Барцева, Людмила Ивановна

Людмила Ивановна Барцева (1955 ага 17, РСФСР, Марий АССР, Морко кундем, Пектывайсола ял) — марий шанчызе, йылмызе, туныктышо, филологий шанче кандидат (1990), доцент (1995), Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже (2002).

Людмила Ивановна Барцева
Шочын:	1955 ий 17 ага(1955-05-17) (69 ий)
Шочмо вер:	РСФСР, Марий АССР, Морко кундем, Пектывайсола ял
Эл:	Совет Ушем Россий
Шанче алан:	йылмызе
Паша вер:	Марий кугыжаныш университет
Шанче степень:	филологий шанче кандидат
Альма-матер:	Тарту университет
Шанче вуйлатыше:	Пауль Аристэ
Чап пӧлек да премий	Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже, Россий Федерацийын Туныктымаш да шанче министерствын Чапкагазше (2010)
Кышкар:Аҥа/Викицитатник

Илыш корныжо

Людмила Ивановна 1955 ийын ага тылзын 17 кечынже Марий АССР Морко кундем Пектывайсола ялеш шочын.
Шинчашвочшо тиде марий ӱдырамашым мый икымше гана мӱндыр Эстонийыште, ужынам. Тунам Тарту университетыш стажировкыш миенам ыле, а тудо тушто аспирантурышто тунемеш улмаш. Ала-мо шот дене вигак шинчашкем перныш. Марий ӱдырла коеш. Шара шинчан, ошалге ӱпан, шумешке-савырле койышан — марий ӱдыр ушешем ала-молан эре тыге сӱретлалтын. Мыйын ончылно шогышо ӱдырат лач тыгаяк ыле, Да эше весела койышан, пӱсӧ йылман, чулымын тарванылше. Икманаш, мыйын суретлыме марий ӱдыр кышкарыш чыла шотыштат шьпта. Вигак шоналтышым: тиде марий ӱдыр докан. Йоҥылыш шым лий. Маньыч – тиде Людмила Барцева, профессор Пауль Аристэн аспиранткыже. Профессор П. Аристэ – мыйынат шанчывуйлатышем. Палем, пылде-полдо еҥым тудо шке декыже ок нал. Тыгеже тиде – ушан-шотан марий еҥ. Эше шоналтышым: эстон коклаште тудо марий-влакым сай могырым ончыктен кертеш. Тидат кӱлеш. Вет чумыр калыкын чурийжым-сынжым чӱчкыдынак тудын поена еҥже-влакым ончен сӱретлат. Садлан чонем куан кумыл авалтыш. Калыкнан поро лӱмжӱ верч тургыжланышаш уке – ок вожылтаре.

Такшым гын, ты чолга ӱдырамашын лӱмжым Йошкар-Олаштат колынам ыле. МарНИИ-шке у самырык пашаеҥ толын маныныт ыле. Но шинчаваш кутыраш ала-мо шот дене верештын огыл. Шанчысомыл мемнам ӧрдыж велыште, Тартушто, тура конден. Мемнан шанчывуйлатышна икте лийын – тӱнямбал лӱман профессор Пауль Аристэ. Мый тунамак умылышым: марий шанчым вораҥдымаште ты аспирантке шкенжым ончыктен кертеш, йылмышанчым, тувыранам, калыкнам суапландарен-чапландарен колтымаште шке сотыжым муэш.

Таче каласен кертам: тунам йоҥылыш лийын омыл. Самырык аспирант марий йылмышанчыште, рвезе тукымым туныктымаште шкенжым ончыктен, калыкын ӱшанжым сулен, марий шанчым чапландарыше-влак коклаште шке вержым муын.

Но чаманаш веле кодеш, илыш ик верыште шоген ок мошто, чодыра покшелсе изенер семын йыргыктенак-йыргыкта, ала-кушко вашка, вашка, вашка... Южгунам сулыкыш пурен шоналтемат: куш вашкаш тудлан, шогалже ыле кеч икмыняр татлан, а эше сайрак – курымешланат, таче кушко шумо верешыже. Тетла угыч шочшат, илыш гыч кайышат ынышт лий ыле. Тек илыш йогын шогалеш. Но тӱня пӱрымаш тугай шол, мом ыштет, чыла вашталтеш уэмеш, угыч шочшо нӧлталт кӱза, тоштым умбаке шӱка. Умылем: умбале шонымаш. Но мом ыштет, тыгай сылне тӱняште кеч-кӧнат кужу ӱмырым илымыже шуэш. Тыгай айдемын психологийже.

