Периодик тӧртык
Менделеевын периодик тӧртыкшӧ — атом том татылын кугеммаш дене кылдатше химик тӱҥлыкын койыш-влакын вашталтмашым ончыктышо негыз тӧртык. Тудым Д.И. Менделеев 1869 ийыште Ӱярня тылзыште почын. «Периодик тӧртык» терминым икымше гана 1870 ийыште Кылме тылзыште кучылтмо. 1871 ийыште Менделеев Периодик тӧртыклан пытартыш раш палемдымашым пуэн: «свойства простых тел, а также формы и свойства соединений элементов, а потому и свойства образуемых ими простых и сложных тел, стоят в периодической зависимости от их атомного веса».[1] Тӱҥлык-влакын периодик радамлыкше периодик тӧртыклан сӱретлыме (четлыкан) ончыктымашыже улеш.
Кон металл-влак | Конмланде металл-влак | Куснымо металл-влак | ||||
Куштылго металл-влак | Пел-металл-влак | Суаппез-влак | ||||
|
Тӧртык почмашын эртымгорныжо
тӧрлаташХимик тӱҥлык-влакын периодик койышышт-влак
тӧрлаташКӧргысӧ да кокымшо периодылык
тӧрлаташПериодик тӧртык -- химий радамлымашын негызше
тӧрлаташНегыз
тӧрлаташ- ↑ Менделеев Д. И., Периодик тӧртык. Тӱҥ статья-влак. — Моско: ССРУ-н Шанче Академийын савыктышыже, 1958, л. 111