3 шорыкйол
← шорыкйол → | ||||||
Шч | Кш | Вр | Из | Кг | Шм | Рш |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | ||||
2024 ий |
3 шорыкйол (3 январь) — григориан кечышот почеш идалыкын 3-шо кечыже. Идалык пытыме марте 362 (кужемдыме ийлаште — 363) кече кодеш.
Пайрем да памятный дате-влак
тӧрлаташЛӱмгече
тӧрлаташ- Пӧтр
- Прокопей
- Феофан
- Юлиания
Событий-влак
тӧрлаташТугак ончо: Категорий:Шорыкйол тылзын 3 кечысе событий-влак
- 1431 — Бургундий герцог Жанна Д’арк лӱман француз талешке-ӱдырым 10 000 франк оксалан англичан-влаклан ужален.
- 1888 — Вашингтон олаште М.Стоун коктель йӱымӧ олымпырчылан патентым налын. Тунам тыгай олымпырчым кагаз гыч ыштеныт.
- 1905 — Путиловский заводын пашаеҥже-влак забастовкым тӱҥалыныт.
- 1924 — Тутанхамон фараонын пирамидыжым муымеке британ экспедиций тӱҥ поянлыкшым – фараонын саркофагшым муыныт. Февраль тылзыште саркофагым почыныт - кӧргыштӧ мумийын шӧртньӧ колоткажым муыныт.
- 1934 — Совет Ушемыште икымше гана самолётым радиолокаций йӧн дене каваште эскерен шуктеныт.
Шочыныт
тӧрлаташТугак ончо: Категорий:Шорыкйол тылзын 3 кечынже шочшо-влак
Марий калык дене кылдалтше-влак
тӧрлаташ- 1923 — Сапаев, Василий Федорович, писатель да туныктышо, педагогика наука кандидат, РСФСР школын заслуженный туныктышыжо (1990 колен).
- 1930 — Юрий Чавайн, марий серызе, почеламутчо, музыкант.
- 1938 — Смоленцев, Виктор Васильевич, генерал-майор, Шернур кундемын шочшыжо. Тудо Провой кундем кӧргӧ паша пӧлкан оперуполномоченныйлан ышташ тӱҥалын да вуйлатыше марте шуын. А вара республикысе МВД пашаеҥ, вуйлатышын алмаштышыже, министр лийын. Виктор Васильевич «Йошкар Шӱдыр», «За услуги перед Отечеством» орден-влак дене, тыгак кугыжаныш чаптанык дене палемдалтын.
- 1948 — Кузьминых, Евгений Васильевич, Марий Элын сулло эмлызыже. Оршанка районышто шочын. 1977-ше ийыште тудо республикысе сар ветеран-влакым эмлыме госпитальысе хирургий пӧлкан вуйлатышыжлан шогалын. Хирургийыште у технологий-влакым шыҥдарымаште тудын надырже моткоч кугу. Евгений Васильевич Пирогов лӱмеш хирург-влак ассоциацийын уста еҥже.
- 1953 — Михопаркин, Георгий Афанасьевич, Россий Федерацийын сулло юристше. Чуваш республикыште шочын-кушкын, но Марий Элыштат шке пашаж дене чапым налше прокуратур вуйлатыше. 1987-ше ийыште тудо Чуваш республикысе прокурорын вуйлатышыжлан тыршаш тӱҥалын, а вара Марий Элын прокуроржо лийын.
- 1955 — Григорьев, Валерий Помбеевич, тӱвыра пашаеҥ да актёр, Марий Элын сулло артистше. Провой вел мландын эргыже. Шке жапыштыже Майоров-Шкетан лӱмеш кугыжаныш драмтеатрын да Марий самырык театрын сценылаштыже калыкым шке мастарлыкше дене куандарен. Кызыт талантан актер да сценарист Марий тӱвыра рӱдер вуйлатышылан ышта, шкенжым режиссёр могырым терга.
- 1977 — Евгений Петрович Кузьмин, марий шанчызе, историк, историй шанче кандидат (2009), Марий Эл Республикысе С.Г. Чавайн лӱмеш Кугыжаныш премийын лауреатше (2011), В.М.Васильев лӱмеш Йылмым, сылнымутым да историйым шымлыше марий институтын директоржо (2017 ий ӱярня тылзе гыч), Марий калык конгрессын Вуйлатышыже (2018–2020), Марий Эл Республик шымше созыв Кугыжаныш Погынын депутатше (2018), Марий Эл Республик Кугыжаныш Погын Вуйлатышын тӱҥ пашам коден кайыде ыштыше Алмаштарышыже (2019).
Моло-влак
тӧрлаташ- 106 м.к.д.о. — Марк Туллий Цицерон, рим оратор, философ и политик пашаеҥ (43-шо м.к.д.о. колен).
- 1744 — Ипполит Фёдорович Богданович, руш поэт (1803 ийыште колен).
- 1892 — Джон Рональд Руэл Толкин — англичан серызе, лингвист, филолог, тӱнямбал пагалымашым сулен налше "Властелин колец" трилогийын авторжо. (1973 колен).
- 1906 — Алексей Григорьевич Стаханов, Стаханов толкынлан тӱҥалтышым пуышо пашаеҥ (1977 колен).
- 1929 — Серджио Леоне, итальян кинорежиссёр, спагетти-вестерн жанрым шонен лукшо; «Однажды в Америке» --- эн сайын палыме фильмже (1989 колен) .
- 1936 — Николай Михайлович Рубцов, руш поэт (1971 колен).
- 1969 — Михаэль Шумахер, Формула-1 автотаҥасымашын эн тале пилотшо, шым гана тӱнямбал чемпион лӱмым сулен.
Коленыт
тӧрлаташТугак ончо: Категорий:Шорыкйол тылзын 3 кечынже колышо-влак
Калык пале
тӧрлаташ- Тиде кече могай лиеш, Идым тылзе тыгаяк лийшаш.
- Тиде кечылан лум мландым ок левед гын - тений шурно лектышан ок лий.
3 шорыкйол Викиклатыште? |