Кугыжаныш (биологий): версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
ПешСай (каҥашымаш | надыр)
У лаштык ''''Кугыжаныш''' — биологий классификацийыште ик тӱҥ ранг. Ончыч тиде эн кӱшыл ранг ыл...' дене тӱҥалеш
 
ПешСай (каҥашымаш | надыр)
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
1 корно:
'''Кугыжаныш''' — [[биологий классификаций]]ыште ик тӱҥ ранг. Ончыч тиде эн кӱшыл ранг ыле. [[Карл Линней]] кок кугыжанышым ойыртемен: ''янлыкым'' да ''кушкылым''. Кызыт кугыжанышбиологий классификаций чучкыдын вашталтеш. Тӱрлӧ негызыште тӱрлӧ классификаций кучалтеш. Мутлан, 2007 ийыште Фабиен Бурки шкен пашам савыктен<ref>{{Аҥгл важ}} [http://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0000790 PLoS ONE журнал, 2 Том, 8 номер, 790 лаштык-влак, шурырак2007 ий. Phylogenomics reshuffles the eukaryotic supergroups. Burki F, Shalchian-Tabrizi K, Minge M, ''да весе-влак'']</ref>, кушто тудо 4 тӱҥ эукариот тӱрлык-влакым улытойыртема:
# {{lang-la|Plantae}} (Ужарге да йошкар {{comment|вӱдпорсын-влак|водоросли}} да кушкыл-влак)
# {{lang-la|Unikonta}} (амеба-влак, понго-влак да янлык-влак)
# {{lang-la|Excavata}} (эрыкан-илыше да паразитик протист-влак)
# {{lang-la|SAR}} ({{lang-la|Stramenopiles}}, {{lang-la|Alveolates}}, {{lang-la|Rhizaria}} гычын - тиде кудо-иктиже тудын член-влак )
 
Тиде ныл таксон-влаклан эше кок таксон-влакым ешараш кӱлеш:
: Бактерий-влак
: Архей-влак
 
Пытартыш филогенетик шымлымаш-влак тиде классификацийым эше вашталташ кертыт, 18 гыч 30 марте кугыжаныше-влакым ыштен.
 
Кызыт кугыжаныш-влак шурырак улыт:
* [[Янлык]]
* [[Кушкыл]]
6 ⟶ 18 корно:
* [[Протист|Протист-влак]]
* [[Вирус|Вирус-влак]]
 
==Чыла кугыжаныш-влак==
{| style="margin-left: 0.5em;"
! [[Карл Линней]]<br/>1735<br/>2 кугыжаныш-влак
! [[Эрнст Хаекел|Хаекел]]<br/>1866<br/>3 кугыжаныш-влак
! [[Эдуард Чатон|Чатон]]<br/>1925<br/>2 империй-влак
! [[Херберт Копеланд|Копеланд]]<br/>1938<br/>4 кугыжаныш-влак
! [[Роберт Витакер|Whittaker]]<br/>1969<br/>5 кугыжаныш-влак
! [[Карл Войс|Войс]] да весе<br/>1977<br/>6 кугыжаныш-влак
! Войс да весе.<br/>1990<br/>3 домен-влак
|-
| rowspan = "3" | ''(кучалтын огыл)''
| bgcolor="khaki" rowspan="3" | Протист-влак (Protista)
| bgcolor="lightgrey" rowspan="2" | Прокариота (Prokaryota)
| bgcolor="lightgrey" rowspan="2" | Монера (Monera)
| bgcolor="lightgrey" rowspan="2" | Монера (Monera)
| bgcolor="lightgrey" | Бактерий (Eubacteria)
| bgcolor="lightgrey" | Бактерий (Bacteria)
|-
<!-- not treated -->
<!-- Protista -->
<!-- Prokayota -->
<!-- Monera -->
<!-- Monera -->
| bgcolor="darkgray" | Архей (Archaebacteria)
| bgcolor="darkgray" | Архей (Archaea)
|-
<!-- not treated -->
<!-- Protista -->
| bgcolor="#e0d0b0" rowspan="4" | Эукариот (Eukaryota)
| bgcolor="khaki" rowspan = "2" | Протист (Protista)
| bgcolor="khaki" | Протист (Protista)
| bgcolor="khaki" | Протист (Protista)
| bgcolor="#e0d0b0" rowspan="4" | Эукариот (Eukarya)
|-
| bgcolor="lightgreen" rowspan="2" | [[Кушкыл]] (Vegetabilia)
| bgcolor="lightgreen" rowspan="2" | [[Кушкыл]] (Plantae)
<!-- Eukaryota -->
<!-- Protoctista -->
| bgcolor="lightblue" | [[Понго]] (Fungi)
| bgcolor="lightblue" | [[Понго]] (Fungi)
<!-- Eukarya -->
|-
<!-- Vegetabilia -->
<!-- Plantae -->
<!-- Eukaryota -->
| bgcolor="lightgreen" | [[Кушкыл]] (Plantae)
| bgcolor="lightgreen" | [[Кушкыл]] (Plantae)
| bgcolor="lightgreen" | [[Кушкыл]] (Plantae)
<!-- Eukarya -->
|-
| bgcolor="pink" | [[Янлык]] (Animalia)
| bgcolor="pink" | [[Янлык]] (Animalia)
<!-- Eukaryota -->
| bgcolor="pink" | [[Янлык]] (Animalia)
| bgcolor="pink" | [[Янлык]] (Animalia)
| bgcolor="pink" | [[Янлык]] (Animalia)
<!-- Eukarya -->
|}
 
==Важ-влак==
<references />
 
{{Таксономий ранг-влак}}
 
[[Категорий:Биологий]]