Таче теве саде самырык аспиранткынанат йыргешке лӱмгече пайремже толын шуо. Ӱдырамашын ийготшым огыт ончо маныт, ӱдырамаш эре латкандаш ияш кодеш. Меат тудын мыняр ияш улмыжым кычалтылаш огына туҥал. Тудо мыланна эре тыгаяк самырык кодеш. Да викшым ойлаш гын, тудо чынже денак тыгай, латкандаш ияш гае.

А шочынжо тудо Пектывайсола ялеш. Пӱртӱс лонташте кушкын, лывырге марий ойсемеш рупшалтын, ушакыл вийым поген. Сандене койыш-шоктышыж денат марий пӱртӱс гаяк тыматле, почылтшо чонан, одарланыше уш-акылан айдеме семын пеҥгыдемын. Изинекак калык коклаште лияш, мер илыш дене, калык шӱлыш дене илаш тунемын. Садлан весела кумылан, кеч-кӧ денат кылым муын моштышо, айдемым пагален илаш тунемше кушкын. Пашаче ешыште тудо уло гын эре, весела, тудын йыр ушан мыскара, йомартле муро, веселан воштылмо йӱк — икманаш, погынкалыкын чонжо. Пашаче йырйужыш тудо кеч-куштат марий илыш семым шава.

Кыдалаш шинчымашым шке ялысе школыштыжак налын, тудым 1972 ийыште сайын пытарымеке, ик ий наре ялысе клубышто самырык-влакым шочмо тӱвыра деке кумылаҥден, марий койышым кояш туныктен. Вара, 1974 ийыште, тунамсе шуко моло марий удыр-влак семынак Марий пединституты!!! йолжым виктарен. Очыни, шочмо йылмым да сылнымутым йоратыме тудым руш-марий полкашке кон-ден. Кызыт тидын нерген возышемла, ала-молан шоналтенат колтышым,а молан университетыш огыл? Тиде ӱдыр чыла шот денак университетлык улмаш. Тунам вет университетыштат марий пӧлка лийын. Койыш-шоктышыжо, марий чонан улмыжо, ушакыл куатше ты ӱдырым тышке кондышаш ыле дыр. Университетыште тунам «марий шӱлыш» тувырген, Людмила гай чолга, марий чонан, марий койышан, марий илышым вораҥдараш шонышо-влак пешак лачеш толыт ыле. Тушко школ деч вара вигак пура гын, ӱшанем, марий чонжо эшеат кумданрак почылтеш ыле дыр. Но Юмо тудын илыш-пӱрымашыжым садиктак ты корно дене виктарен шоген ала мо? Институт деч вара икмыняр ийым ондак Йошкар-Оласе уста марий икшыве-влакалан почмо интернат-школышто йоча-влакым марий йылме деке шӱмаҥден. Вара икмыняр жап МарНИИ-ште тыршен. Тушеч пӱрымаш самырык ӱдырын илыш-корныжым мӱндыр Эстонийыш, Тартуш, шупшылын. Тудо жапыште тусо университетыште кумдан палыме финно-угорчо Пауль Аристэ дене шуко марий рвезе ден ӱдыр-влак тунемыныт, марий шанчым вораҥдараш ямдылалтыныт. Нунын кок-лашке Л. Барцеват ушнен.

Аспирантурышто «Марий йылмысе шукынан глагол-влак» темылан кандидатлык диссертацийым возен да 1989 ийыште тудым жап деч ончыч сайын арален. Юмо туге пӱрен улмаш: Тартушто тудо П. Аристэн пытартыш марий аспирантше лийын. Угыч Йошкар-Олашке, МарНИИ-шке пӧртылын. Тыште тунам «Марий мутерым» кыртмен чумыреныт. Самырык шымлызат ты пашашке шунгалтын.

