Кече (жап): версий-влак коклаште ойыртем

[[Файл:Daylight.png|thumb|400px360px|[[Кече (астрономийшӱдыр)|Кече]] [[Мланде (планет)|Мландымбалне]] (2-шо [[Вӱдшор]] [[тылзе]] 13:00 [[UTC]]). Кече ден [[йӱд]]ым ойырымо кундем-влак, йӱдвел полярный зона воктенсе вер эре волгыдо ([[полярный кече]]), кечывалвел полярный зона воктенсе вер эре пычкемыш ([[полярный йӱд]]).]]

[[Файл:Sutka.PNG|650px560px|thumb|Сутка шошымсо да шыжымсе [[кечытӧр]] кечын.]]

|[[Файл:Kechyn tainaltmyze.PNG|220px|thumb|[[Мланде (планет)|Мланде]] [[Мландын экваторжо|экватор]]ын плоскостьшо [[Эклиптика|эклиптикын]] плоскостьшо деке тайналтмыже]]

[[Кече (жап)]] — [[Кече (астрономий(шӱдыр)|Кече]] [[Кече лекмаш|лекме]] гыч [[Кече шичмаш|Кече шичме]] марте [[жап]].

Кечын кужытшо шекланыме верын [[географический широта]]же да [[ий]]ын пагытше деч зависитла. [[Ийын пагытше]] мучко кечын кужытшо вашталтмаш [[Мланде (планет)|Мланде]] [[Мландын экваторжо|экватор]]ын плоскостьшо [[Эклиптика|эклиптикын]] плоскостьшо деке тайналтмыжын следствийже, кудыжо примерно 23[[Градус, минут, секунд|°]]44[[Градус, минут, секунд|′]] лиеш: ий пагыт мучко [[Мланде|Мландын]] Кече йыр пӧртын савырнымыже годым Кечын коймо положенийже [[кава]] сферын [[кечывалвел полушарий]]же гыч [[йӱдвел полушарий]]ышкыже вончалтеш, сандене [[кечывал]] жапын Кече кӱкшытшӧ вашталтеш. [[Йӱдвел]] полушарийыште эн кӱчык кечылан [[телымсе кечышогымаш]] шотлалтеш, а эн кужу кечылан — [[кеҥежымсе кечышогымаш]], [[Шошымсо кечытӧр|шошымсо]] да [[Шыжымсе кечытӧр|шыжымсе]] [[кечытӧр]] годым Кече лач [[эрвел]]не летеш да [[касвел]]не шинчеш, кечын да [[йӱд]]ын кужытшо иктӧр лийыт.