ФИФА: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
||
5 корно:
XX-шо курым толмо дене футбол чот шарлен. Калык-влак кокласе таҥасымаш-влак эрташ тӱналыныт, модмаш кугу пагылымашым сулен. Тӱнямбал футболын пашажым виктараш кӱлеш лийын. Тӱҥалтышште виктарыме пашам Английын футбол ассоциацийже шуктен. 1904 ийыште [[21 Ага|Ага тылзын 21 кечынже]] [[Париж]] олаште Калык-влак кокласе футбол федераций чоҥалтын. Европо гыч шым эл (Англий деч посна) тиде ушемым чоҥен. Сандене кызытсе тӱҥ термин да кӱчкыемдымаш-влакыште француз йылме кучылталтеш. ФИФА-н икымше [[президент]]шылан Робер Гереным сайленыт.
ФИФА-н вуйлатымыж почеш икымше таҥасымаш-влакым 1906 ийыште эртареныт. Но эртарымашыште кугу лектыш лийын огыл. Тиде да экономике амаллан кӧра Герен олмеш президентлан Дэниэл Вулфоллым сайленыт. Вулфолл - Англий гыч, тиде эл ФИФАшке тудо жаплан ушнен. Вес кугу таҥасымаш семын 1908 ийысе [[Олимпий модмаш-влак|Олимпий Модмашын]] футбол турниржым палемдаш лиеш. Лондон олаште эртен, тыштат изи нелылык-влак вашлиялтыныт.
Калык-влак кокласе футбол федераций кугемаш тӱҥалын. [[1909]] ийыште ЮАРын футбол Ассоциацийже тушко ушна, [[1912]] ийыште Аргентинын футбол Ассоциацийже, [[1913]] ийыште [[АУШ]]ын футбол Федерацийже. ФИФА Европо кумдыкышто гына огыл, уло тӱня мучко шарлаш тӱҥалын.
[[Кокымшо Тӱнямбал Сар]] ФИФА-н тӱзланымыжлан нелылыкым пуртен, Ушем изиш шаланен огыл, Кугу Британий тушеч лектын, но Сар деч вара ФИФА угыч вийым поген. [[Кугу Британий]] тушко угыч пӧртылын, [[Совет Ушем]] пурен. Чыла континетлаште ФИФА-н тистыже нӧлталтын, кызыт ушнышо эл-влакын чотышт дене Тӱнямбал Футбол ушем ООН-ымат ончылта.
== Тыгеак ончо ==
* [[Олимпий модмаш-влак]]
* [[Футбол]]
| |||