1990 ийыште Л.И. Барцева Марий кугыжаныш университетыш куснен. Тыште тунам марий шанче тӱвырген нӧлталтын. Туныктышо-влак, туҥ шотышто, проф. Аристэн тунемшыже-влакак лийыныт. Университетыште Тарту шӱлыш озаланен, шочмо йылме верч шӱмвургыжын азапланыме койыш иланен. Марий йылмышанче тӱнямбал кшыыш нолталтын. Марий Элыште «Тарту школ» манме туравеллык чумырген. Университетыш куснымыжо тугакшат «марий чонан» улшо самырык шымлызым эше утларак мариян-ден, финн-угор шанче деке, «Тарту школ» деке лишемден. Университетысе шанче шӱлышыш логалмыже тудын шанче да педагог усталыкшым эше келгынрак почылтарен. У верыште тудлан лексикологийым, марий фразеологийым, марий йылмысе мутышталтмаш курс-влакым пуэныт. Нине курс-влак шке кӧргӧ содержанийышт денак шочмо йылме умбак вес шинча дене ончалаш кумылым луктыт, тудын кӧргӧ куатшым келгынрак шижаш туныктат, тудын поянлыкшым литератур йылмым вияҥгды-маште турысрак кучылташ сымыстарат. Пӱртӱс пуымо йылмышижмашьгже самырык туныктышым шочмо йылмына да тудым вораҥдарыме ӱмбак у семын ончалаш кумылаҥден.

Тыге тудо студент-влакым шочмо йылме шӱлышеш оптымо сомылыш ушнен. Тыште изи огыл лектышыш шуын. Икманаш, универ-ситетын тунамсе шӱлышыж дене илен, марий шанчым да тӱвырам чапландарыме пашаш вуйжыге шуҥталтын. Тыршен ыштыме пашаже сай саскам пуэн. Шанче аланыште коло ий утла ыштыме жапыште шкенжым кызытсе шӱлышан, кумда шинчымашан, тачысе пагытым умылышо марий йылмызе семын ончыктен. Тидым ме тудын савык-ыме пашалаштыже, студент-влакым туныктымаштыже эскерена. Ту¬дын шымлыме пашалаштыже марий йылмын мутвундыжо виянтме корным чын умылмыжо раш шижалтеш. Тиде тачысе марий йылмышанчылан поснак кӱлешан йодыш. Людмила Ивановна марий йылмын вияҥме корныжым чын умылен моштышо шанчызе семын палдарна. Мылам гын, тудын ты ончалтышыже поснак импонироватла. Шочмо йылмын проблемыже-влакым, тудын вияҥтме корныжым тудо шанче туныктышыжо семын умыла. Тиде куандара. Шке туныктышыжын шочмо йылме шотышто ончалтышыже деч тудо южо моло семын кораҥын огыл, туныктышыжын ыҥжым да сугыньыжым шке пашалаштыже, студент-влакым туныктымаште шуктен шога, самы-рык тукымын чонышкыжо шьпгдараш тырша. Поснак тиде шижалтеш марий мутвундым пойдарыме, марла возымым тӧремдыме нерген шонкалымаштыже. Ты шотышто тудо шочмо йылмынан кӧргӧ куатшылан эҥерташ ужеш, тидлан ӱшана да самырык тукымым шочмо йылмын ончыклыкшо шумлык азапланаш, тудым чапландарен нӧлтен шогаш тарата, марий-влакым шке йылмышт да тувырашт мбак марий семын ончалаш кумылаҥден шога веле огыл, тудым шке тӱвыргӧ пашаж дене илышыш пуртен толеш. Ты штышто моло марий-влакланат тудын деч шукылан тунемаш лиеш манын шонем.

Эше икте. Мо самырык-влакым тудын велке савыра – тиде тудын туныктымо усталыкше. Мый шонем, тудо Юмын пуымо педагог. Тудын уроклашкыже куанен коштыт. Студент-влакын кумылыштым на-лын мошта, эн покмор тунемшымат шке предметше деке савырал кертеш. Мый тудым педагог, туныктышо семынат шуко ий палем. Сандене таче чон почын каласаш тоштам: тудо шочынак педагог, педагоглан тудо чыла шотыштат келшен толеш, тӱжвач ончалмаштат, уш-акыл куат денат, койыш-шоктыш денат, eҥ кумылым налын моштымо денат. Мый семынем эре шонен коштам: туныктышо, педагог койыш-шоктышыж дене, чонжо дене артист лийшаш, муралтен-кушталтенат моштышаш, уш пӱсылык денат ойыртемалтшаш, йоча кумылымат савырал кертшаш. Сандене мый гын туныктышым артист дене тор шындем, мыйын вием лиеш гын, туныктышылан тунемаш налме деч ончыч рвезе-ӱдыр-влакым артист семын профессионал мастарлыкыштым тергем ыле. Мемнан тачысе лумгечызына, мый шонем, тыгай тергымашым эн кӱкшӧ ак дене эрта ыле. Арам огыл тудлан «Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже» чаплӱмым пуымо. Тидым тудо шке пашаж дене сула.

