Дмитриев, Виталий Сергеевич: версий-влак коклаште ойыртем
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
Removing ДМИТРИЕВ-ОЗИ.jpg, it has been deleted from Commons by Daphne Lantier because: per c:Commons:Deletion requests/Files uploaded by Kudsebs. |
Тӧрлымашын возен ончыктымашыже уке |
||
24 корно:
'''Виталий Дмитриев-Ози''' (В. Сергеев, В. Яльский, В.Карпов, Орлой Канеш, Мичу Вичу, Д. Митев) (Виталий Сергеевич Дмитриев) ({{Шочын|1949|01|4}}, [[Татар АССР]], [[Балтаси кундем]], [[Улисъял]] ял) — [[серызе]], [[почеламутчо]], басньым возышо, [[драматург]], [[прозаик]], [[Россий Серызе-влак ушемын йыжъеҥже]] (1999).
== Илыш
Виталий Дмитриев-Ози Татарстан республикысе кызытсе Балтаси районысо Улисьял ялыште 4 Шорыкйол 1949 ийыште шочын. Тыштак ныл классым тунем лектын. Варажым Мари-Турек районысо Арбор кандашияш школышто тунемын.1966 ийыште Ципья кыдалаш школышто 9 классым тунем пытарымеке, Тетюши педучилищыш «кап-кылым шуарымаш» направленийыш тунемаш пурен. 1969 ийыште Татарстанысе Рыбно-Слободской районысо Шумбут кыдалаш школыш пашам ышташ колтеныт. Тиде ийыштак Совет Армий радамыш ÿжалтын. 1971 ийгыч Марий Элын да Татарстанын школлаштыже пашам ыштен. 1979 ийыште Марий кугыжаныш университетын ял озанлык факультетшым заочно тунем пытарен.
1981 ийгыч Сернур посёлкышто ила. Сернур районын тÿвыра отделысе сылнымут мастерскойыштыжо, «Юбилейный» кинотеатрыште пашам ыштен, художественно-бытовой «Универсал» кооперативым вуйлатен. «Призыв» (кызыт «Шернур вел») район газетын тÿҥ секретарьже, редакторын заместительже да редактор лийын. 1998 ийыште «Земледелец» колхозын председательжылан сайленыт. Тушто март 2001 ий марте пашам ыштен.
== Сылнымут корныжо ==
Сылнымут корныш 1980 ийлаште ушнен. Тудо марий литературлан йöршын шуэ, шкешотан да мондалтше жанрыште пашам ышта – тиде басне. Чÿчкыдын мыскара (юмор) миниатюр, фельетон, эпиграмм, мыскылтыш (сатир) почеламут, шарж-влакым возен шога. Республикысе газетлаште да «Ончыко» журналыште печатлат шога. В. Мэчи да Мичу Вичу псевдоним-влак дене пайдалана. Шке вийжым драматургийыштат таҥастарен онча.
В. Дмитриев-Ози – 5 почеламут да басне сборникын авторжо. Россий писатель ушемыште 1999 ий гыч.
Тудын икымше почеламутлаже да кум басньыже «Висвис олык» (1999) сборникыш пуреныт. Басне циклже«Локама вондер» (1991) сборник гыч тÿҥалын, варарак«Локама пеледыш» (1997) да «Локамаште – мӱкш» (1990) сборник-влак лектыт.
В. Дмитриев-Ози тÿрлö кушкыл да янлык гоч кызытсе илышым сÿретла. Чÿчкыдын койдарен, воштылын герой-влакым тÿрлö ситуцийыште ончыкта.
Кугу тÿткышым моральлан да чынлан ойыра. Тыгай кычалтыш-влак шке ÿмылыштым В. Дмитриев-Озин произведенийлаштыже муыныт. Автор у, шкешотан басне сюжет-влакым шочыктен да тушан илыш чыным серен кертын. Тудын басньыже-влак айдемын да обществын йоҥылышлажым почын пуат да тудын ончыкылык вияҥмыжым ончыктат.
== Сылнымут ==
77 ⟶ 87 корно:
=== А. Тимиркаев. Г. Микайын муршольыжо ===
Тудо марий литературышто шагал куралме аҥам – басне жанрым ойырен налын. Ик лÿм дене веле огыл тырша, тÿрлö авыртышыже уло: В.Дмитриев-Ози, Орлой Канеш, Кол Орлой… А чын лÿмнерже – Дмитриев Виталий Сергеевич. Марий басньын ачаже Г.Микай семынак Татарстанеш шочын, Балтач районысо Улисьял лÿман ялеш 1949 ийын 4 январьыште. Тетюши олаште педучилищым да Марий госуниверситетым тунем лектын. Почеламутым возаш 1970 ийыште тÿҥалын, икымше басньым – тулеч латкум ий вара. 1991 ийыште Шернурышто «Локама вондер» басне сборникым савыктен, а 1997 ийыште Йошкар-Олаште – «Локама пеледышым».
Армийыште ракетный войскаште служитлен. Фирмымат вуйлатен, Шернур райгазетын тÿҥ редакторжат лийын, кызыт – верысе «Земледелец» тÿшка паян озанлык председатель.
Мафий, вор тÿча толат элнам,
А Оза «помыжалтеш» кунам? –
воза автор «Опкын умдыла» басньыштыже. Тидым поэтын илыш кредожо, возымыжын тÿҥжö, манаш лиеш.
Виталий Дмитриевлан– 50 ий. «Куш, пеҥгыдем, таза лий да эре öрыктарен шого мемнам шкендын волгыдо, пÿсö уш-акылет дене», – манына шкенан пагалыме авторлан.
Вожет таза гын, пеҥгыде пиал:
Ок йöрыктö тÿтан мардеж, пуал,–
каласен вес басньыштыже поэт. Чын каласыме. Мурвожет эре пеҥгыде, пеледышан лийже.
(Ончыко, 1998. № 12. С. 83).
== Кылвер-влак ==
| |||
