Козырев, Василий Сергеевич: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
22 корно:
Шочмо элым моктен, Сталин вождьым саламлен воза, я марий калыкын эрыкыш лекмыже нерген мура – чыла вере ме поэтым Родиным, Коммунистический партийым пеш чот йöратымыжым ужына. В.Элмарын почеламутшын лирический геройжо общественный илышыште лийше событий, вашталтыш-шамыч дене кылдалт шога.
В.Элмарын ик эн сай почеламутшо – тиде [[1940]] ийыште возымо, [[«Мый йöратем родной элемым»]] почеламут. Тудын чыла поэзийже – родной элым йöраташ.
Мый йоратем родной элемым,<br />
Пеледше мландым, вÿдшымат.<br />
114 ⟶ 115 корно:
Ок лӱд нимо деч – чыла тудо сена!<br />
«Молодежын мурыжо» почеламутышто поэт Родиным аралаш ямдылалтмаште рвезе-влакым виян, смелый да таза кап-кылан лияш, физкультура да спорт дене заниматлаш ӱжеш.<br />
Тиде почеламут гочат ме Вл. Маяковскийын [[«Возьмем винтовки новые»]] да моло почеламутшым влиянийжым шижына.<br />
В. Элмар мемнан калыкнан Родиным йöратыме чувствыжым поэзий гоч сай, келгын ончыктен.<br />
Тудын лирический геройжын личный пиалже элын тӱзланымаштыже да Родиным пегыдын йöратымаште да аралымаште. Тидым ме '''«Чеверын, Марксина», «Каем мый йывыртен», «Колхоз ялын ӱдыржö»''' да моло почеламутлаштат ужына.<br />
«Советский патриотизмын вийже тыште: тудын негызыште расовый але националистический шонышан койыш огыл, а шке советский Родина дек калыкын келгын преданный да ӱшанле улмыжо, мемнан элысе чыла наций шемер-шамычын иза-шольыла келшен илымашышт улеш. Советский патриотизмыште калык-шамычын национальный традицийышт да Советский Союзысо чыла шемер-шамычын общий илыш интересышт келшен кылдалтеш. Советский патриотизм огеш ойыркале, а, мöнгешла, мемнан элысе чыла наций ден калыкым иза-шольо ешыш иктыш уша. Тыште Советский Союзысо калык-шамычын келшен илымашыштын пудырташ лийдыме да эре утларак пенгыдемдыше негызыштым ужаш кӱлеш».<br />
Социалистический элна тӱзланен, чевер саскала пеледын, пенгыдемын. Мемнан эл ӱмбак ажгыныше сут империалист – шамыч кöранен онченыт да кызытат ончат, шучко сарлан ямдылалтыт.<br />
137 ⟶ 138 корно:
Саклем мый шинчамла<br />
Шке кушмо элем.<br />
[[1941]] ий. Гитлеровский фашист-шымыч шучко сар дене мемнан эл ӱмбак вероломно кержалтыч. Шке Родиныжым, илышыжым, культурыжым, аралаш эн шакше опкын-шамыч ваштареш уло советский калык шогале: тыныс илыш военный илыш дене вашталте. Моло поэт, писатель-шамыч семынак Василий Элмарат пӱсö перожым штык дене вашталта, шем тушман ваштареш штык денат, перо денат кредалаш тӱналат.<br />
Великий Отечественный война тӱналмеке советский литературын значнийже эше утларак кугеме, поэзийын йӱкшö эше талынрак йонгалташ тӱнале. Тыге война годым почеламутат, поэмат штык ден бомба гаяк вооруженный арсеналыш пурен да тушманым кыраш полшен. Сталинский премийын лауреатше Казаков Миклайн, Шадт Булатын, Василий Рожкинын, Никандр Ильяковынида моло поэт-шамычын шыде, виян поэтический йӱкышт шокташ тӱналеш.<br />
И. В. Сталинын ӱжмыжö почеш В. Элмарынат эрык да независимость верч тушман ваштареш активно кредалаш ӱжман, тарватыман первый почеламутшо шергылтеш. Василий Элмар поэтический строка гоч калыкын шонымашыжым, калыкын тыршымашыжым, калыкын тыршымашыжым почын пуа:<br />
150 ⟶ 151 корно:
Тудлан мый пуем.<br />
Великий Отечественный война деч ончыч поэт элын кушмыжым, пеледын толмыжым моктен сӱретлен да шкенан элнам шинча сорта семын аралаш ӱжын возен, армийыш ужатыме темылан возен гын, кызыт тиде темым эше келгемден, у обстановкышто почеламут-шамычым воза.
«Родной ял воктечын» почеламутышто сылне эрдене родной Мӱшыш, родной
Кугу сарын тулыштыжо у деч у герой-шамыч шочыт. Поэт тыгай герой-шамычлан посвящатлен: '''[[«Гастело»]], [[«
В. Элмарын творчествыштыже ме советский калыкын, Советский воинын тушманым сенымашлан пенгыдын ӱшанен возымым, келге оптимизмым раш ужына. Октябрьский революцийын 25-ше идалыкше лӱмеш приказыштыже И.В.Сталин «Мемнан уремыштат пайрем лиеш» калык мут дене тыге ончыктен ыле. Элмар тидланат отликым пуа.
Шке шинчаж дене немецкий фагист-шамычын шакше пашаштым ужеш, ӱчым шуктышо воин семын ойла:<br />
158 ⟶ 159 корно:
Пеш кугу шыде дене темын,<br />
Тушманым йöршын шалата.<br />
Российын историй мучко руш мландыш йот элысе захватчик-шамыч шуко гана керылт пуреныт, Москва декат толыныт, но нуно иктым монденыт:
▲Эре тудо пытен.<br />
Героический руш калыккын Родина аралымаште исторический традицийыште пенгыдемдалтын. Тиде – мемна великий руш кугезына-шамыч: Александр Невскийын, Дмитрий Донскойын, Кузьма Мининын, Дмитрий Пожарскийын, Александр Суворын, Михаил Кутузовын мужественный образышт ончыко, сенаш ӱжын, кумыланда.
[['''«Москва»''']] почеламутышто Москвам аралыме нерген воза:<br />
...Шкенан кугу кугезе-влакым шарналтен,<br />
Ме темена шӱмнам у вий ден – сенашлан<br />.
174 корно:
Мемна волгалтше кечына.<br />
1945 ийыште немецкий фашизм ден японский империализм кырен шалалтыч, Коммунистический партий вӱдымö дене илышна эше сылнештеш, да эше мотор, сай лиеш.
1938 ийыште В.Элмар политический темылан '''«Фашизм – тиде сар!'''» почеламутым воза.<br />
Уке, сенен нок керт фашизм Испан мландым!<br />
Ок керт сенен налын Китайын фашизм.<br />
| |||