Чынжымак шымлызе, педагог-влак, мыняр мый палем, эре савырле, еҥым жаплыше, молынат шонымашыжым пагалыше да кулеш годым поро кангаш дене полшаш ямде улшо, икманаш, айдемым ай-демеш ужшо, поро кумылан егг улыт. Тиде могырым ончалмаштат мемнан тачысе юбилярна чыла шотыштат келшен толеш. Коллективыште тудо уло гын, лӱдшаш уке — тыныс илыш, ваш умылымаш лиеш. Тидат тудын деке айдеме семын, педагог семын пагалымашым луктеш. Южгунам шокшешт кая гынат вашке йӱкша да когаргымыжым чын умылен, чоныштыжо ок кийыкте, вашке монда. Тидым мый тудым айдеме семын чапландарыше койышлан шотлем. Чын педагог тыгаяк лийшаш шонем. Мый гын, мутлан, тыге ом керт. Ик гана шӱмым йӱкшыктареныт гын, шукышкен левен ом сеҥе.

Тачысе юбилярна нерген эше шуко поро мутым каласаш лиеш. Но могай улмыжым тудын сулло пашаже нимогай мут деч сайын он-чыкта. А тудыжо тачылан кумло утла шымлымаш паша, туныктымо полшык, мутер-влак. Нунын коклаште И. С. Галкин дене пырля возымо кумдан палыме «Кызытсе марий йылме. Лексикологии» тунемме книга. Тиде — тӱжем дене тунемшыже-влак.

Таче кугу лӱмгечыж кечын нуно чыланат туныктышыштым алал кумылын саламлат да тувыргӧ илышым тыланат. Нунын деке юбилярын пырля ыштыше йолташыже-влак, тужемле еҥан студент еш, палымыже ден сулло шанчызе ден йолташыже-влак ушнат да маныт: Ош кугу Юмо Тылат пеҥыде тазалыкым да порсын лаймыкын шуйналт вочшо кужу умыргорным сӧрыжо. Ӱстелет тутло чес дене лывырген шинчыже, кутко наре тукымет туланыже. Илыш тӧрсыр деч Тыйым поро йолташет-влак авырен шогышт!

И. Г. Иванов, филологии наука доктор.

