Мадрид
Мадрид (испанла Madrid) — Испанийын рӱдолаже. Эл (комарка) Ареа-Метрополитан. Кугу экономике, политике да тӱвыра рӱдыжӧ. Олан калыкчотшо — 3,266 млн. еҥ (2019).
Ола | |||||
Мадрид | |||||
---|---|---|---|---|---|
Madrid | |||||
|
|||||
40°24′ с. ш. 3°41′ з. д.HGЯO | |||||
Эл | Испаний | ||||
Привинций | Мадрид | ||||
Алькальд|Алькальд (мэр) | Альберто Луис Гальярдон | ||||
Эртыш да географий | |||||
Негызлыме | X курым | ||||
Икымше гана палемдыме | 871 ий[1][2] | ||||
Кумдык | 607 км² | ||||
Рӱдын кӱкшытшӧ | 667 м | ||||
Шагат ӱштӧ | UTC+1:00[d] да UTC+2:00[d] | ||||
Калыкчот | |||||
Калыкчот | 3 273 049 еҥ (2010) | ||||
Чаклык | 5293,7 еҥ/км² | ||||
Официал йылме | испан йылме | ||||
Цифрр идентификатор-влак | |||||
Телефон код | +34 91 | ||||
Почто индекс-влак | 28001-28080 | ||||
Автомобиль код | M | ||||
munimadrid.es (испан) | |||||
|
|||||
Медиафайлы на Викискладе |
Пелотро пиренейский олан рӱдӧ ужашыштыже верланен. Мадрид уш2 агломераций 1200 кугу кумдыкым ончыкта. 607 уш2 ола округын административ 21 чӱктӧ да шке территорийыштыже верланыше кумдык. Кугу транспорт (кӱртньӧ, храм шоссе корным, тӱняште ик эн кугу аэропорт).
Мадрид — культурный рӱдер сеҥышоян, шуко тоштерыште тӱнямбал верланеныт, кудышт кокла прадо тоштер, сымыктыш рӱдер Сапья королеве, тиссен тоштер-форум да Мадрид Борнемис, уло тӱняште шудо дене эн тоштерыш миен коштыт.
Калык, йылме, кылвер-влак
тӧрлаташКалыкчот дене эл рӱдолаштыже икымше верым налын шога, тудын образшым аргентине кугемдыме кӱшеш тунемын. 3,2 млн. утла еҥ кызыт олаште илем. Испан йылме кугыжаныш йылмылан шотлалтеш, тудын деч посна, ола калык каталанский кучылташ, галисийский, баск, тыгак мигрант йылме — калыкын кугу ужашыже да араб пр — католик.
Экономике
тӧрлаташМадрид ВВП-Н — ола гыч кугу испан уло, евро 124,9 млрд тудо 2011 ийыште возен. Идалыкаш бюджетше 2014 ий евро 14,45 млрд Мадрид. Индустриал йӧнозанлык рӱдер-влак кусарыме гынат тенденций паркыште, ола деч ӧрдыжтӧ верланыше ия, йӧнозанлык рӱдерын кӱлешлыкше шотышто кокымшо мадрид барселоно испаний деч вара кодшо. Пытартыш жапыште кушко да финанс пашашке кугу надырым рушла аэропорт барахас да тудын значенийже. Пытартыш ийлаште чоҥымо кӱртньыгорно транспорт да корным кумдаҥдаш палынак кушкеш. Но Мадрид, Испаний да чыла гаяк, европын у технологий вияҥме дене моло деч почеш кодеш. Мече — автомобильный заводышто икмыняр.
Тидын деч моло, испаний кугу кӱкшытыш инфляций среднеевропейский. 1998 ий илыме верын акше кушкаш тӱҥалме гыч 150 %, евро пуртымо полшен мо. Тӱҥ йолташым йомдарыме дене ужалем, регистрацийлаш лийын. Мадрид турист-влакым пашажым вияҥдаш, турист-влакым коштынна йот элыш эн кугу олалан шотлалтеш. Мадрид увертарымаш 1992 ийыште «тӱвыра европысо олаште» процесс вияҥмаште тиде кӱлешан ошкыл улеш.[3]