Пирогов, Георгий Прохорович
Георгий Пирогов (Георгий Прохорович Пирогов) (1951 шорыкйол 6, РСФСР, Марий АССР, Провой кундем, Юлъял ял) — руш серызе, почеламутчо, журналист, Россий Журналист-влак ушемын йыжъеҥже.
| Георгий Прохорович Пирогов | |
|---|---|
| Георгий Пирогов | |
| Шочмаш дене лӱм | Георгий Прохорович Пирогов |
| Шочын | 1951 ий 6 шорыкйол (73 ий) |
| Шочмо вер | РСФСР, Марий АССР, Провой кундем, Юлъял ял |
| Чап пӧлек да премий |
Марий Эл Республик Виктерын Чапкагазше (2000) |
Илыш корныжо тӧрлаташ
Георгий Пирогов 1951 ийын шорыкйол тылзын 6-шо кечынже Марий АССР Провой кундем Юлъял ялеш служышо ешеш шочын. У Торъялысе интернат-школым пытарымек, Марий радиомеханический техникумышто тунемын (1970). Кӱшыл шинчымашым Озаҥ кугыжаныш университетыште налын. Кӱшыл партийный школышто тунемын, но 1991 ийысе пуламырлан кӧра пытарен огыл. 2003 ийыште Москосо вузын филиалжын кок ияш курсыштыжо «тӱшка увер-аҥар йӧн-влакын менеджерже» специальностьым налын.
Г. Пироговын паша корныжо Ульяновскысо механический заводышто тӱҥалын. Армийыште служитлыме деч вара У Торъял районысо «Сельская новь» газет редакцийыште литпашаеҥ, пӧлка вуйлатыше лийын (1972–1979 ийла). 1979–1983 ийлаште Советский районысо «За коммунизм» газетыште пӧлка вуйлатыше, редакторын алмаштышыже лийын. 1983–1986 ийлаште Шернур районысо «Призыв» газетын редакторжылан ыштен. 1986 гыч 1991 ий марте КПСС Марий обкомын инструкторжо, печать сектор вуйлатыше, КПРФ рескомын консультантше лийын. 1991–1992 ийлаште – «Республика» газетын тӱҥ редакторжын алмаштышыже. Вара МАССР печать министрын алмаштышыжлан, Печатьын эрыкшым аралыме шотышто регионысо инспекцийым вуйлатышылан шогалтеныт. 1994–1995 ийлаште Марий книга издательствым вуйлатен, 1995 ий гыч «Издательство «Книга и К» ООО-н директоржо лийын. 1996 гыч 2003 ий марте республикысе Журналист ушемын ответственный секретарьже да вуйлатышыже лийын. 1996 гыч 2003 ийлаште – РМЭ-се усталык ушем-влакын Координационный каҥашыштын вуйлатышыже.
Лу ий утла РМЭ-се Интеллигенций конгрессын вуйлатышыже лийын.
Г. Пироговын икымше почеламутшо У Торъял районысо «Сельская новь» газетыште 1973 ийыште печатлалтын. Поэзий дек утларакше армийыште служитлымыж годым кумылаҥын. Рушла воза. «Взгляд» икымше почеламут книгаже 1986 ийыште лектын, а 1993 ийыште шкенжын да марла гыч кусарыме почеламут книгаже савыкталтын. Марий йылмым сайын пала, сандене вигак оригинал гыч кусара. Тудын кусарымыж дене З. Висвисын «Путь мой – Млечный» почеламут книга да курымла лондемысе 25 марий поэтын «Давай на равных говорить...» почеламут антологий книгам луктын. Тушко 400 наре произведений пурен, ты шотышто икмыняр поэме уло. Тылеч посна, рушлаш кусарен, чыла гаяк марий поэтын посна возымыштым кок томан антологий дене луктын. «Красное и белое» почеламут книгам савыктен.
Россий Журналист ушем член. РМЭ-н Чап грамотыж дене палемдалтын (2000).
Тÿҥ произведенийже-влак тӧрлаташ
- Взгляд: стихи. Йошкар-Ола, 1986. 96 с.
- Сомнения: стихи, переводы с марийского языка. Йошкар-Ола, 1993. 128 с.
- Противостояние: книга стихов. Йошкар-Ола, 1999. 192 с.
- Стихи // Сотовый мёд. Йошкар-Ола, 2000. С. 111 - 120.
- Молан кӱлеш; Памашем; Кум корно: почеламут-влак // Ончыко. 2001. № 1. С. 158 - 159.
- Стихи // Русское слово Марий Эл. Йошкар-Ола, 2004. С. 271 - 273.
- Наследники: книга стихов. Йошкар-Ола, 2005. 160 с.
- Тринадцатый апостол : новые произв., стихи разных лет; переводы с мар.: поэзия, драматургия. Йошкар-Ола, 2007. 400 с.
- Стонсы: новые стихи, поэмы, интервью. Йошкар-Ола, 2008. 304 с.
- Белое и Красное: новые стихи, поэмы, поэма-драма, интервью. Йошкар-Ола, 2012. 432 с.
- Время вычитания: стихи, поэма, стихи на мар. языке; публицистика, лит. критика; переводы: драматургия, поэзия. Йошкар-Ола, 2020. 448 с.
- Послесловие: стихи новые и не публиковавшиеся; очерки, эссе, интервью, статьи, рецензии. Йошкар-Ола, 2023. 535 с.
Кусарыме произведенийже-влак тӧрлаташ
- Висвис З. Путь мой — Млечный / пер. с мар. Йошкар-Ола, 2006. 84 с.
- Давай на равных говорить: антология; марийская поэзия рубежа веков. Йошкар-Ола, 2008. 544 с.
- Антология марийской поэзии в переводах Германа Пирогова. Том 1. Йошкар-Ола, 2010. 544 с.
- Антология марийской поэзии в переводах Германа Пирогова. Том 2. Йошкар-Ола, 2011. 544 с.
- 100 марийских поэтов: полная (имён) антология марийской поэзии. Йошкар-Ола.
Творчествыже нерген литератур тӧрлаташ
- Пирогов Г. «Марий мланде — мыйын илышем...» // Ончыко. 2001. № 1. С. 155—157.
- Марышев В. «В журналистике должны работать личности» // Мар. правда. 2001. 6 янв.
- Шингареева О. Философ с душой лирика // Йошкар-Ола. 2004. 5 мая.
- МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 282.
Чап тӧрлаташ
- Россий Журналист-влак ушемын йыжъеҥже.
- Марий Эл Республик Виктерын Чапкагазше (2000).