Тӱҥ пашаже-влак

Статья, доклад материал, рецензий-влак

• Лексические особенности пижанского говора // Тезисы докладов на конференции молодых ученых МарНИИ. — Йошкар-Ола, 1985. — С. 22—24.
• Лексико-семантическое варьирование глагола налаш в марийском языке // СФУ. — 1988. — № 2. — С. 93—98.
• Расширение значений слов в марийском языке // СФУ, — 1989. — № 1. — С. 19—26.
• Метафора как вид полисемии глагола в марийском языке // СФУ. — 1989. — № 2. — С. 109—116.
• К вопросу о разграничении полисемии и омонимии в марийском языке // Fenno-ugristica. — XVI. — Тарту, 1989. — С. 20—28.
• Сужение лексических значений в марийском языке // Fenno-ugristica. — XVII. — Тарту, 1990. — С. 66—75.
• Словарь марийского языка (арам — арик-турик). Т. Г — Йошкар-Ола, 1990. — С. 99—103.
• К вопросу об образований полисемантичных глаголов словами- запретами в марийском языке // Тезисы докладов конференции по итогам научно-исследовательской работы МарНИИ в 1986—1990 гг. — Йошкар-Ола, 1991. — С. 10—12.
• Роль табу и эвфемизма в формировании полисемантичных глаголов в марийском языке // Fenno-ugristica. — XVIII, — Тарту, 1992. — С. 31—36.
• К вопросу об изучении полисемии в марийском языке // Культура, язык, верования финно-угорских народов: проблемы и перспективы изучения: тезисы докладов Международной конф. — Йошкар-Ола, 1992. — С. 3-5.
• Семантические изменения в условиях двуязычия // Проблемы двуязычия в современных условиях: тезисы докладов на межвузовской науч.-практ. конф. — Йошкар-Ола, 1993. — С. 116—119.
• Метонимия как способ образования полисемантичных глаголов в марийском языке // Изменения в волжско-финских языках. — Турку, 1994. — С. 118—124.
• Словарь марийского языка (куптаялташ — ляпкымеш). Т. 3. — Йошкар-Ола, 1994.-С. 104—137.
• Семантическая структура глагола ияш в марийском языке // Узловые проблемы современного финно-угроведения: материалы I Всероссийской научной конференции финно-угроведов. Йошкар-Ола, 14—18 ноября 1994. — Йошкар-Ола, 1995. — С. 283—285.
• Polysemy in the Mari Language = Полисемия в марийском языке // Congressus Octavus intemationalis fenno-ugristarum. — Jyväskylä 1—15.08.1995. Pars II. Summaria acroasium in sectionibus et symposiis factarum. Modera- fores. — Jyväskylä, 1995. — С. 20.
• О семантических изменениях глаголов беспорядочного движения в марийском языке // Аборигены Сибири: проблемы изучения исчезающих языков и культур: тезисы Международной науч. конф. — Новосибирск, 1995. — Т. 1. — С. 126—129.
• К вопросу о становлении устойчивых сочетаний на метонимической основе в марийском языке // Структура и развитие волжско-финских языков: тезисы докладов Международной науч. конф. - Йошкар-Ола, 1997. — С. 21—22.
• К вопросу о становлении устойчивых сочетаний на метонимической основе в марийском языке // Финноугроведение. — 1997. — № 2. — С. 53—57.
• О семантике глагола лекташ в марийском языке // Финноугроведение. — 1997. — № 3. — С. 110—116.
• Словарь марийского языка (на — нерынчаш). Т. 4. — Йошкар-Ола, 1998. — С. 131—179.
• О семантике глаголов йошкаргаш и якстерьгадомс // Финноугроведение. — 1999.— № 2—3. — С. 163—165.
• Лексические инноваций в произведениях художественной литературы и периодической печати // Словообразовательная архитектоника в волжско-финских языках: материалы международного научного симпозиума 1—4 октября 1998. — Саранск, 1999. — С. 36—44.
• Реализация компонентов семантической структуры глагола кошташ в марийском языке // Финно-угристика на пороге III тысячелетия: материалы П Всероссийской науч. конф. финно-угроведов. — Саранск, 2000, — С. 55—59.
• Марий йылмыште поҥго лӱм-влак П Ончыко. — 2000. — № 3. — С. 169—174. (Соавт. Андреева М.).
• Полисемия в марийских фразеологизмах // Congressus Nonus intemationalis fenno-ugristarum. 7—13.08.2000. Tartu. Pars II. Summaria acroasim in sectionibus et symposiis factarum. Linguistica. Redegerunt: Anu Nurk, Triinu Palo, Tonu Seilenthal. - Tartu, 2000. — S. 25-26.
• Словарь марийского языка {пошкудо — пужактараш). Т. V. Ӧ (ӧрыктарыме), П. — Йошкар-Ола, 2000. — С. 224—309.
• О полисемантичных фразеологизмах в марийском языке // Congressus Nonus Intemationalis Fenno-ugristarum. Dissertationes sectionum: Linguistica 1. — 7-13.08.200. — Tartu, 2001. — S. 111—112.
• Тиде мут — сылне курымна. В. Колумбын «Порылык» почеламут сборникыштыже пале мут-влак // Ончыко. — 2001. — № 3. — С. 147—151. (Соавт. Григорьева А.).
• Образование неологизмов в условиях двуязычия // Языковые контакты Поволжья: тезисы докладов. - Турку, 2001. — С. 26—27.
• Образование неологизмов в условиях двуязычия // Языковые контакты Поволжья. — Турку, 2002. — С. 87—92.
