Орлов, Василий Григорьевич

Василий Григорьевич Орлов
Василий Григорьевич Орлов
	Василий Орлов
Шочын	1916 ий 28 шорыкйол
Шочмо вер	Россий империй, Озаҥ губерний, Чарла уезд, Туруново ял (кызыт Йошкар-Ола)
Колен	1993 ий 30 кылме (77 ий)
Колымо вер	Йошкар-Ола
Эл	Совет Социализм Республик-влак Ушем; Россий;
Тыршымаш алан	шанчызе
Чап пӧлек да премий	; РСФСР- ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1965), СССР Тӱвыра Министерствын Чапкагазше, РСФСР Тӱвыра Министерствын Чапкагазше, Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше (1946, 1952, 1953, 1957, 1972,1976)

Василий Орлов (Василий Григорьевич Орлов) (1916 шорыкйол 28, Россий империй, Озаҥ губерний, Чарла уезд, Туруново ял (кызыт Йошкар-Ола) — 30 кылме 1993, Йошкар-Ола) — марий йоча серызе, тӱвыра пашаеҥ, журналист, краевед, библиотекарь, Марий радион икымше дикторжо, РСФСР- ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1965).

Илыш корныжо

Василий Орлов 1916 ийын шорыкйол тылзын 28-ше кечынже Россий империй, Озаҥ губерний, Чарла уезд, Туруново (кызыт Йошкар-Ола) ялеш кресаньык ешеш шочын. Школ деч вара Горьковский областьын Дзержинск олан ФЗУ-ш пурен. 1933 ий гыч 1936 ий марте радиокомитетыште редактор ден дикторлан пашам ыштен. Тидын деч вара науко могыр Республике науко библиотеке МАССР директорын заместительланже шотлалтын. Тидын дене пырля марий радион дикторланже пашам ыштен. Ӱнаран йӱкланже В. Орловым «марий Левитан» манын лӱмденыт. 1958-ше ий гыч республиканский библиотекыште директорлан ыштен. В. Орлов литератур пашам 1940-ше ийыште тӱҥалын. Шукын тудым йочалан возышо семын палат. Возымыжо тудын оҥай да умылаш лийме. Мутлан: «Кол-влак», «У тушто-влак» да т.м. В. Орлов тыгай почетный грамот дене палемденыт: Президиум Верховного Совета МАССР, Министерства культуры РСФСР да СССР. Тыгак тыгай медаль-влак дене: «За трудовую доблесть, «За трудовое отличие». 1965-ше ийыште В. Орловлан почетный званийым «Заслуженный работник культуры РСФСР-ым» кучыктеныт. В. Орловын «Ойлымаш-влак» книгаштыже 13 ойлымашым серыме:

1. Шагат орава; 2. Москва ойла; 3. Пӧлек; 4. У ялыш; 5. Лӧдӧ; 6. Чоя кӱдыр; 7. Совла денат колым кучаш лиеш; 8. Тул воктене; 9. Трофимка; 10. Какшан агурышто; 11. Шулдыран кол; 12. Маркитаныште; 13. Первый кучымо кол.

Иктешлен каласаш гын, Василий Орлов моло семынак, чылалан палыме да йӧратыме возышо улеш. Тудын возымыжо тӱрлӧ да оҥай. Лудшылан кӧргӧ поянлыкым, порылыкым, пӱртӱс деке йӧратымашым, умылмашым пуэн шога.

Тӱҥ произведенийже-влак

Турий : почеламут // Чодыраште / С.Чавайн, В.Сапаев, В.Орлов. Йошкар-Ола, 1957. С. 12.
Ойлымаш-влак [Рассказы]. Йошкар-Ола, 1958. 60 с.
У тушто-влак [Новые загадки]. Йошкар-Ола, 1960. 36 с.
Кол-влак : почеламут кн. [Рыбы : стихи]. Йошкар-Ола, 1963. 16 с.
Кечын пӧлекше : легенда // Ончыко. 1972. № ЕС. 76—77.
Кайыккомбо корно : легенда // Ончыко. 1972. № 4. С. 74—76.
Юзо: ойлымаш-вл. [Кудесник: рассказы]. Йошкар-Ола, 1975. 28 с.
Шыҥшале ; Шоҥшо : почеламут-вл. // Пионер йӱк. 1988. № 6. С. 3.

