теле
Шч Кш Вр Из Кг Шм Рш
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
2024 ий

12 теле (12 декабрь) — григориан кечышот почеш идалыкын 346-шо (кужемдыме ийлаште — 347-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 19 кече кодеш.

Пайрем да памятный дате-влак

тӧрлаташ
  •   — Калык-влак кокласе нейтралитет кече

Национальные

тӧрлаташ

Лӱмгече

тӧрлаташ
  • Католик тын: Александра.
  • Танле тын: Парамон, Филумен, Акакий, Нектарий, Авив, Сатурнин, Сергий, Мардарий.

Событий-влак

тӧрлаташ

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 12 кечысе событий-влак

  • 1817 ий — Моско олаште Манежым почмо.
  • 1875 ий — изобретатель Павел Яблочков дуговой лампочкым ыштен.
  • 1901 ий — Кугу Британийыште ÿстембал теннис ассоциацийым почыныт.
  • 1979 ий — КПСС ЦК-ан политбюрожо Афганистаныш совет войскам пуртымо нерген кÿштыкым пеҥгыдемден.

Шочыныт

тӧрлаташ

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 12 кечынже шочшо-влак

  • 1920 ий — Ярыгинын, Андрей Фёдорович (1920-1983), мари-влак кокла гыч икымше философ. Философий шанче кандидат.
  • 1952 ий — Ахметгараев, Шаукат Габдулхакович, cкульптор, сӱретче. «Комсомольцам огненных лет» да Ольга Тихомировалан чапкӱ-влакым лач тудын проектше почеш шогалтеныт. Тидын деч посна марий кундемнан шуко кумдан палыме еҥ-влакын портретыштым сӱретлен. Тудын ончерже Москошто, Ленинградыште да моло олалаштат эртеныт.
  • 1954 ий — Захаров, Вениамин Александрович, семмастар да тӱвыра пашаеҥ, Марий Эл Республикысе сымыктышын сулло пашаеҥже палемда. Йошкар-Оласе Палантай лӱмеш музык училищыште тунем лекмек, уш–акылжым Озаҥ оласе кугыжаныш консерваторийыште пойдарен. Паша корныжо музык училищыште тӱҥалын, вара руш драмтеатрыште шуйнен. 1987-ше ий гыч республикысе курчак театрын музык ужашыжым вуйлаташ тӱҥалын. «Савик», «Эх, илышет, шеремет», «Окса мешак», «Дюймовочка», «Зеленый великан» спектакль–влаклан семым возен. Тыгак тудо ятыр эстрада мурын авторжо, «Чонем - ялыште», «Таҥем, таҥем» да «Ош куэр» сборник–влакым чумырен.
  • 1961 ий — Мишина, Надежда Алексеевна, Провой кундем Какшамар тӱвыра пӧрт пеленсе «Ӱшанлык» калык фолькор ансамбльын вуйлатышыже. Надежда Алексеевна тӱвыра да сымыктыш колледжым тунемын пытарен, тылечын вара эреак тӱвыра аланыште тырша. Йоча ансамбль-влакымат виктара, тудын тунемшыже-влак консерваторийыштат тунемыт, Марий Эл кушыжаныш куштышо ансамбльыште куштат.

Коленыт

тӧрлаташ

Тугак ончо: Категорий:Теле тылзын 12 кечынже колышо-влак

Калык пале

тӧрлаташ
  • Парамонын кечыже.
  • Тиде кечын декабрь мучаш марте могай игече шогымым мужедыныт. Кече онча гын, игече ояр лиеш; поран лÿшка гын, декабрь мучко мардежан да луман игечым вучыман.