• Всероссийский эксперимент по ЕГЭ и ГИФО: анализ результатов приема в Марийский государственный университет // Пути развития образования в XXI веке: материалы III Российско-Американской региональной конференции 30—31.10.2001. — Йошкар-Ола, 2002. — С. 65—66. (Соавт.: Воскресенская О. Л., Волкова Т. А.).
• Кызытсе марий йылме. Лексикологий. — Йошкар-Ола, 2003. — 224 с. (Соавт. Галкин И. С.).
• Словарь марийского языка {чылт-чытанле). — Т. 8. — Йошкар-Ола, 2003. — С. 484—502.
• Из практики преподавания марийского языка // Актуальные проблемы финно-угроведения: материалы региональной науч.-практ. конф. 22—23 апреля 2004 г. — Ч. II. — Бирск. Республика Башкортостан, 2004. — С. 138—141.
• Кызытсе марий йылме дене программа: Марий филологий пӧлкан студентше-влаклан. — Йошкар-Ола, 2004. — 23 с.
• Кызытсе марий йылмыште тоштемше мут-влак П Ончыко. — 2005. — № 7.-С. 143—152.
• С. Чавайнын «Элнет» романыштыже вончештарыме значениян глагол-влак // Марийская филология. Ученые записки историко-филологического факультета. — Йошкар-Ола, 2005. — Вып. 5. — С. 47-53.
• О семантике качественных прилагательных // История, современное состояние, перспективы развития языков и культур финно-угорских языков: материалы Ш Всероссийской науч. конф. финно-угроведов (1—4 июля 2004 г., Сыктывкар). — Сыктывкар, 2005. — С. 52-54.
• Кызытсе марий йылме. Лексикологий: упражнений сборник. — Йошкар-Ола, 2005. — 90 с.
• Лексико-семантические особенности русских заимствований // Congressus Decimus Intemationalis Fenno-ugristarum. Yoshkar-Ola, 15.08. —21.08.2005. Pars II. Linguistica. — Р. 19—21.
• Словарь лингвистических терминов марийского языка. — Szombathely, 2005. — 199 р. (Соавт.: Иванов И. Г., Матросова Л. С., Васильев В. Н. и др.).
• Сиркка Саариненлан — 50 ий // Ончыко. - 2005. — № 2. — С. 63—64. (Соавт. Матросова Л. С., Луутонен Й.).
• Роль И. С. Галкина в создании многотомного «Словаря марийского языка» // Марийская филология. Ученые записки ИФФ. Посвящен 75-летию проф. И. С. Галкина. - Йошкар-Ола, 2006. — Вып. 7. — С. 7—9.
• Семантические изменения глагола куржаш ‘бежать’ в марийском языке // Проблемы межъязыковых контактов и модернизации филологического образования в национальной школе: материалы Международной науч.-практ. конф., посвященной 75-летию Марийского государственного педагогического института им. Н. К. Крупской и кафедры марийского языка и литературы гуманитарного факультета (Йошкар- Ола, 25—26 октября 2006 г.). — Йошкар-Ола, 2006. — С. 17—22.
• Лексико-семантические особенности неологизмов в марийском языке // Материалы VI Международной науч.-практ. конф. преподавателей и студентов по проблемам межкультурной коммуникации. 21 февраля 2007 года. — Йошкар-Ола, 2007. — Часть I. — С. 122—129.
• Марла йылмышанче терминологий: мутерыште шомак-влакын ышталтмышт // Вторые грузовские чтения. Актуальные проблемы межкультурных и межъязыковых контактов: материалы региональной науч. конф., посвященной 75-летию со дня рождения профессора Леонида Петровича Грузова. — Йошкар-Ола, 2007. — С. 66—70. (Соавт. Иликбаева А. О.).
• Колумбын «Толза муро памашем воктеке» сборникыиктыже метафор ден метонимий йӧн дене лийше вончештарыме значениян шомак- влак // Социально-культурное развитие народов Поволжья и Приуральяв XX — начале XXI веков: материалы межрегиональной науч. конф., посвященной Дню марийской письменности и 80-летию со дня рождения заслуженного работника культуры РСФСР М. Т. Сергеева. — Йошкар-Ола, 2007. — С. 20-23.
• Лексико-семантические особенности русских заимствований // Материалы Х Международного конгресса финно-угроведов: Лингвистика / Мар. гос. ун-т. — Йошкар-Ола, 2007. — IV часть. — С. 200—203.
• Правила сокращения слов и словосочетаний на марийском языке в библиографической записи. Общие требования и правила. — Стандарт, утвержденный Комиссией по государтсвенным языкам Республики Марий Эл при Правительстве Республики Марий Эл от 23.11.2006 / Мар. гос. ун-т. — Йошкар-Ола, 2007. — 20 с. (Соавт. Петрова Т. А.).
• Шоруньжа говорышто татар йылме гыч кӱсынлымӧ шомак-влак // Финно-угорская филология: проблемы и перспективы развития: материалы Всероссийской науч.-практ. конф., посвященной 75-летию проф. кафедры финно-угорской литературы и фольклора ИФУ МарГУ Иванова Ивана Семеновича. — Йошкар-Ола, 2010. — С. 12—14.
• Лексические особенности шоруньжинского говора марийского языка // Congressus XI. Intemationalis Fenno-ugristarum. Pars IL — Piliscsaba, 9—14.V1II.2010. — S. 84.
• Уста туныктышо П Тимофеева Варвара Тимофеевна: материалы к библиографии ученых МарГУ. — Йошкар-Ола, 2009. — Вып. 35. — С. 7—9.
• Калыкын йӧратыме шымлызыже // Иван Степанович Галкин. Научная биография. Воспоминания. — Йошкар-Ола, 2010. — С. 36—38.
• Устаревшая лексика в «Диалектологическом словаре марийского языка» Ӧ. Беке // В. И. Лыткин: грани наследия»: материалы Международной науч. конф., посвященной 115-летию со дня рождения выдающегося финно-угроведа Василия Ильича Лыткина. Сыктывкар, 25—26 ноября 2010 г. — Сыктывкар, 2010. — С. 156—159.
