Немыч йылме

Немыч йылме (немычла Deutsch) — индоевропысо (герман) йылме. Касвел германийысе индоевропысо ешыш пурышо йылме тӱшка. Латин тиштер негызеш возыктен, кум графеме ешарен, ончыктем умлаут (ä, ö, ü), да лигатур-влак эсцет (ß). Тиштын акрет годсо памятникышт-влак деке пураш VIII курымын ийже.

Немыч йылме
Самоназвание	Deutsch
Эл-влак	Немыч Эл  Австрий  Бельгий  Чехий  Даний  Италий  Лихтенштейн  Люксембург  Польша  Швейцарий  Франций
Ончышо организаций	Совет по немецкому правописанию[d] да Институт немецкого языка[d]
Марла моштышо	76 540 740 еҥ (2019 ий) 58 452 300 еҥ (2019 ий)
Статус	в безопасности[d]
Классификаций
индоевропысо йылме-влак германские языки западногерманские языки южногерманские языки Немыч йылме
Возыктыш	немецкий алфавит[d] да латиница[d]
Йылме код-влак
ГОСТ 7.75–97	нем 481
ISO 639-1	de
ISO 639-2	deu да ger
ISO 639-3	deu
WALS	ger, gbl, gha, gma, gth да gti
Ethnologue	deu
ABS ASCL	1301
IETF	de
Glottolog	stan1295
Википедия на этом языке

Немыч йылме прагерманский йылме деке кӱзымекыже, тудын, шке черетыштыже, праиндоевропейский корныйол шотлалтеш. Тудын лектышыже кокымшо гана фонетике да морфологий герман йылме родо-тукым йылмын системыже дене келшышын ойырымаш корныш конда. Кокла курымлаште да морфологий чумыраш лиеш фонетика, лексика да синтаксис строй средневерхненемецкий, а тудо — йылме ранненововерхненемецкий. Кызытсе немыч йылме, историй иктаж xvi курымын кокымшо пелыж гыч тӱҥалын, вес семын лӱмдаш йылмем нововерхненемецкий. Мартин лютер кугу рольым модын кушмо тудо библийым кусареныт, Иоганн Вольфганг фон творчество Гёте, Иоганн Клопшток Кристоф Фридрих да Готтшед Готлиб, иоганн аделунг кристоф йылме пашаже, изам да вариант-влак Дудена Медоран.

Немыч йылме диалект негызеш шочмо литературым кызытсе верхненемецкий. Тудо контраст немыч посна диалект (мутлан, але алеманнский нижненемецкий), але тарванылеш йӱкшӧ ок йӧрӧ вес участвоватлаш куснаш верхненемецкий участвоватлат, шке оҥайлыкше. Вариант-влак швейцарий шке шочмо австрий да немыч йылмыжым, шкешотан койыш стройыш чумырен да шкеак диалект-влаклан негызым фонетике да грамматике.

Эр историй фактым налын шке немыч йылмыжым, кунам шке коклаштыже акрет герман йылме-влак йылмышкат тӱҥалеш, мланде чумыр образованийын йылме ыштат. Эр утларак йылмым вияҥдыме дене кылдалтше вияш прагерманский немыч йылмым вияҥдыме, гипотетический праиндоевропейский йылме гыч лийын. Йылме вияҥме процессыш древневерхненемецкий, кызытсе илыш-корныштыжо икымше тошкалтыш немыч шотлалтеш, кокымшо келшен тарванылме дене кылдалтын, vi курымын ийже эртен.

Икымше вияҥме кӱкшытым, кудо 1050 ий марте шуйнаш тӱҥалеш vii курымын ий гыч, жапын древневерхненемецкий маналтеш. Кум ий чоло тидын деч вара (1350 ий марте) средневерхненемецкий жап шуйнен. 1350 йылме дене вияҥме жапыште лийше 1650 ранненововерхненемецкий почеш, 1650 дене — нововерхненемецкий йылме, таче да тудым умбакыже вияҥдаш. Немыч йылме вияҥме жапыште датировка чыным рашемден огеш лий, сандене тӱнямбал келшык. Тидын деч моло, немыч йылмым вияҥдыме процесс икгай лиеш, шукын ужында мо ойыртемжым, диалектшым кӱкшыт уло.

Тыгак ончо

• Немыч (калык)
• Немыч Эл