Кечытӧр: версий-влак коклаште ойыртем

Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
1 корно:
'''Кечытӧр''' ({{lang-ru|''равноде́нствие''}}) — кунам [[Кече|Кечын]] рудыжӧ эклиптике почеш пӧрдмыж годым [[кава экватор]]ым эрта.
 
Шошымсо кечытӧр [[20 Ӱярня]] але 21 [[21 Ӱярня]]ште толеш, кунам Кече [[кечывалвел]] полушарий гыч [[йӱдвел]]ыш кусна, а шыжымсе [[22 Идым]] але [[23 Идым]]ыште толеш, кунам тудо йӱдвел гыч кечывалвелыш кусна. Тиде кечылаште уло [[Мланде|Мландыште]] (полюс-влакым шотлыде) кечын кужутшо йӱд кужут дене иктак. Шошымсо да шыжымсе кечытӧр годым Кече лач эрвелне кынелеш да касвелне шинчеш. Шошымсо кечышогымаш деч вара (йӱдвел полушарийыште) эрвел деч йӱдвелнырак кынелеш, а шыжымсе деч вара эрвел деч кечывалвелнырак.
 
Шошымсо да шыжымсе кечытӧр астрономийысе жапым шотлаш полша. Мутлан, кок шошымсо кечытӧр кокласе жап "тропик идалык" семын лӱмдалтеш, астрономийыште тудым жапым шотлымашыште кучылтыт. [[Тропик идалык]] 365, 2422 сутка шуйна. [[Юлиан кечышот]] 365¼ сутка шуйна. Кужемдыме ий кечышотым шке верышкыже шында ыле, а [[григориан кечышот]]ышто 400 ий жапыште 3 кечылан гына йоҥлыш лиеш.
7 корно:
== Нине эллаште [[У ий]] кечытӧрлан тӱҥалеш ==
 
[[Файл:800px-Узоры персеполь 32.jpg|thumb|right|[[Персеполь]]ысо барельеф - [[Навруз]]ын симбылже - ӱшкыж (Мландым ончыкта) ден арыслан (Кече) кучедалыт, но вийышт ик гаяк, нигӧ сеҥен ок керт.]]
 
* [[Иран]] см. [[Иран кечышот]]