У Роҥго кундем
У Роҥго кундем (рушла Советский район) — Марий Эл Республикысе муниципал район.
| Район | |||||
| У Роҥго кундем | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Советский район | |||||
|
|||||
| 56°45′ с. ш. 48°29′ в. д.HGЯO | |||||
| Эл |
 Россий |
||||
| Ужашыже | Марий Эл | ||||
| Административ рӱдӧ | У Роҥго | ||||
| Администраций вуйлатыше | Трудинов Антон Аркадьевич | ||||
| Эртыш да географий | |||||
| Негызлыме | 1921 | ||||
| Кумдык | 1421 км² | ||||
| Шагат ӱштӧ | MSK (UTC+4) | ||||
| Калыкчот | |||||
| Калыкчот | 29 230 еҥ (2010 ий) | ||||
| Калык-влак | марий, руш | ||||
| Инаныше-влак | Танле | ||||
| Официал йылме-влак | руш, марий | ||||
| Цифрр идентификатор-влак | |||||
| Телефон код | +7 83638 | ||||
| Автомобиль код | 12 | ||||
| Официал сайт | |||||
 |
|||||
 Медиафайлы на Викискладе | |||||
![Тисте[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Sovetsky_District_(Mari_El).png)
.png)
Кундем рӱдӧ — У Роҥго (рушла Советский) ола сынан посёлко.
Географий
тӧрлаташКундем Марий Эл покшелне верланен. Йӱдвелне — У Торъял кундем дене, эрвелне — Кужэҥер, кечывалвел-эрвелне — Морко, кечывалвелне — Провой, касвелне — Маскасола, йӱдвел-касвелне — Оршанке кундем-влак дене пошкудылана.
Кумдык — 1421 км² (але 142100 га).
Чодыра
тӧрлаташУ Роҥго кундемын 25 % мландыштыже (35000 га) чодыра кушкеш. Кож, пӱнчӧ, куэ, шопке-влак тӱҥ шотышто шогат.
Вӱд
тӧрлаташРайон кумдыкым 869 га вӱд да куп-влак айлат. Тӱҥ шотышто изи эҥер-влак йогат. Эн келге эҥерлан тыште Изи Кундыш да Изи Какшан шотлалтыт.
Минерал ресурс-влак
тӧрлаташПолезный ископаемый-влак кокла гыч известняк, торф, чакарок, ошма уло.
Эртымгорно
тӧрлаташ1917 ий марте кундемын кумдыкшо Озаҥ губернийын Царевококшайскысе уездыш, да Вятский губернийын Уржумысо да Яраҥысе уездлашке пурен.
15 Шорыкйол 1921 ийыште Марий Автоном областьын ревкомжо почеш кум кантон ышталтын: Козьмодемьянскысе, Краснококшайскысе да Шернурысо. Кундемын мландыже Краснококшайскысе да Сернурысо кантонлаште лийын.
25 Шорыкйол 1935 ийыште ВЦИКын кӱштыкшӧ почеш Марий автоном областьыште Ронгинский район ышталтын. Рӱдер — Роҥго сола.
1953 ийыште район рӱдерым Фокино солашке кусарат, 1958 ийыште — Советский (У Роҥго) кугыялышке.
23 Пургыж 1960 ийыште РСФСР Кӱшыл Каҥаш Президиумын Кӱштыкшӧ почеш Ронгинский район Советский район лӱмым налын.
Калык
тӧрлаташ1 Шорыкйол 2005 ийысе шотлымаш почеш кундемыште 30 400 еҥ илен. Нунын кокла гыч У Роҥгышто — 10 600 еҥ.
Административ шеледымаш
тӧрлаташРайонышко Советский ола шотан илем да 7 ял шотан илем пура:
- Алексеевский ял шотан илем
- Верх-Ушнур ял шотан илем
- Вечын ял шотан илем
- Кужмарий ял шотан илем
- Михайловка ял шотан илем
- Роҥго ял шотан илем
- Солнечный ял шотан илем
Ял-шамыч
тӧрлаташЭкономика
тӧрлаташПромышленность
тӧрлаташ- Советский мебельно-деревообрабатывающий комбинат
- Роҥгысо кӱ карьер
- Спирт завод
Пурлык-влак
тӧрлаташКундемыште тӱвыра, пӱртӱс да историйысе 55 памятник уло:
- 9 археологический памятник
- Абаснурысо курган тӱшка
- Колянурысо курган тӱшка
- Прокопьевскысе курган тӱшка
- Семейкинысе курган группа
- Алексеевскысе курган тӱшка
- Верхушнурысо шӱгар
- Роҥгысо шӱгар
- Тапшер кумалтыш.
- 2 архитектур да градостроительство памятник
- 22 исторический памятник
- 22 ландшафтный памятник
- 31 кӱсото, марий-влак тушто кумалыт, Ош Поро Кугу Юмылан надырым пыштат.
- Оршинский черке (XVIII курым)
