сӱрем
Шч Кш Вр Из Кг Шм Рш
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31        
             
2024 ий

22 сӱрем (22 июль) — григориан кечышот почеш идалыкын 203-шо (кужемдыме ийлаште — 204-ше) кечыже. Идалык пытыме марте 162 кече кодеш.

Пайрем да памятный дате-влак тӧрлаташ

Лӱмгече тӧрлаташ

  • Католик лӱм-влак: Магдалина, Мария.
  • Танле (православный) лӱм-влак: Александр, Андрей, Иван, Кирилл, Михаил, Панкрат, Фёдор.

Событий-влак тӧрлаташ

Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 22 кечысе событий-влак

  • 1795 ий — Москошто Николай Шереметьев графын именийыштыже «Останкино» театр полатым почмо.
  • 1894 ий — Парижыште автомобиль дене кудалыштын таҥасымаш икымше гана эртен.
  • 1944 ий — Калык-влак кокласе валют фондым почмо.

Шочыныт тӧрлаташ

Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 22 кечынже шочшо-влак

  • 1920 ий — Мария Георгина (Мария Александровна Георгина), марий серызе, шанчызе, йылмызе, драматург, филологий шанче кандидат (1952).
  • 1948 ий — Янош Пустаи, шанче йылмызе. Венгрийысе Сомбатхей олаште шочын. Будапештысе университетым тунем лекмек, туштак пашам ышташ тӱҥалын. 1991-1996-шо ийлаште Сомбатхейысе пединститутын ректоржо лийын: тыште Урал филологий кафедрым почын да вуйлатышыжлан шогалын. Марий йылмым шымлымаште тиде шанчыеҥын надырже моткоч кугу: «Марий йылме диалект мутерым» чумырен. Марий кугыжаныш университетын чап профессоржо. Философий шанче доктор.
  • 1965 ий — Ирина Владимировна Иванова, Маскасола кундемысе тӱвыра пӧрт пелен «Дебют» театр студийын режиссёржо. Устан пашам ыштымылан «Душа народа» правительстве премийын лауреатше лийын.
  • 1950 ий — Зиновий Алексеевич Ананьев, ял озанлык ушем вуйлатыше, Россий Федерацийысе ял озанлыкын сулло пашаеҥже. Провой кундем Эҥеръялыште шочын. Шочмо районышто Мичурин лӱмеш совхозышто инженерлан икмыняр ий тыршыме деч вара «Хмельпром» ушемышке куснен. 18 ий Карл Маркс лӱмеш ял озанлык ушемын вуйлатышыже лийын.
  • 1961 ий — Татьяна Афанасьевна Павлова, туныктыш пашаеҥ. Шкеже У Роҥго кундем гыч, но паша корныжо Пошкырт Эл Ӱлыл Качмаш кыдалаш школ дене кылдалтын: тыште тудо марий йылме да сылнымут предметым вӱда. Мер илышыштат Татьяна Афанасьевна моткоч кугу пагалымашым сулен: 8-ше марий погынын делегатше лийын.
  • 1961 ий — Пётр Васильевич Купсольцев, туныктыш пашаеҥ. Тудо Шернур кундем Кукнур селаште шочын. Но туныктымо пашаже Марисола школ дене кылдалтын. Тыште тудо йоча-влакым спортлан кумылаҥден шоген. Шкежат футбол дене ик эн тале модшылан шотлалтеш.
  • 1956 ий — Анатолий Романович Ендубаев, ече спорт школын директоржо. Тудлан 60 ий. Ече дене коштмаште СССР спорт мастер, Марий Эл Республикысе капкультурын сулло пашаеҥже, «Республикыште спорт толкыным вияҥдымылан» медаль дене палемдалтын.
  • 1973 ий — Людмила Яковлевна Григорьева, марий йылмызе, шанчызе, туныктышо, филологий шанче кандидат (2003), доцент (2006).

Коленыт тӧрлаташ

Тугак ончо: Категорий:Сӱрем тылзын 22 кечынже колышо-влак

Калык пале тӧрлаташ

  • Панкратий да Кириллын кечыже. Тиде кече кияр шумо пагытлан шотлалтын. Оза вате ик киярым кўрлын налшаш да пакчан иктаж-кудо лукыштыжо мландыш урышаш улмаш. Тиде вес ийынат сай кияр лектышым конда, - маныныт.
  • Марий калык гын саска лектыш сай лийже манын Саска Юмылан кумалын. Тудо саскалан жапыштыже умаш, кӱаш полша.