• Мишкан район тоҥгак подговорын лексико-семантический ойыр- темже. (В. М. Васильевым шочмыжлан 120 ий темме вашеш) П Ученый и общество: просветительство, родной язык, культура народов Поволжья и Приуралья: материалы Межрегиональной науч. конф., посвященной Дню марийской письменности и 125-летию со дня рождения видного марийского просветителя, общественного деятеля, ученого-языковеда В. М. Васильева. — Йошкар-Ола; Чебоксары, 2011. — С. 47—51.
• Унчо кутыртышын мутвундо ойыртемже // Современные проблемы финно-угорских языков и финно-угроведения: материалы Всероссийской науч. конф. Йошкар-Ола, 16 сентября 2010 года. — Йошкар-Ола, 2011, — С. 91—95.
• Я. Элексейнын «Ӧрмӧк» сборникыштыже антоним-влак Н Социокультурное развитие РМЭ: История и современные процессы: материалы Всероссийской науч.-практ. конф. Йошкар-Ола, 28-29 октября 2010 года. — Йошкар-Ола, 2011. — С. 223—224.
• Семантические диалектизмы моркинско-сернурского говора марийского языка // Языки, литература и культура народов полиэтнического урало-поволжья (современное состояние и перспективы развития): материалы VIII Международного симпозиума «Языковые контакты Поволжья». Йошкар-Ола, 18—20 августа 2011 г. — Йошкар-Ола, 2011. — С.101—103.
• Я. Элексейнын «Ӧрмӧк» сборникыштыже вончештарыме значениян шомак-влак // Концепция мира и человека в русской и зарубежной литературе: теория и практика изучения художественного произведения: материалы 1 всероссийской науч.-практ. конф. Йошкар-Ола, 28.03.2011. — Йошкар-Ола, 2011. — С. 308—312.
• Памяти Ивана Степановича Галкина (1930—2010) // Марийский археографический вестник. — 2011. — № 21. — С. 288—289 (Соавт. Матросова Л. С.).
• Лексико-семантическая структура глаголов мураш и юрла // Fenno-ugrica. Проблемы финно-угроведения, этнокультурных и межъязыковых контактов. Труды Института финно-угроведения. — Йошкар-Ола, 2012. — Вып. 6. — С. 27—30.
• С. Г. Чавайн «Элнет» романыштыже движенийым ончыктышо гла- гол-влак // Актуальные проблемы изучения и преподавания литературы в вузе и школе: материалы IX Всероссийской науч.-практ. конф. 2—3.11.2011 г. — Йошкар-Ола, 2012.— С. 176—181. (Соавт. Иванова Е. Р.).
• С. Чавайнын «Элнет» романыштыже фразеологизм-влак // Актуальные проблемы изучения и преподавания литературы в вузе и школе: материалы IX Всероссийской науч.-практ. конф. 2—3.11.2011 г. — Йошкар-Ола, 2012. — С. 181—185. (Соавт. Логинова М. А.).
• Олимпиалын лектышыж нерген ой // Образовательное пространство национальной сельской школы: опыт и перспективы развития: материалы Всероссийской науч.-практ. конф. — Йошкар-Ола, 2012. — С, 82—84.
• Марий орфографий мутер. — Йошкар-Ола: Марийский научно-исследовательский институт языка, литературы истории им. В. М. Васильева. — 368 с. (Соавт. коллектив авторов).
• Словарь терминов по обществознаний) на марийском языке для общеобразовательных школ. — Сыктывкар; Ижевск; Йошкар-Ола; Саранск; Баданчоньтомай, 2011. — 46 с.
• Моркинско-сернурский говор марийского языка / Мар. гос. ун-т. — Йошкар-Ола, 2012. — 208 с. (Соавт.: Васильев В. Н., Иванов И. Г., Матросова Л. С., Учаев 3. В.).
• У пайрем у шӱлышым пуышаш. Марий Тиште кече нерген шонкалымаш // Ончыко. — 2014. — № 11. — С. 8—10. (Соавт.: Иванов А. Н., Сибатрова С. С.).
• М. Шкетанын «Мыскара ойлымаш-влак» сборникыштыже савырал каласыме глагол-влак // Язык и социум: материалы Межрегиональной науч.-практ. конф., посвященной Дню марийской письменности. - Йошкар-Ола, 2015. — С. 83—89.
• Марий да мордва йылмылаште лексике икгайлык // Язык и социум: материалы Межрегиональной науч.-практ. конф., посвященной Дню марийской письменности. — Йошкар-Ола, 2015. — С. 87—93. (Соавт. Ибатиева Т. Э.).
• Кас-йӱдвел наречийыште материальный культур дене кылдалтше шомак-влак // Язык и социум: материалы Межрегиональной науч.-практ. конф., посвященной Дню марийской письменности. — Йошкар-Ола, 2015. — С. 93—98. (Соавт. Чермакова М. А.).
• В. Колумбын «Толза муро памашем воктеке» почеламутшын йылмыже // Проблемы марийской и сравнительной филологии: материалы II Всероссийской науч.-практ. конф. с международным участием, посвященной памяти проф. И. Г. Иванова и поэта В. Колумба. — Йошкар- Ола, 2015.—С. 324—326.
• Глаголы движения в романе С. Г. Чавайна «Элнет» // Вестник Марийского государственного университета. — Йошкар-Ола, 2015. — № 3(18). — С. 62-65. (Соавт.: Матросова Л. С., Музурова Н. А.).
• Марийско-мордовские (эрзянские) лексические параллели // Победа в науке: сб. трудов Всероссийской 49-й науч. студенческой конф., посвящается 70-летию Победы в Великой Отечественной войне 1941—1945 годов. — Чебоксары, 2015. — С. 156—157. (Соавт. Ибатиева Т. Э.).

