22 ага

22 ага (22 май) — григориан кечышот почеш идалыкын 142-шо (кужемдыме ийлаште — 143-шо) кечыже. Идалык пытыме марте 223 кече кодеш.

Лӱмгече

Ага тылзын коло кокымшо кечынже Николай, Северин, Эмилия–влакын лӱм кечышт.

Событий-влак

Тугак ончо: Категорий:Ага тылзын 22 кечысе событий-влак

• Ага тылзын 22 да 23 кечынже 1798 ийыште Павел Первый кугыжа Курыкмарий кундемыш толын коштын – Козьмодемьянскыште да Виловатыште лийын.
• 1856 ийыште Третьяков галерейым негызлыме.
• 1892 ийыште пӱй эрыктыме пастылан тюбикым шонен луктыныт.
• 1911 ийыште Бельгийыште кинолог-влакын федерацийыштым почыныт.
• 1940 ийыште Социалистик Паша Герой чап лӱмлан медальым пеҥгыдемдыме.

Шочыныт

Тугак ончо: Категорий:Ага тылзын 22 кечынже шочшо-влак

• 1930 — Зиновий Васильевич Учаев, туныктыш да шанче пашаеҥ, Марий Элын сулло туныктыш пашаеҥже шочын. Паша корныжо 1944-ше ийыштак тӱҥалын: тунам тудо шочмо Юлсер кундем Учимсола школын кумшо классын туныктышыжо лийын. Институт деч вара Марий шанче да шымлыше институтышто, умбакыже «Марий коммуна» газет редакцийыште тыршен. Тарту университетыште диссертацийым аралымек, Тюмень областьысе Ишим пединститутышто руш йылмым туныктен. Но 1973-шо ийыште шочмо кундемышкыже пӧртылын да Марий кугыжаныш университетыште пашам ышташ тӱҥалын – марий йылме кафедрын профессоржо марте шуын. Тудын пашаштыже марий йылмым шымлымашыже кугу верым налын шога: 100 наре шанче пашам, 10 монографийым возен.
• 1942 — Владислав Максимович Зотин, Марий Элын икымше президентше. Москосо ял озанлык инженер институтым тунем пытарымек, Поранча кундем ял озанлык виктемын тӱҥ инженержылан пашам ышташ тӱҥалын. Умбакыже паша корныжо Куженер да Юлсер кундемласе комитетлаште шуйнен. А 1991-ше ийыште Владислав Максимовичым республикын президентшылан сайленыт. 5 ий пашам ыштыме жапыштыже тудо кучем реформым эртарен: тиде реформа Россий элыштына икымше лийын.
• 1953 — Валентина Евгеньевна Кутасова, марий шанчызе, историк, туныктышо, историй шанче кандидат (2000), доцент (2009).
• 1964 — Оксана Викторовна Кулишова, шанче-историк. Йошкар-Олаште шочын. Кӱшыл шинчымашым Марий кугыжаныш университетыште налын да шке паша корныжымат лач тыште муын. Историй кафедрын доцентше, кок ий историй да филологий факультет деканын алмаштышыже лийын. Тӱҥ шотышто тудо Греций элын мифологийжым да йӱлажым шымлен: 30 утла шанче пашам возен. Историй наука доктор. Кызыт Санкт-Петербургысо университетыште пашам ышта.
• 1975 — Алевтина Михайловна Иванова, спортсменка. Юлсер кундем Бизюргуб ялыште шочын. 1996-шо ийыште тудо Марий Элысе спорт министерствыште тренерлан тыршаш тӱҥалын: тунемшыже-влак кокла гыч шукынжо чемпион лӱмымат налыныт. Алевтина Михайловна шкежат Прага, Нагано, Гонолулу оласе марафонлаште сеҥыше да призёр радамыш лектын. Куштылго атлетик кросс дене Российын чемпионкыжо лӱмым нумалеш. Но тидын деч посна тале спортсменка мыланна Россий спорт мастер семын палыме.

Коленыт

Тугак ончо: Категорий:Ага тылзын 22 кечынже колышо-влак

Калык пале

• Шнуй Николай Угодникым шарныме кече. Тиде кече деч вара вольыкым ончымо шотышто тургыжланымым чарненыт: вольык теммеш кочкеш, ушкалат нугыдо шӧрым пуа. Тиде кечын йӱр йӱреш гын – сай кинде лектышлан.
• Марий калык тиде жапыште тыгай калык палым эскерен: эрдене эрак тӱтыра шарлен гын, шудо ӱмбак вочшо тӱтыра дене але, вес семынже, лупс дене мушкылташ кулеш улмаш.

	22 ага Викиклатыште?