Википедий

Петухов, Виталий Альбертович: версий-влак коклаште ойыртем

Интерактивная навигация по истории
← Ончычсо тӧрлатымаш-влак
Контентым кораҥдыме Контентым ешарыме
ВизуальныйВики-текст
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
иТӧрлымашын возен ончыктымашыже уке
 
8 корно:
|тыршымаш алан = [[серызе]], [[почеламутчо]], [[журналист]]
|шочын = 9.02.1954
|шочмо вер = [[РСФСР]], [[Марий АССР]], [[Курыкмарий кундем]], [[Кугу Сӧреманэҥер]] ял
|гражданство = {{Флагификаций|Совет Ушем}}<br /> {{Флагификаций|Россий}}
|подданство =
17 корно:
|пелаш =
|йоча-влак =
|чап пӧлек да премий = [[Марий Эл Республикын сулло журналистше]] (1993), [[Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премий]] (1997), [[Марий Эл Республикын Калык серызыже]] (2014), [[Марий Эл Республикын Тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министерствыже|Марий Эл Республикын Тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министерствын]] Чапкагазше (2003), [[Марий Эл РеспубликынРеспублик ПрезидентшынПрезидент]]ын ЧапкагазшеТаумутшо (2004), Марий обком ВЛКСМ-ын Чапкагазше (1984).
|сайт =
|Commons =
}}
 
'''Виталий Петухов (Виль Мамут, Кыйыр Витали)''' (Виталий Альбертович Петухов) ({{Шочын|1954|02|9}}, [[РСФСР]], [[Марий АССР]], [[Курыкмарий кундем]], [[Кугу Сӧреманэҥер]] ял —– {{Колен|12|01|2016}}) —– [[курыкмарий]] [[серызе]], [[почеламутчо]], [[журналист]], [[РСФСР Журналист-влак ушем]]ын йыжъеҥже (1979), [[СССР Серызе-влак ушем]]ын йыжъеҥже (1990), [[Марий Эл Республикын сулло журналистше]] (1993), [[Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премий]]ын лауреатше (1997), [[Марий Эл Республикын Калык серызыже]] (2014).
 
== Илыш корныжо ==
Виталий Петухов [[1954]] ийын [[9 пургыж|пургыж тылзын 9-ше кечынже]] [[Марий АССР]] [[Курыкмарий кундем]] [[Кугу Сӧреманэҥер]] ялеш шочын. Кузнецово кыдалаш школым тунем лекмеке, 1971 ийыште пединститутыш историко-филологический факультетыш тунемаш пурен.<br />
1975 ий гыч Куженер районысо «Заря» газет редакцийыште журналист пашаже тӱҥалын. Тыште тудо тыглай корреспондент гыч тӱҥ редактор марте кушкын.<br />
Икымше поэтический ошкылжо Курыкмарий районысо «Ленин корны» газетеш, 1969 ийыште «Ямде лий» республикысе йоча газетеш почеламут-влак савыкталтме дене кылдалтын. Умбакыже «Ончыко» журналыште, коллективный сборниклаште почеламутлаже чӱчкыдын савыкталтыныт. Посна книга дене «Шылдыран ивлӓ» (1982), «Со пуры лижӹ!» (1990) Марий книга савыктыш полшымо дене лектыныт. «У сем» журналеш тӱрлӧ ийыште савыктыме тыгай поэме-шамычше уло: «Ӹлӹмӹ жепем», «Кугилӓ», «Шам», «Атаман». Руш йылмышке кусарыме икмыняр почеламутшо сборниклаште савыкталтыныт: «Середина земли родной» («Свременник», 1987), «Край марийский, земля Онара» («Советский писатель», 1989). В. Петухов финн-угор поэт-влакын почеламутыштым, тӱрлӧ статьям да публицистикым курыкмарий йылмышке ятыр кусарен.<br />
34 корно:
 
== Тӱҥ произведенийже-влак ==
* [https://drive.google.com/file/d/0B7Lz8oN3kXoPZW9XN0J1VXdTX0k/view Почеламут-влак // Ончыко. 1981. № 3. С. 110—112110–112.]
* Шолшы вӹд // Шылдыран ивлӓ: лыдышвлӓ [Крылатые годы : сб. стихов]. 1982. С. 44—7644–76.
* Шӹжвӹк йӱмӹ вӹд : повесть, шайыштмашвлӓ [Соловьиный родник : повесть, рассказы]. Йошкар-Ола, 1984. 96 с.
* Со пуры лижӹ! : лыдышвлӓ [Да будет мир : стихи, поэма]. Йошкар-Ола, 1990. 132 с.
Ӓкрӓм* Ӓкрӓм: ист. роман, повесть, шайыштмашвлӓ [Акрам]. Йошкар- Ола, 1994. 320 с.
* [https://drive.google.com/file/d/1Tk7hxpqHOSD9ukNdlQygX21INuBZgXF3/view Вӓкш ак нигышты : шайыштмаш // У сем. 2000. № 3. С. 40—5440–54.]
* Корны мыч арава кен : кримин. повесть [Шла машина грузовая]. Йошкар-Ола, 2003. 100 с.
* Пӹсӹ пикш, тангыла янгеж : ист. роман [Лук тугой и острые стрелы]. Йошкар-Ола, 2006. 224 с.
* [https://drive.google.com/file/d/1BTvUtknk80f-WP5ZMdPtwCyRbAI9spUl/view А мӹнь —– ымбакы...: повесть фэнтези // У сем. 2006. № 3. С. 97—12497–124;] [https://drive.google.com/file/d/18xfo31GT88OfC4PXbkqMuBwrjCBdnyXt/view № 4. С. 93-11593–115;] [https://drive.google.com/file/d/17iNmsR3FLP0nklF5A6p5SYn3wRpr7pRK/view 2007. № 1. С. 73-9973–99.]
Атаман* [https://drive.google.com/file/d/0B8J3HqxXbH7NeG8wUURxYmduZUE/view Атаман: поэме // Ончыко. 2007. № Е1. С. 48—5848–58.]
 