Газет публикаций-влак

• Труд во благо своего народа // Марийский университет. — 2004. — 15 октября.
• У шӱдыр чӱкталте // Марий Эл. — 2010. — б январь.

Илышыже да пашаже нерген литератур

• Мустаев Е.Н. Рецензия на канд. дисс. Барцевой Л.И. «Полисемия глаголов в марийском языке» // СФУ. – 1990. – № 2. – С. 143-147.
• Сабитов С.С. Кажнын шке чолга шӱдыржӧ // «Марий коммуна». – 1990. – 19 июль.
• Дмитриева Н. Мый шкемым вес пашаште ом уж // Кугарня. — 1995. — 11 август.
• Григорьева Л. Поро кумыл илышым сӧрастара // «Ямде лий». – 1997. – 28 июнь.
• Ученые Марийского государственного университета. – Йошкар-Ола, 2002. – С.142-143.
• Камалетдинова Л. «Юмылан тау, ош тӱняште илем, сылне мланде ӱмбалне коштам...» // Марий Эл. — 2015. — 7 июль.
• Марийские лингвисты: биобиблиографический сборник / Мар. гос. ун-т; сост.: И.Г. Иванов, В.Н. Васильев, В.Н. Максимов. — Изд. 3-е, испр. и доп. — Йошкар-Ола, 2016. — 504 с. C. 57-65.

Чап

• Марий Эл Республикын сулло туныктыш пашаеҥже (2002).
• Россий Федерацийын Туныктымаш да шанче министерствын Чапкагазше (2010).

Кылвер-влак

• Барцева Людмила Ивановна.(руш)

Литератур

1. Марийские лингвисты: биобиблиографический сборник / Мар. гос. ун-т; сост.: И.Г. Иванов, В.Н. Васильев, В.Н. Максимов. — Изд. 3-е, испр. и доп. — Йошкар-Ола, 2016. — 504 с. C. 57-65.