Шкетан. Тудо Ернур волисполкомын секретарьже, 1919 ий пургыж гыч волземотделын делопроизводительже, а вара вуйлатышыже лийын. Тунамак калык коклаште тÿрлö пашам эртарен: мландым шеледымаште, поян-влак деч продразветке почеш киндым пеҥгыде ак дене погымаште полшен, шемрлан у властьын политикыжым умылтарен. 1920 ий 5 агаште Ернур селаште кугу пудыранчык лийын, тыгодым поян-влак совет пашаеҥ Я. Майоровым чот кыреныт, тазалыкшым лунчыртеныт. Тиде пуламырым писательын «Илыш ÿжеш» ойлымаштыже ончыктымо.
 
Ожно, Марий областьым почмо деч ончыч, Оршанка вер-шöр Вятке губернийысе Яраҥ уездыш пурен. 1920 ий шошым Я. Майоровым Яраҥ уездысе исполком пелен ыштыме национальность пöлкаште (уотнацыш, рушла – уздный отдел национальностей) пашам ышташ ÿжыт. Ончыч инструкторлан, вара секретарьлан шогалтат, а 1920 ий Сорлатылзесорла тылзе гыч Яков Павлович Яраҥ уотнацын вуйлатышыже лиеш. Ик ий утла Яраҥыште илыме, паша ыштыме жапыште тудо тÿрлö сомылым виктарен, 1921 ий ага тылзе кыдалне уездысе марий креаньык-влакын погыныштым эртарен. Марий автономный областьым почмо нерген куан уверым налмек, Я. Майоров Йошкар-Олаш толеш, тыште тудын илышыштыже йöршеш у йыжыҥ тÿҥалеш.
 
1921 ий сорла гыч Яков Павлович Мароблемотделын секретарьже. Ик талук эртымек, 1922 ий 15 сорла гыч «Йошкар кече газетыш кусна, ончыч литератур пашаеҥлан, вара ответственный секретарьлан ышта. Вашке Я. Майоров шочмо калыклан тале писатель, уста культур пашаеҥ, чолга публицист, общественный деятель семын кумдан палыме лиеш.
148 корно:
Марий пÿртÿсын сöралжым, поянлыкшым М. Шкетан романыште ятыр вере устан сÿретлен, поэт семын моктен. Пÿртÿс мемнам пукша, йÿкта, чикта, йол ÿмбак шогалта, шке моторжо-чеверже дене куандара. Садлан ме пÿртÿсым аралышаш, поянлыкшым моштен кучылтшаш улына манын, пеш кÿлешан ойым шыҥдарен.
 
«Эреҥер» роман 1936 ийыште Нижний Новгород  оласе краевой издательствыште посна книга дене рушла лектын. Тудым марла гыч [[Деревяшкин, Анатолий Карпович|А. Айзенворт (Деревяшкин)]] кусарен, литературно А. Патреев тöрлен. Чаманаш перна: тыгодым оригиналым ятырлан иземдыме, кÿчыкемдыме. Туге гынат рушла лекше «Эреҥер» шуко лудшын кумылжым савырен, шÿм-чонжым вургыжтен.
 
=== Ӱмыр корно мучаш ===