Моло йылмылаш кусарыме произведенийже-влак

Часовое колесико ; Новый ящик ; Крылатая рыба / пер. на рус.
В.Муравьева // Прекрасное утро. Йошкар-Ола, 1960. С. 16—20, 42—44, 85-87.
Ответ девушки / пер. на рус. В. Муравьева // Рассказы марийских писателей. Йошкар-Ола, 1961. С. 80—87.
Часовое колесико : рассказ / пер. на рус. В. Муравьева // Нам светит солнце. М., 1964. С. 130—134.
Перепелиный календарь : стихи / пер. Г. Ладонщикова // Колобок. М., 1974. № 5. С. 10.
Кудесник: рассказы / пер. на рус. В. и Л.Степаненко. Йошкар-Ола, 1975.32 с.
Часовое колесико : рассказ / пер. на рус. В. Муравьева // Зеленая роща. М., 1976. С. 8-12.
Куба, скажи мне ; Перепелиный календарь : стихи / пер. на рус. ГЛадонщикова // Дружба. Йошкар-Ола, 1977. С. 44—45.
Дорога диких гусей / пер. на рус. В. Панова, А. Вербицкого //Дружба. Йошкар-Ола, 1982. С. 215-220.
Чельньӹк : шайыштмаш / пер. на горномар. И.Горного // Шанавӹл. Йошкар-Ола, 1990. С. 137—142.

Илышыже да творчествыже нерген литератур

Калашников М. Четверть века в библиотеке // Библиотекарь. 1966. № 5. С. 55-56.
Писатели Марийской АССР : биобиблиогр. справочник. Йошкар- Ола, 1976. С. 223-224.
Суханова Т. Его называли марийским Левитаном // Мар. правда. 1996. 30 янв.
Яналов В. Книган поро таҥже // Кугарня. 1996. 9 февр.
Суханова Т. «Книга деч посна иленжат ом керт...» // Марий Эл. 1996.27 янв.
Библиотека в лицах. Вый. 1.: Директора / Нац. б-ка им.С.Г.Чавайна; гост. В.Е.Кутасова. Йошкар-Ола, 1997. С. 17—20.
Василий Григорьевич Орлов : указ. лит. / Респ. дет. б-ка ; сост. И.С.Гаврилова. Йошкар-Ола, 2006. 32 с.
МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 266.

Чап

^[1] «Пашаште чапланымылан».
^[1] «Пашаште чапланымылан»«Пашаште ойыртемалтмылан».
РСФСР- ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1965).
СССР Тӱвыра Министерствын Чапкагазше.
РСФСР Тӱвыра Министерствын Чапкагазше.
Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше (1946, 1952, 1953, 1957, 1972,1976).

Кылвер-влак

Литератур

Важ-влак

↑ ^1,0 ^1,1 Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. — 752 с. С. 460.

[чап-1] 1,0 ^1,1 Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. — 752 с. С. 460.

[1]

Василий Григорьевич Орлов
Василий Орлов
Шочын	1916 ий 28 шорыкйол(1916-01-28)
Шочмо вер	Россий империй, Озаҥ губерний, Чарла уезд, Туруново ял (кызыт Йошкар-Ола)
Колен	1993 ий 30 кылме(1993-11-30) (77 ий)
Колымо вер	Йошкар-Ола
Эл	Совет Социализм Республик-влак Ушем Россий
Тыршымаш алан	шанчызе
Чап пӧлек да премий	РСФСР- ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1965), СССР Тӱвыра Министерствын Чапкагазше, РСФСР Тӱвыра Министерствын Чапкагазше, Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше (1946, 1952, 1953, 1957, 1972,1976)