== Руш йылмыш кусарыме произведенийже-влак ==
* Стихи / пер. С.Золотцева, А.Смольникова // Соловьиный родник. Йошкар-Ола, 1984. С. 340—344340–344.
* Видение осени ; Туманное утро ; Молодые ; Земляничное лето ; Сын села, родство я это берегу / пер. С.Золотцева // Середина земли родной. М., 1987. С. 313-317313–317.
 
== Илышыже да творчествыже нерген литератур ==
* Абукаев-Эмгак В. «Острые стрелы» горномарийского прозаика // Мар. правда. 1997. 20 нояб.
* [https://drive.google.com/file/d/1sIfQbSjJTbhw79B8Pe6bl6vUQJ0ev3Td/view Алдушкина Р. Шӱмӹштӹ пурым кӹньӹлтӓш // У сем. 2000. № 1. С. 140-144140–144.]
* Федосеева Н.А. Образы и прототипы священнослужителей в исторических романах В. Петухова // Христианизация народов Среднего Поволжья и её историческое значение: материалы регион. науч. конф. 2001. С. 152–156.
* [https://drive.google.com/file/d/0B8J3HqxXbH7NYlBYWktiUEdwUHc/view Тимиркаев А. «Историйна лач ик тӱсан гына огыл...» // Ончыко. 2002. №8№ 8. С 5-65–6.]▼
* В.Петухова // Христианизация народов Среднего Поволжья и ее историческое значение : материалы регион, науч. конф. 2001. С. 152—156.
* [https://drive.google.com/file/d/0B7Lz8oN3kXoPT0JjbFk5emM4VXc/view Писатели Республики Марий Эл: автобиобиблиогр. сборник. Йошкар-Ола, 2004. С. 53.]
▲* Тимиркаев А. «Историйна лач ик тӱсан гына огыл...» // Ончыко. 2002. №8. С 5-6.
* ПисателиВиталий РеспубликиПетухов: Марийбуклет Эл/ :Союз автобиобиблиогрписателей Респ. сборникМарий Эл. Йошкар-Ола, 2004. С. 53.
* [https://drive.google.com/file/d/121tbr6iok3VFgQpjVt2AatrlkmUcMvof/view Куторов Н. Акпарс дӓ XVII курым гишӓн В. Петуховын романжы // У сем. 2004. № Е1. С. 8-108–10.]▼
* Виталий Петухов : буклет / Союз писателей Респ. Марий Эл. Йошкар-Ола, 2004.
* [https://drive.google.com/file/d/0B8J3HqxXbH7NSDdNb1ZLWDdhd00/view Тимиркаев А. «Айдемым паша лектышыж дене аклыман...» // Ончыко. 2004. № Е1. С. 98-10098–100.]▼
▲* Куторов Н. Акпарс дӓ XVII курым гишӓн В.Петуховын романжы // У сем. 2004. № Е С. 8-10.
* [https://drive.google.com/file/d/10xXFllqEUItvk-ZNT9xjX8yHH4ojb1Jz/view МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 280.]
▲* Тимиркаев А. «Айдемым паша лектышыж дене аклыман...» // Ончыко. 2004. № Е С. 98-100.
* МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 280.
 
== Чап ==
67 ⟶ 66 корно:
* Марий АССР Курыкмарий кундем райком КПСС-ын да районын Калык депутат ушемын Чапкагазше (1990).
* [[Марий Эл Республикын сулло журналистше]] (1993).
* [[Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премий]] «Ӓкрӓм» да «Пӹсӹ пикш, тангыла янгеж» историй роман-влаклан» (1997).
* [[Марий Эл Республикын Тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министерствыже|Марий Эл Республикын Тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министерствын]] Чапкагазше (2003).
* [[Марий Эл РеспубликынРеспублик ПрезидентшынПрезидент]]ын ЧапкагазшеТаумутшо (2004).
* [[Марий Эл Республикын Калык серызыже]]<ref>Указ Главы Республики Марий Эл от 19 февраля 2014 г. № 25 «О присвоении почетного звания «Народный писатель Республики Марий Эл» Петухову В.А.»</ref> (2014).
 
== Кылвер-влак ==
78 ⟶ 77 корно:
 
== Литератур ==
# [https://drive.google.com/file/d/10xXFllqEUItvk-ZNT9xjX8yHH4ojb1Jz/view Марийская биографическая энциклопедия : 3849 имен в истории Марийского края и марийского народа / авт. и рук. проекта В. Мочаев. -– Йошкар-Ола, 2007. С. 280.]
# [https://drive.google.com/file/d/0B7Lz8oN3kXoPSUR6UUdVb2dCa3M/view Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А. Васинкин, В. Абукаев и др. —– Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. —– 752 с. С. 495-497495–497.]
 
== Важ-влак ==
<references />
 
[[Категорий:Марий серызе-влак]]
"https://mhr.wikipedia.org/wiki/Петухов,_Виталий_Альбертович" гыч налме