Пытыше йылме

Пытыше йылме (йомшо йылме) — йомын пытыше йылме, тудын дене але искусственнын кутырат (латин йылме дене, мутлан, медик-влак рецептым возат), але ала-могай исторический памятник дене гына тудын нерген палат.

Кунам ик йылме весым пызыралеш, тыгай лиеда. Мутлан, копт йылмым араб йылме сеҥен, америкын йылме-влак олмеш Америкыште чылан англичан, француз, испан да португал йылмым кучылташ тӱҥальыч. Йылме пыташ тӱҥалме годым тудын дене поснак тӱшкаште але шоҥгырак-влак гына пайдаланаш тӱҥалыт.

Южгунам калык пыта, но йылме садак кодеш. Вес калыкыште тудым огыт кучылт, но садыгак йылмын возымашыже дене шанчыште, тӱвыраште, религийыште пайдаланат. Мутлан:

• латин йылме (VI курым гыч Кристосын шочмыж деч ончыч VI курым марте Кристосын шочымыж деч вара) — пытыше йылме, кызытсе роман йылме-влакын аваже улеш, но туге гынат католик черкыште тудым кучылтыт);
• акрет руш йылме (XI—XIV курымла) — пытыше йылме, эрвел славян йылме-влак тудын негызеш ышталтыныт;
• акрет грек йылме (2 тысячелетий мучаш м.к.д.в. — V курым м.к.д.в.) — кызытсе грек диалект-влаклан негызым пуышо пытыше йылме.

Мӧҥгешлат лийын кертеш: пытыше йылмым угыч ылыжтат. Иврит йылмым еврей-влак XX курымышто угыч илаҥдареныт.

Книга-влак

• Adelaar, Willem F. H.; & Muysken, Pieter C. (2004). The languages of the Andes. Cambridge language surveys. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-36275-7.
• Brenzinger, Matthias (ed.) (1992) Language Death: Factual and Theoretical Explorations with Special Reference to East Africa. Berlin/New York: Mouton de Gruyter. ISBN 978-3-11-013404-9.
• Campbell, Lyle; & Mithun, Marianne (Eds.). (1979). The languages of native America: Historical and comparative assessment. Austin: University of Texas Press. ISBN 0-292-74624-5.
• Dorian, Nancy C. (1978). Fate of morphological complexity in language death: Evidence from East Sutherland Gaelic. Language, 54 (3), 590—609.
• Dorian, Nancy C. (1981). Language death: The life cycle of a Scottish Gaelic dialect. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-7785-6.
• Dressler, Wolfgand & Wodak-Leodolter, Ruth (eds.) (1977) Language death (International Journal of the Sociology of Language vol. 12). The Hague: Mouton.
• Gordon, Raymond G., Jr. (Ed.). (2005). Ethnologue: Languages of the world (15th ed.). Dallas, TX: SIL International. ISBN 1-55671-159-X. (Online version: http://www.ethnologue.com).
• Harrison, K. David. (2007) When Languages Die: The Extinction of the World’s Languages and the Erosion of Human Knowledge. New York and London: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-518192-0.
• Mithun, Marianne. (1999). The languages of Native North America. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-23228-7 (hbk); ISBN 0-521-29875-X.
• Mohan, Peggy; & Zador, Paul. (1986). Discontinuity in a life cycle: The death of Trinidad Bhojpuri. Language, 62 (2), 291—319.
• Sasse, Hans-Jürgen (1992) 'Theory of language death', in Brenzinger (ed.) Language Death, pp. 7-30.
• Schilling-Estes, Natalie; & Wolfram, Walt. (1999). Alternative models of dialect death: Dissipation vs. concentration. Language, 75 (3), 486—521.
• Sebeok, Thomas A. (Ed.). (1973). Linguistics in North America (parts 1 & 2). Current trends in linguistics (Vol. 10). The Hauge: Mouton. (Reprinted as Sebeok 1976).
• Skutnabb-Kangas, Tove. (2000). Linguistic genocide in education or worldwide diversity and human rights? Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. ISBN 0-8058-3468-0.

Кылвер-влак

• [1]