Смирнов, Анатолий Иванович
Анатолий Смирнов (Анатолий Иванович Смирнов) (1922 шыжа 16, РСФСР, Иваново вел, Алексеевка ял —7 кылме 1971, Йошкар-Ола) — руш серызе, Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже.
| Анатолий Иванович Смирнов | |
|---|---|
| Анатолий Смирнов | |
| Шочмаш дене лӱм | Анатолий Иванович Смирнов |
| Шочын | 1922 ий 16 шыжа |
| Шочмо вер | РСФСР, Иваново вел, Алексеевка ял |
| Колен | 1971 ий 7 кылме (49 ий) |
| Колымо вер | Йошкар-Ола |
| Чап пӧлек да премий |
Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже, Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше (1956) |
Илыш корныжо тӧрлаташ
Анатолий Смирнов 1922 ийын шыжа тылзын 16-шо кечынже Иваново вел Алексеевка ялеш служышо ешеш шочын. 1933 ийыште ешыже Марий кундемысе Звенигово посёлкыш (кызыт ола) илаш куснен. Тыште кыдалаш школым пытарен. 1941 ийыште Смирновмыт еш Йошкар-Олаш куснен. Тудо Туныктыш институтыш тунемаш пурен. Институтым пытарымек, республикысе ял школлаште туныктен.
1948 ийыште Москосо полиграфий институтын заочный пӧлкашкыже пурен, а 1951 ий гыч Марий книга издательствыште ыштен. Лач ты жапыште сылнымут пашам тӱҥалын. Тудын возымо очерклам «Марийская правда» газетыште лудаш лийын.
1954 ийыште Маргарита Андреевна Фадеева дене ушненыт. Тылеч вара тудын сылнымут пашаже М.А. Фадееван творчествыж дене кӱрылтде кылдалтын. Нунын икгайлыкышт пеш шуко улмаш – коктынат уста айдеме лийыныт, сылнымутым чот йӧратеныт. Маргарита Андреевнан ойлымыж почеш, А.Смирновын возаш кумылжо пеш кугу лийын, лач тудак ятыр кугу шонымашым шочыктен, сай организатор лийын. Тыге 1955 ийыште йоча-влаклан «Золотое перо» ойлымаш-влак сборник шочын.
«Самое важное» лӱман книгаш йоча-влакын илышышт гыч кумло индеш пеш оҥай ойлымаш пурен.
1961 ийыште «Приключения Петрушки» икымше книга ош тӱням ужын, тудо изи лудшо-влаклан вигак келшен шинчын. Икшыве-влаклан веле огыл, автормытланат лӱддымӧ да поро Петрушка пеш келшен, сандене нуно туддеч ойырлен кертын огытыл, Петрушкан ужын-коштмыж нерген умбакыже возеныт. «Друзья растений» кокымшо книга 1965 ийыште лектын, а 1969 ийыште – кумшо книга: «Волшебная книга». Петрушка нерген «И солнце снова в небе» пытартыш повестьым Маргарита Андреевна шкетын возен, манаш лиеш. Но пелашыжым да йолташыжым ӱшанлын шарнен, тудын лӱмжымат шкеж воктеке шынден. Книга А.И. Смирновын колымекше, 1978 ийыште, савыкталтын.
«Приключения Петрушки» книга 1972 ийыште Москошто савыкталтмек, чын пагалымаш толын. Петрушкан ужын-коштмыж нерген возымаш марий йоча литературын поянлыкышкыже савырнен. Ты чулым йомак герой мемнан элысе йоча-влаклан веле огыл палыме, тудым молдаван, узбек да немыч йоча-влакат йӧратат – книга нине йылмылашке кусаралтын. А.И.Смирнов МАССР Кӱшыл Каҥаш Президиумын Чап грамотыж дене палемдалтын. Печатьын отличникше. МАССР тӱвыран сулло пашаеҥже.
Тӱҥ произведенийже-влак тӧрлаташ
- Золотое перо : рассказы. Йошкар-Ола, 1955. 80 с.
- В пургу : рассказ ; Золотое перо : сказка // Дружба. Йошкар-Ола, 1955. С. 66—69.
