Йӱрнӧ кундем

Йӱрнӧ кундем (курыкмарла Йӱрнӹ кымдем, рушла Ю́ринский райо́н) — Марий Эл Республикысе кундем. Район рӱдер — Йӱрнӧ (Юрино) ола сынан посёлко.

Йӱрнӧ кундем
Йӱрнӹ кымдем, Юринский район
Ойып
Ойып
Тисте
Тисте
Эл

Россий

Статус

Район

Ужашыже

Марий Эл

Административ рӱдӧ

Йӱрнӧ

Негызлыме

1924

Администраций вуйлатыше

Шихова Марина Евгеньевна

Официал йылме-влак

руш,марий

Калыкчот (2010)

9763

Калык-влак

марий, руш

Инаныше-влак

Танле

Кумдык

2154 км²

Йӱрнӧ кундем картыште

Шагат ӱштӧ

MSK (UTC+4)

Телефон код

83644

Автомобиль код

12

Официал сайт
Марий Эл

ГеографийПравить

Кундем Юл эҥерын шола серыштыже, Марий Элын касвелныже верланен. Угарман велысе Воскресенский, Воротынский кундемла дене, эрвелнеКилемар кундем, кечывалвелнеКурыкмарий кундем дене пошкудылана. Вӱтла эҥер Йӱрнӧ кундемым кок ужашлан пайла.

Кундемын кумдыкшо 2154 км² (але 215400 га)-ш шуэш. Мландын 75 %-ште чодыра кушкеш. Тӱҥ шотышто мланде тӧр, курык-влак деч посна. Кундем гоч Юл, Вӱтла, Люнда, Дорогуча эҥер-влак йогат, шуко изи эҥер, ер уло.

Мландыште торф, чакарок, ошма ситышын уло.

ЭртымгорноПравить

Кундемлан негызым 28 Сорла 1924 ийыште пуымо.

КалыкПравить

1 Шорыкйол 2005 ийысе шотлымаш почеш кундемыште 10 800 еҥ ила.

Тӱҥ шотышто руш-влак кундемыште илат, марий-влакат улыт.

Административ шеледымашПравить

ЭкономикаПравить

ПромышленностьПравить

Кундемысе промышленный предприятий-влак пу ыштымаш дене илат, оҥам, брусым пӱчкедат, фанерым ыштат, торфым луктыт. Чодрам руышо да пум обрабатыватлыше предприятий-влак кундемын промышленный секторыштыжо 65%-аш ужашым айлат, топливный промышленность — 1,8 %, перерабатыватлыше — 32%.

Ял озанлыкПравить

Ял озанлык гыч лектыш тӱҥ шотышто шӧр да шыл дене.

ТранспортПравить

Тӱвыра да туныктышПравить

 
Шереметевын полатше

Туныктымо тӧнеж-влакПравить

  • 5 кыдалаш школ,
  • 4 тичмаш огыл кыдалаш школ,
  • 9 тӱҥалтыш школ.

Тӱвыра тӧнеж-влакПравить

  • Районысо рӱдо да йоча книгагудо-влак, сем школ,
  • Историко-художественный тоштер.

Тӱвыра памятник-влакПравить

  • «Шереметевын полатше»
  • Михайло-Архангельский храм
  • Район мучко уло:
    • 59 археологий памятник,
    • 21 эртымгорно памятник,
    • 13 архитектур памятник.

Кылвер-влакПравить