Йӱрнӧ кундем
Йӱрнӧ кундем (курыкмарла Йӱрнӹ кымдем, рушла Ю́ринский райо́н) — Марий Эл Республикысе кундем. Район рӱдер — Йӱрнӧ (Юрино) ола сынан посёлко.
Район | |||||
Йӱрнӧ кундем | |||||
---|---|---|---|---|---|
Йӱрнӹ кымдем, Юринский район | |||||
|
|||||
56°18′ с. ш. 46°18′ в. д.HGЯO | |||||
Эл | Россий | ||||
Ужашыже | Марий Эл | ||||
Административ рӱдӧ | Йӱрнӧ | ||||
Администраций вуйлатыше | Шихова Марина Евгеньевна | ||||
Эртыш да географий | |||||
Негызлыме | 1924 | ||||
Кумдык | 2154 км² | ||||
Шагат ӱштӧ | MSK (UTC+4) | ||||
Калыкчот | |||||
Калыкчот | 9763 еҥ (2010) | ||||
Калык-влак | марий, руш | ||||
Инаныше-влак | Танле | ||||
Официал йылме-влак | руш,марий | ||||
Цифрр идентификатор-влак | |||||
Телефон код | +7 83644 | ||||
Автомобиль код | 12 | ||||
Официал сайт | |||||
Медиафайлы на Викискладе |
Географий
тӧрлаташКундем Юл эҥерын шола серыштыже, Марий Элын касвелныже верланен. Угарман велысе Воскресенский, Воротынский кундемла дене, эрвелне — Килемар кундем, кечывалвелне — Курыкмарий кундем дене пошкудылана. Вӱтла эҥер Йӱрнӧ кундемым кок ужашлан пайла.
Кундемын кумдыкшо 2154 км² (але 215400 га)-ш шуэш. Мландын 75 %-ште чодыра кушкеш. Тӱҥ шотышто мланде тӧр, курык-влак деч посна. Кундем гоч Юл, Вӱтла, Люнда, Дорогуча эҥер-влак йогат, шуко изи эҥер, ер уло.
Эртымгорно
тӧрлаташКалык
тӧрлаташ1 Шорыкйол 2005 ийысе шотлымаш почеш кундемыште 10 800 еҥ ила.
Административ шеледымаш
тӧрлаташЭкономика
тӧрлаташПромышленность
тӧрлаташКундемысе промышленный предприятий-влак пу ыштымаш дене илат, оҥам, брусым пӱчкедат, фанерым ыштат, торфым луктыт. Чодрам руышо да пум обрабатыватлыше предприятий-влак кундемын промышленный секторыштыжо 65%-аш ужашым айлат, топливный промышленность — 1,8 %, перерабатыватлыше — 32%.
Ял озанлык
тӧрлаташЯл озанлык гыч лектыш тӱҥ шотышто шӧр да шыл дене.
Транспорт
тӧрлаташТӱвыра да туныктыш
тӧрлаташТуныктымо тӧнеж-влак
тӧрлаташ- 5 кыдалаш школ,
- 4 тичмаш огыл кыдалаш школ,
- 9 тӱҥалтыш школ.
Тӱвыра тӧнеж-влак
тӧрлаташ- Районысо рӱдо да йоча книгагудо-влак, сем школ,
- Историко-художественный тоштер.
Тӱвыра памятник-влак
тӧрлаташ- «Шереметевын полатше»
- Михайло-Архангельский храм
- Район мучко уло:
- 59 археологий памятник,
- 21 эртымгорно памятник,
- 13 архитектур памятник.