- Катина кукла ; Праздничный фартук ; Самое важное : рассказы / А. Смирнов, М. Фадеева // Дружба. Йошкар-Ола, 1956. С. 115—118.
- Самое важное : рассказы / М. Фадеева, А. Смирнов. Йошкар-Ола, 1957. 104 с.
- Дружная семья : сказка / М. Фадеева, А. Смирнов. Йошкар-Ола, 1959. 144 с.
- Приключения Петрушки : повесть-сказка / М. Фадеева, А. Смирнов. Йошкар-Ола, 1963. 184 с.; М., 1971. 160 с.; М., 1975. 160 с.; М., 1994. 160 с.
- Друзья растений. Петрушка е стране Трафарета : повесть-сказка / М. Фадеева, А. Смирнов. Йошкар-Ола, 1965. 176 с.
- Волшебная книга. Петрушка у людей : повесть-сказка / М. Фадеева, А. Смирнов. Йошкар-Ола, 1969. 160 с.; 1970. 160 с.; 1990. 154 с.
- Митькина любовь: рассказ // Дружба. Йошкар-Ола, 1976. С. 204—205.
- И солнце снова в небе : повесть-сказка / М. Фадеева, А. Смирнов. Йошкар-Ола, 1978. 112 с.
- Приключения Петрушки. Друзья растений : повесть-сказка / М. Фадеева, А. Смирнов. Йошкар-Ола, 1987. 240 с.
- Приключения Петрушки и Аленки : по мотивам сказки «Приключения Петрушки» / М. Фадеева, А. Смирнов. М., 1991. 16 с.
- Приключения Петрушки : сборник сказочных повестей / сост. Д. Исаков // М., 1995. 448 с.
- Приключения Петрушки : повесть-сказка / М. Фадеева, А. Смирнов, К. Чуковский, Ю. Олеша // Ю. Олеша. Три толстяка. М., 1996. 448 с.
- Приключения Петрушки : отрывок из повести // Русское слово Марий Эл. Йошкар-Ола, 2004. С. 77—85.
Вес йылмылаш кусарыме произведенийже-влак тӧрлаташ
- Тӧрлатен ; Шӧртньӧ перо ; Шудо йомын : ойлымаш-вл. / пер. на мар. М. Емельянова // Ончыко. 1956. № 6. С. 80—84.
- Приключения Петрушки : повесть-сказка / пер. на нем. яз. Х. Гутше. Берлин, 1977. 136 с.
- Приключений Петрушки : повесть-сказка / пер. на узб. яз. // Ташкент, 1988. 400 с.
- Приключения Петрушки : повесть-сказка / пер. на молдав. яз. Р. Сокиркэ. Кишинев, 1989. 176 с.
Илышыже да творчествыже нерген литератур тӧрлаташ
- Макарьев Н. Нужнан книга // Мар. правда. 1956. 5 мая.
- У курчак // Ончыко. 1957. № 6. С. 94—96.
- Денисова И. [Рецензия] // Детская литература. 1966. № 7. С. 55—56; 1970. № 7. С. 63.
- Борисова Е. Петрушка из волшебной страны-сказки // Мар. правда. 1969. 29 марта.
- Поморцева Б. «Петрушка» на немецком языке // Мар. правда. 1978. 18 марта.
- Ятманов Л. Петрушка говорит на немецком // Молодой коммунист. 1978. 2 марта.
- Картазаева Н. Четыре книги о приключениях Петрушки // Мар. правда. 1979. 4 февр.
- И солнце снова в небе : рецензия // Книга и искусство в СССР. 1981. № 2. С. 50.
- Ефимова Н. Сказочница // Мар. правда. 1989. 31 дек.
- Тюльканова Л. Достаточно доброго имени // Молодежный курьер. 1997. 6 марта.
- Фадеева Маргарита Андреевна // Кто есть кто в Марий Эл. Йошкар-Ола, 2002. С. 486.
- Маргарита Андреевна Фадеева-Смирнова и Анатолий Иванович Смирнов // Писатели Марий Эл — детям. Йошкар-Ола, 2007. 36 с.
- МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 336.
Чап тӧрлаташ
- Марий Эл Республикысе тӱвыран сулло пашаеҥже.
- Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше (1956).